Osłabienie kości
Istotą osteoporozy jest zmniejszenie masy kostnej, upośledzona wewnętrzna architektura kości i związana z tym większa podatność na złamania. Kość jest żywą tkanką, ulegającą ciągłym procesom przebudowy – stara kość jest niszczona, a na jej miejscu wytwarzana nowa. W procesach tych niezwykle istotną rolę odgrywają żeńskie hormony płciowe – estrogeny. Hormony te produkowane są przez jajniki. U kobiet w wieku prokreacyjnym ich stężenie jest wysokie, co wpływa korzystnie na metabolizm kostny.
Zmiany hormonalne
Wygasanie czynności jajników, związane z menopauzą jest naturalną konsekwencją starzenia się organizmu. Począwszy od okresu klimakterium jajniki produkują coraz mniej estrogenów, które w coraz mniejszym stopniu działają ochronnie na kość. W związku z tym dochodzi do przewagi procesów osteolizy (niszczenia kości) nad osteogenezą (kościotworzeniem). Ubytek masy kostnej wynosi średnio 2 – 3% na rok przez pierwsze 10 lat od menopauzy. W późniejszym okresie ulega zwolnieniu, jednak w dalszym ciągu postępuje. Konsekwencją utraty tkanki kostnej jest znacznie częstsza ilość złamań kości u starszych kobiet.
Objawy
Problem osteoporozy może spotkać każdą kobietę, a choroba najczęściej pozostaje całkowicie bezobjawowa aż do czasu pierwszego złamania. Chodzi tutaj przede wszystkim o złamania kości długich, ponieważ złamania kompresyjne kręgów – najczęstsze w osteoporozie – także zazwyczaj nie dają żadnych objawów i są wykrywane przypadkowo.
Badania wykrywające chorobę
Ze względu na utajony początek choroby warto dowiedzieć się więcej o czynnikach zwiększających ryzyko jej wystąpienia i zawczasu je wyeliminować oraz zgłosić się do lekarza w razie podejrzenia schorzenia. Wątpliwości pozwoli rozwiać badanie densytometryczne, oceniające stan szkieletu i gęstość mineralną kości. Na podstawie jego wyników można z całą pewnością stwierdzić istnienie osteoporozy lub zagrożenie jej wystąpieniem w przyszłości.
Częstość występowania
Szacuje się, że problem osteoporozy może dotyczyć aż 40% kobiet po 50. roku życia, w tym 7% w okresie okołomenopauzalnym. Choroba występuje także i u mężczyzn, ale nie w aż tak dużym stopniu. Aby to zobrazować: dla kobiety pięćdziesięcioletniej ryzyko złamania szyjki kości udowej wynosi 17%, dla mężczyzny w tym samym wieku – jedynie 6%.
Czytaj też: Jaką dietę stosować w okresie menopauzy?
Leczenie
Jako że osteoporoza u kobiet jest skutkiem niedoboru estrogenów, w jej leczeniu skuteczna jest suplementacja tych hormonów. Nie jest to jednak do końca bezpieczne, gdyż wiąże się ze zwiększonym ryzykiem nowotworów oraz incydentów zakrzepowo-zatorowych. Dużo bezpieczniejsze i równie skuteczne w leczeniu osteoporozy są leki z grupy bisfosfonianów. Efektem ich działania jest zwiększenie masy kostnej oraz, co za tym idzie, spadek częstości złamań kości.
Kluczowe znaczenie w leczeniu choroby ma odpowiednia podaż wapnia i witaminy D.
Czytaj też: Czy sport może opóźnić menopauzę?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!