Spis treści:
- Czym są polipy w gardle?
- Objawy polipów w gardle
- Przyczyny powstawania polipów w gardle
- Co robić, gdy podejrzewamy polipy w gardle
- Leczenie polipów gardle
- Czy polipy w gardle są groźne?
- Inne zmiany w krtani
Czym są polipy w gardle (polipy krtani)?
Polipy w gardle, to potoczne określenie polipów krtani. Są to niewielkie narośle zbudowane ze śluzówki, które powstają przeważnie na fałdach głosowych (strunach głosowych). Rozwijają się na podłożu przewlekłych lub ostrych uszkodzeń błony śluzowej krtani. Mają one postać guzków o szerokiej lub wąskiej podstawie umiejscowionych standardowo na brzegu fałdów głosowych. Polipy mogą nawracać po leczeniu. Należą do najczęstszych chorób rozwijających się w w krtani.
Objawy polipów w gardle
Polipy w gardle mogą nie powodować żadnych objawów. Jeżeli jednak wystąpią symptomy wskazujące na pojawienie się polipów krtani, są to najczęściej:
- chrypka,
- odchrząkiwanie i pokasływanie,
- zmiana barwy głosu (staje się niższy),
- uczucie ciała obcego w gardle,
- ból gardła,
- suchość w gardle,
- załamywanie się głosu,
- uczucie duszności,
- trudności w mówieniu lub śpiewaniu.
Głównymi objawami polipów gardła są chrypka, uczucie duszności i zmęczenie głosu. W rzadkich przypadkach, gdy zmiany osiągają duże rozmiary, może pojawić się problem z oddychaniem z powodu niedrożności dróg oddechowych.
Przyczyny powstawania polipów w gardle
Chociaż można zachorować bez względu na wiek czy płeć, to jednak istnieją czynniki predysponujące do powstania polipów krtani. Jak wynika z badań, częściej problem występuje u kobiet (średni wiek ok. 40 lat). Polipy w gardle powstają z powodu przewlekłego lub ostrego uszkodzenia błony śluzowej krtani lub działania drażniącego. Dokładniej ujmując, do rozwoju zmian przyczyniają się zwykle:
- nadużywanie głosu lub niewłaściwe jego używanie (nadmierne mówienie, głośne mówienie) – stąd najczęściej chorują nauczyciele, wykładowcy, śpiewacy, aktorzy, mówcy,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- palenie papierosów,
- porażenie fałdów głosowych,
- aspiracja drażniącej substancji chemicznej,
- długotrwałe wdychanie drażniących substancji,
- niedoczynność tarczycy,
- infekcje krtani, alergie.
Polipy rozwijają się na ogół na strunach głosowych (fałdach głosowych) lub w ich okolicy.
Co robić, gdy podejrzewamy polipy w gardle
Gdy zauważamy objawy mogące świadczyć o powstaniu polipów w gardle, należy udać się do laryngologa lub otolaryngologa. Lekarz przeprowadzi diagnostykę, która pozwoli przyjrzeć się zmianom i ustalić ich dokładną lokalizację. Specjalista może zastosować badanie stroboskopowe krtani, które polega na ocenie ruchomości fałd głosowych oraz umożliwia wykrycie polipów i innych ewentualnych zmian. Jest to badanie nieinwazyjne.
Do czasu wyleczenia, dobrze jest pamiętać o kilku zapobiegawczych metodach. Aby złagodzić objawy polipów w gardle, a nawet sprawić, by się zmniejszyły, zalecane jest unikanie czynników podrażniających krtań. A zatem trzeba oszczędzać głos (na ile to możliwe, mówić mniej ciągiem lub ciszej), unikać palenia papierosów i wdychania drażniących substancji, a także pamiętać o nawodnieniu. Warto też stosować preparaty o działaniu nawilżającym (spraye do gardła, tabletki do ssania).
Leczenie polipów w gardle
Najskuteczniejszą i stosowaną najczęściej metodą leczenia polipów gardła jest leczenie chirurgiczne. Zabieg ma charakter małoinwazyjny, jest przeprowadzany endoskopowo w znieczuleniu ogólnym. Po zabiegu konieczna jest rehabilitacja, oszczędzanie głosu i przestrzeganie zaleceń lekarskich. Przy czym nie zawsze polipy krtani wymagają takiego leczenia. Gdy nie są uciążliwe, wystarczą metody zachowawcze i obserwacja.
Zalecenia pooperacyjne mogą obejmować terapię rehabilitacyjną mowy. Jej celem jest nauka właściwego używania głosu, tak aby uniknąć nawrotu choroby oraz szybciej dojść do zdrowia. Niektóre źródła naukowe podają, że terapia głosowa prowadzona przez logopedę może być zastosowana jako podstawowa metoda leczenia polipów krtani, przed interwencją chirurgiczną. Dopiero gdy nie przynosi zadowalających efektów, należy przejść do kolejnego etapu leczenia, czyli zabiegu.
Inne metody leczenia polipów w gardle, które warto rozważyć, to laseroterapia, zastrzyki ze sterydami oraz leczenie farmakologiczne.
Czy polipy w gardle są groźne?
Polipy w gardle nie są groźne, nie mają tendencji do zezłośliwienia, a więc nie przekształcają się w raka. Jednak jeżeli urosną do znaczących rozmiarów, mogą uciskać okoliczne struktury i utrudniać oddychanie czy mówienie. Polipy są więc zmianami o łagodnym charakterze, chociaż niekiedy stwarzają uciążliwe objawy wymagające pomocy lekarskiej.
Inne zmiany w krtani
Inne zmiany w krtani oprócz polipów to niezłośliwe guzki głosowe, brodawki wywołane zakażeniem HPV oraz ziarniniaki strun głosowych (będące zbiorem komórek układu odpornościowego powstającym wskutek stanu zapalnego, np. po intubacji). Objawy tych schorzeń mogą być podobne – chrypka, zmiana barwy głosu, uczucie blokady w gardle. Rozwijają się w ciągu kilku dni lub tygodni.
Najgroźniejszą zmianą w obrębie krtani jest nowotwór złośliwy: rak krtani. Aby ocenić, czy przyczyna dolegliwości jest poważna, konieczne może być pobranie fragmentu tkanki do badania histopatologicznego. Na tej podstawie specjalista będzie mógł ocenić, czy narośl stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, czy też nie.
Źródła:
Vasconcelos D, Gomes AOC, Araújo CMT. Vocal Fold Polyps: Literature Review. Int Arch Otorhinolaryngol. 2019 Jan;23(1):116-124. doi: 10.1055/s-0038-1675391,
Kenny HL, Friedman L, Blake Simpson C, McGarey PO. Vocal Fold Polyps: A Scoping Review. J Voice. 2023 Jul 9:S0892-1997(23)00180-7. doi: 10.1016/j.jvoice.2023.06.007,
Hassan WA. Laryngeal polyp associated with reflux disease: a case report. J Med Case Rep. 2020 Jan 4;14(1):2. doi: 10.1186/s13256-019-2324-0,
Kleinsasser O. Pathogenesis of vocal cord polyps. Ann Otol Rhinol Laryngol. 1982 Jul-Aug;91(4 Pt 1):378-81. doi: 10.1177/000348948209100410.
Czytaj także:
Sok z buraków, mleko z masłem, ziołowe napary… Jakie są najlepsze babcine sposoby na zapalenie krtani?
Najlepsze domowe sposoby na zapalenie krtani. Inhalacje, płukanki, zioła
Zapalenie krtani u dziecka: objawy, ile trwa i jak powinno się je leczyć
Domowy sposób na ból gardła – przepis babci na leczniczą miksturę
Płukanie gardła. Co i jak stosować na bolące gardło?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
