Czym jest hipokinezja?
Hipokinezja to stan kliniczny, który charakteryzuje się ograniczeniem aktywności ruchowej wynikającej z różnych przyczyn. Hipokinezja może zaburzać funkcje niektórych układów, np. sercowo-naczyniowego, oddechowego, nerwowego i mięśniowego. Może być przyczyną zachwiania gospodarki wodno-elektrolitowej, głównie wapniowej. Wpływa również na procesy krzepliwości krwi. Długotrwałe przebywanie w pozycji leżącej spowalnia metabolizm organizmu, co pogarsza funkcjonowanie w zasadzie wszystkich układów ustrojowych.
Jakie są przyczyny unieruchomienia chorego?
- choroba lub uszkodzenie: układu kostnego (złamania), mięśniowego (SM) lub nerwowego (udar mózgu),
- zaawansowana choroba zwyrodnieniowa,
- choroby neurodegeneracyjne (choroba Parkinsona),
- uszkodzenie kręgosłupa,
- ciężkie choroby wymagające pozostania w łóżku (zawał serca, zapalenie płuc)
Polecamy: Wszystko o rehabilitacji ruchowej
Bezpośrednie skutki długotrwałego leżenia
Długotrwałe pozostawanie w pozycji leżącej powoduje:
- Zmniejsza się ciśnienie krwi w naczyniach umiejscowionych poniżej serca,
- Zmniejsza się napięcie mięśni szkieletowych, co skutkuje ich atrofią (zanik mięśni),
- Zazwyczaj zmniejsza się wydatek energetyczny,
- Zaburzony zostaje zmysł równowagi.
- Mogą pojawiać się zaburzenia psychiczne.
Skutki zdrowotne wynikające z unieruchomienia
|
Stawy |
Zanikają struktury stawowe, może pojawić się przykurcz, staw jest gorzej ukrwiony, co jest przyczyną obrzęku. W efekcie staw ulega usztywnieniu. |
|
Mięśnie |
Zanikają mięśnie w skutek choroby a także braku aktywności fizycznej (nieużywanie mięśni). |
|
Kości |
Długotrwałe unieruchomienie w łóżku i brak ekspozycji na światło słoneczne powodują zanikanie kości, co prowadzi do osteoporozy. |
|
Układ moczowy |
Używanie pieluch i/lub niewłaściwa higiena mogą powodować infekcje dróg moczowych. |
|
Serce |
Serce ulega osłabieniu, zmniejsza się puls i ciśnienie krwi. |
|
Układ sercowo-naczyniowy |
Zwiększa się lepkość krwi, co może prowadzić do zakrzepów. Często obserwuje się występowanie zapalenia żył. |
|
Płuca |
Brak ruchu osłabia układ immunologiczny, co może prowadzić do zapalenia płuc. |
|
Układ pokarmowy |
Zaburzenia ze strony układu pokarmowego mogą wywołać anoreksję. U osób unieruchomionych częściej występują zaparcia a także niedożywienie. |
|
Skóra |
Głównym problemem są odleżyny. |
|
Stany psychiczne |
Osoby unieruchomione mają zaburzenia psychiczne objawiające się lękami, niepokojem, agresją, a nawet depresją. |
Polecamy: Rehabilitacja u osób z chorobą Parkinsona
Profilaktyka
Aby zapobiec lub spowolnić proces zanikania mięśni i kości niezbędne jest wykonywanie ćwiczeń, które umożliwią utrzymanie odpowiedniego zakresu ruchu. Ćwiczenia zapobiegają powstawaniu przykurczów i zwyrodnieniu chrząstki stawowej. Nawet minimalna aktywność mięśni wpływa na ich lepsze ukrwienie i odżywienie. Ćwiczenia powinny być skonstruowane tak, by dotyczyły wszystkich stawów i mięśni. Warto poprosić o pomoc wykwalifikowaną pielęgniarkę lub rehabilitanta.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
