Kolczak zbrojny coraz częściej widywany w Polsce. Ugryzienie pająka wywołuje objawy zatrucia

kolczak zbrojny ugryzienie fot. iStock, Pavel Muravev
Kolczak zbrojny to jeden z najgroźniejszych pająków żyjących w Polsce. Jego ugryzienie może powodować objawy zatrucia i często wymaga pomocy medycznej. Powoduje nie tylko miejscowy stan zapalny, ale też gorączkę, dreszcze, złe samopoczucie czy wymioty. Sprawdź, jak postępować w razie ugryzienia kolczaka zbrojnego oraz gdzie można spotkać tego jadowitego pająka.
/ 07.08.2023 08:12
kolczak zbrojny ugryzienie fot. iStock, Pavel Muravev

Spis treści:

  1. Kolczak zbrojny – co to za pająk?
  2. Ugryzienie kolczaka zbrojnego – objawy
  3. Czy ugryzienie kolczaka zbrojnego jest groźne?
  4. Ugryzienie kolczaka zbrojnego – leczenie i domowe sposoby
  5. Gdzie można spotkać kolczaka zbrojnego?
  6. Ugryzienie kolczaka zbrojnego – zapobieganie

Kolczak zbrojny – co to za pająk?

Kolczak zbrojny (łac. Cheiracanthium punctorium) to jadowity gatunek pająka występujący w Europie oraz zachodniej i środkowej części Azji. Ma od 7 do 17 mm długości, może być żółty, zielony lub czerwony, ma charakterystyczne duże szczękoczułki. Jest to jeden z najbardziej jadowitych pająków zamieszkujących Polskę. 

kolczak zbrojny
fot. Kolczak zbrojny / Adobe Stock, Marian

kolczak zbrojny objawy
fot. Kolczak zbrojny / Adobe Stock, Pears Glafey

Ugryzienie kolczaka zbrojnego – objawy

Ugryzienie kolczaka zbrojnego należy do dotkliwych. Objawy to:

  • piekący ból w miejscu ugryzienia,
  • miejscowy stan zapalny,
  • drętwienie,
  • obrzęk, 
  • możliwe: dreszcze, nudności, gorączka, osłabienie, ból głowy. 

Dolegliwości po ugryzieniu pająka utrzymują się do 2 tygodni. Najpierw bolesny obszar jest mniejszy, a z czasem odczyn zapalny i obrzęk mogą się powiększać. Na ogół potrzebna jest pomoc lekarza. 

Czy ugryzienie kolczaka zbrojnego jest groźne?

Ugryzienie pająka kolczaka zbrojnego może powodować dolegliwości ogólnoustrojowe, przypominające zatrucie. Nie zagraża życiu. Jad tego pająka jest zbyt słaby, aby zaszkodzić poważnie człowiekowi, za to może uśmiercić owady. Ale należy pamiętać, że niektórzy mogą być uczuleni na jad, co potęguje reakcję organizmu. 

Ugryzienie kolczaka zbrojnego – leczenie i domowe sposoby

W przypadku ugryzienia przez kolczaka zbrojnego dolegliwości mogą być na tyle silne, że trzeba zgłosić się do lekarza. Konieczne może być zastosowanie miejscowych glikokortykosteroidów oraz antybiotyku.

To, co można zrobić samodzielnie, to na pewno umyć miejsce po ugryzieniu wodą z mydłem, można też posmarować maścią lub kremem z hydrokortyzonem (dostępne w aptece bez recepty) albo preparatem przeciwhistaminowym. Obrzęk i stan zapalny złagodzi chłodny kompres z lodu, a także uniesienie kończyny, jeśli to ten fragment ciała został ugryziony przez pająka.

Jeśli wystąpiły objawy silnej reakcji uczuleniowej, zwłaszcza trudności w oddychaniu, trzeba wezwać karetkę pogotowia i podać leki przepisane przez alergologa w razie wstrząsu anafilaktycznego. 

Gdzie można spotkać kolczaka zbrojnego?

Przyrodnicy zauważają nowe stanowiska kolczaka zbrojnego w różnych regionach Polski. Pająki były widziane głównie na południu, na Dolnym Śląsku, Górnym Śląsku, na Roztoczu, a ostatnio w Wielkopolsce, na wschodzie i w centrum kraju. Ich ekspansja rozwija się z południa ku północy. Jest ich coraz więcej.

Pająk kolczak zbrojny lubi bytować na terenach słabo zadrzewionych, otwartych, ciepłych, wilgotnych z wysoką trawą i niskimi krzewami: na łąkach, polach, piaszczystych terenach i skrajach dróg.

Początkowo w Europie kolczak zbrojny zamieszkiwał południe kontynentu, ale wraz z podróżującymi przeniósł się do Polski. Niektórzy uważają, że przemieszczaniu się gatunku na południe sprzyja ocieplenie klimatu.

Ugryzienie kolczaka zbrojnego – zapobieganie

Pająk kolczak zbrojny zwraca na siebie uwagę jaskrawym ubarwieniem, co ułatwia jego zauważenie. Nie należy go dotykać. Jest najbardziej aktywny wieczorem i nocą, w ciągu dnia chowa się do gniazda. Najlepszym sposobem na uniknięcie ugryzienia kolczaka zbrojnego jest omijanie miejsc występowania pająka oraz zakładanie przed wędrówkami odpowiedniej odzieży (zasłaniającej całe nogi). 

Źródła:

K. Belik, R. Rozwłaka, Nowe stanowisko Cheiracanthium punctorium oraz uwagi na temat jego rozmieszczenia w Polsce, Przegląd Zoologiczny, LI, 3-4 (2007), 157-161,

K. Staniak, G. Wagner, B. Staniec , A new locality of the European yellow sac spider Cheiracanthium punctorium (Villers, 1789) (Araneae: Cheiracanthiidae) in eastern Poland, FRAGMENTA FAUNISTICA 64 (1): 59–62, 2021,

Varl, T., Grenc, D., Kostanjšek, R. et al. Yellow sac spider (Cheiracanthium punctorium) bites in Slovenia: case series and review. Wien Klin Wochenschr 129, 630–633 (2017). https://doi.org/10.1007/s00508-017-1217-8

Czytaj także:
Okłady z sody po szczepieniu, na opuchliznę, stan zapalny. Jak stosować?
Czy ugryzienie szerszenia jest śmiertelne? Objawy i pierwsza pomoc po użądleniu
Giez - co robić, gdy ugryzie nas końska mucha?
Ugryzienie mrówki - jak złagodzić objawy i czy jest groźne?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA