Spis treści:
- Wyprysk potnicowy – czym jest?
- Przyczyny wyprysku potnicowego
- Wyprysk potnicowy – objawy
- Leczenie potnicy
- Wyprysk potnicowy – zapobieganie
- Powikłania wyprysku potnicowego
Wyprysk potnicowy – czym jest?
Wyprysk potnicowy, inaczej potnica albo wyprysk dyshydrotyczny, to częsta choroba dermatologiczna charakteryzująca się wystąpieniem swędzącego wyprysku w postaci pęcherzy na dłoniach i/lub stopach. Wyprysk potnicowy jest nawracającym schorzeniem skóry. Jest również częstą przyczyną zapalenia skóry dłoni i stóp u dorosłych. Choroba występuje zazwyczaj u młodych dorosłych, równie często u mężczyzn, co u kobiet. Wyprysk potnicowy stanowi 5-20% wszystkich wysypek na dłoniach.
Przyczyny wyprysku potnicowego
Nie jest znana przyczyna wyprysku potnicowego, ale przypuszcza się, że ryzyko jej wystąpienia zwiększają:
- narażenie na alergeny kontaktowe,
- kontakt z substancjami drażniącymi,
- nadmierna potliwość,
- upały,
- atopowe zapalenie skóry,
- inne postaci egzemy,
- palenie tytoniu,
- narażenie na światło ultrafioletowe,
- dożylne stosowanie immunoglobulin.
Wyprysk potnicowy – objawy. Jak wygląda?
Głównym objawem wyprysku potnicowego jest nawracająca wysypka pęcherzykowa, która pojawia się na dłoniach i podeszwach stóp. Małe, twarde, napięte, wypełnione płynem pęcherzyki pojawiają się nagle głównie na bocznych i grzbietowych powierzchniach palców. Mogą zlewać się w większe pęcherze. Towarzyszy temu intensywny świąd, a z czasem łuszczenie się skóry. Niekiedy występuje również rumień.
fot. Wyprysk potnicowy / Adobe stock, patoouupato
Przebieg wyprysku potnicowego
Wyprysk potnicowy pojawia się nagle. Od początku obserwuje się dużą liczbę pęcherzyków na skórze, które z czasem mogą pękać, tworząc ranki i strupy. W trakcie ustępowania choroby skóra łuszczy się i powstają zmiany rumieniowe. W trakcie gojenia wyprysku jest on coraz mniej swędzący.
Przeczytaj: Jak wygląda wysypka bostońska?
Leczenie potnicy
W przypadku wystąpienia opisanych zmian należy zgłosić się do dermatologa. Wyprysk potnicowy na ogół ustępuje w ciągu 2 tygodni po zastosowaniu miejscowych glikokortykosteroidów oraz inhibitorów kalcyneuryny. W ciężkich przypadkach potnicy może być konieczne doustne leczenie sterydami.
Innym sposobem leczenia potnicy jest zastosowanie fototerapii metodą PUVA. Metoda polega na zastosowaniu połączenia działania długiego zakresu promieniowania ultrafioletowego (UV) oraz psoralenów.
Leczenie obejmuje również właściwą pielęgnację skóry. Trzeba pamiętać, że jest to schorzenie przewlekłe i może wielokrotnie nawracać.
Wyprysk potnicowy – profilaktyka
Zapobieganie wypryskowi potnicowemu jest trudne, ponieważ nie poznano dokładnej przyczyny choroby. To, co można zrobić, to minimalizować czynniki ryzyka. To m.in. unikanie kontaktu z alergenami, substancjami drażniącymi oraz zapobieganie poceniu się poprzez odpowiednią odzież, także zmniejszenie masy ciała w przypadku otyłości. Ważne jest też zdrowe odżywianie oraz nawadnianie organizmu.
Powikłania wyprysku potnicowego
Głównym powikłaniem wyprysku potnicowego jest zakażenie zmian skórnych i rozwój infekcji. Mogą też pojawić się nadżerki, ranki, podrażnienia, zgrubienie skóry jeśli choroba nie jest leczona. Występowanie pęcherzyków w tak widocznych miejscach jak dłonie może też powodować duży dyskomfort psychiczny, a stres emocjonalny nasila egzemę.
Źródła:
Wollina U. Pompholyx: a review of clinical features, differential diagnosis, and management. Am J Clin Dermatol. 2010;11(5):305-14. doi: 10.2165/11533250-000000000-00000,
Agarwal US, Besarwal RK, Gupta R, Agarwal P, Napalia S. Hand eczema. Indian J Dermatol. 2014 May;59(3):213-24. doi: 10.4103/0019-5154.131372,
Calle Sarmiento PM, Chango Azanza JJ. Dyshidrotic Eczema: A Common Cause of Palmar Dermatitis. Cureus. 2020 Oct 7;12(10):e10839. doi: 10.7759/cureus.10839.
Czytaj także:
Jak wygląda wysypka alergiczna? Sposoby leczenia uczulenia na skórze
Domowe sposoby na wysypkę. Jak leczyć uczulenie skórne i inne zmiany?
Wysypka po antybiotyku nie musi świadczyć o alergii. Jak wygląda i jak się ją leczy?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
