Wysypka po antybiotyku nie musi świadczyć o alergii. Jak wygląda i jak się ją leczy?

wysypka po antybiotyku fot. Adobe Stock, IdeaBug, Inc.
Wysypka jest jedną z możliwych reakcji niepożądanych po leczeniu antybiotykiem. Wysypka po antybiotyku nie musi świadczyć o alergii na lek, jak powszechnie się uważa. Zmiany skórne, które rozwinęły się w trakcie antybiotykoterapii, najlepiej pokazać lekarzowi, aby ocenił, co jest ich przyczyną. Pomocne w łagodzeniu wysypki po antybiotyku są leki przeciwhistaminowe, a w cięższych przypadkach glikokortykosteroidy.
/ 06.12.2023 05:49
wysypka po antybiotyku fot. Adobe Stock, IdeaBug, Inc.

Spis treści: 

  1. Przyczyny wysypki po antybiotyku. Czy to alergia?
  2. Wysypka po antybiotyku – objawy
  3. Wysypka po antybiotyku – jak wygląda?
  4. Wysypka po antybiotyku u dziecka
  5. Czy wysypka po antybiotyku jest groźna?
  6. Co robić, gdy wystąpi wysypka po antybiotyku?
  7. Domowe sposoby na wysypkę po antybiotyku

Przyczyny wysypki po antybiotyku. Czy to alergia?

Wysypka po antybiotyku może być objawem alergii, najczęściej uczulenie rozwija się po leczeniu penicylinami oraz cefalosporynami. Zmiany skórne w trakcie antybiotykoterapii mogą też pojawić się wskutek uwrażliwienia skóry na promieniowanie słoneczne, co jest dotyczy zwłaszcza takich leków, jak tetracykliny oraz cefalosporyny III generacji. 

Warto też pamiętać, że wysypka jest objawem niektórych często występujących infekcji, np. trzydniówki, rumień nagły albo bostonki. Dlatego nie zawsze pojawienie się zmian skórnych należy łączyć z antybiotykoterapią. Wsypkę może wywołać też połączenie leczenia antybiotykiem oraz obecności infekcji wirusowej. Rozsiana czerwona wysypka (przypominająca odrę) pojawia się u większości chorych na mononukleozę, którym zostanie podany antybiotyk, szczególnie amoksycylina lub inne leki z grupy aminopenicylin.

Wysypka po antybiotyku – objawy

Wysypka po antybiotyku może mieć postać pokrzywki (bąbli przypominających poparzenie pokrzywą), rumienia, drobnych swędzących grudek i plamek. W wyniku nadwrażliwości na słońce po przyjmowaniu antybiotyku na skórze może pojawić się wysypka przypominająca poparzenie słoneczne z pęcherzami włącznie, stan zapalny skóry, rumień, zmiany liszajowate, pokrzywka i obrzęk skóry. Więcej: Leki a opalanie

Mogą wystąpić też inne objawy obok zmian na skórze:

  • świąd skóry,
  • obrzęk, 
  • duszność, 
  • ucisk w gardle,
  • świszczący oddech.

Silna alergia po antybiotyku zdarza się rzadko, jednak jeśli wystąpią ciężkie objawy, mogą świadczyć o anafilaksji. Mogą to być duszność, wymioty, ból brzucha, kaszel, świszczący oddech, obrzęk twarzy. W takiej sytuacji należy wezwać karetkę pogotowia i ewentualnie podać leki, jeśli zostały wcześniej przepisane przez lekarza na wypadek wstrząsu anafilaktycznego (adrenalina). 

Wysypka po antybiotyku może rozwinąć się krótko po podaniu leku (reakcja natychmiastowa), albo po dłuższym czasie, nawet po kilku dniach antybiotykoterapii (reakcja opóźniona).

Wysypka po antybiotyku – jak wygląda? Zdjęcia

Wysypka po antybiotyku może przybierać różne postaci: pokrzywki, plamek i grudek czy rumienia. Skóra może być obrzęknięta i swędząca. Wysypka po leczeniu antybiotykiem może pojawić się w różnych miejscach na ciele, np. na tułowiu, twarzy, rękach. 

wysypka po antybiotyku zdjęcia
fot. Wysypka po antybiotyku, pokrzywka / Adobe Stock, wisely

wysypka po antybiotyku jak wygląda
fot. Wysypka po antybiotyku, wysypka plamisto-grudkowa / Adobe Stock, Aleksandr  

Wysypka po antybiotyku u dziecka

Antybiotyki, które potencjalnie najczęściej wywołują reakcje skórne, są też często przepisywane dzieciom, np. penicylina. W tej grupie odróżnienie, czy wysypka pojawiła się wskutek reakcji na antybiotyk, czy jest objawem infekcji, może być trudne, ponieważ wiele chorób wieku dziecięcego przebiega wraz ze zmianami skórnymi. Zdarza się też, że wysypka rozwija się pod wpływem interakcji między lekiem a infekcją wirusową. 

wysypka po antybiotyku u dziecka
fot. Wysypka po antybiotyku u dziecka / Adobe Stock, uwimages

Czytaj: Reakcja alergiczna - co robić?

Czy wysypka po antybiotyku jest groźna?

Wysypka występująca po antybiotyku zazwyczaj ma łagodny lub umiarkowany przebieg i nie zagraża życiu. W rzadkich przypadkach może być na tyle nasilona, że konieczny jest pobyt w szpitalu. Zwykle jednak ustępuje w ciągu kilku dni. Należy zaznaczyć, że istnieją też groźne wysypki polekowe, np. zespół Stevensa-Johnsona przebiegający z ostrą martwicą naskórka i błon śluzowych, a także silne reakcje anafilaktyczne, które mogą zagrażać życiu. 

Co robić, gdy wystąpi wysypka po antybiotyku?

Postępowanie zależy od nasilenia objawów. Z łagodną wysypką po antybiotyku najlepiej udać się do lekarza POZ. Można ją skutecznie leczyć za pomocą leków przeciwhistaminowych (loratadynę, cetyryzyna). Jeśli to nie pomaga, lekarz może zastosować silniejsze środki farmakologiczne, w tym glikokortykosteroidy. Jeśli wysypka po lekach jest bardzo intensywna, zmiany rozległe, nasilają się albo towarzyszą im alarmowe objawy, takie jak obrzęk, to należy pilnie skontaktować się z lekarzem, a nawet wezwać karetkę pogotowia. Trzeba też dowiedzieć się, czy po wystąpieniu wysypki po antybiotyku, w przyszłości konieczne jest unikanie przyjmowania konkretnego leku. 

Diagnostyka alergii na antybiotyk

Nie każda wysypka po antybiotyku oznacza alergię na lek. Jeśli jest takie podejrzenie, zalecane jest wykonanie badań diagnostycznych w kierunku alergii na antybiotyk. Podstawowe metody to:

  • test skórny
  • test na oznaczenie swoistych przeciwciał IgE na dany lek na podstawie próbki krwi,
  • test prowokacji lekiem, jeśli wysypka miała łagodny charakter.

Domowe sposoby na wysypkę po antybiotyku

Pojawienie się wysypki po antybiotykoterapii zawsze warto skonsultować z lekarzem. Z domowych środków pomocne mogą być chłodne okłady - zmniejszą świąd i obrzęk skóry. Można też zażyć leki przeciwhistaminowe, które łagodzą łagodne objawy alergii. Należy unikać drapania zmian, ponieważ zwiększa to ryzyko zainfekowania skóry, a także ekspozycji na promieniowanie słoneczne, ponieważ może to nasilać dolegliwości. Odzież powinna być wygodna i miękka, aby nie drażniła miejsc z wysypką po antybiotyku.  

Czytaj także:
Wysypka jak kaszka – skąd się bierze?
5 znaczących błędów przy przyjmowaniu antybiotyków
12 mitów o antybiotykach. Sprawdź, czy popełniasz te błędy
Domowe sposoby na wysypkę. Jak leczyć uczulenie skórne i inne zmiany?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA