Kiedy wykonać badanie piersi?
Od wieków kobiece piersi pojawiały się w sztuce europejskiej. Powszechnym zjawiskiem było to, że kobiety z wyższych klas chętnie eksponowały biust i podkreślały jego urodę zarówno odpowiednim ubiorem, jak i biżuterią. Dla artystów piersi były symbolem zmysłowego piękna, atrybutem kobiecości. Oczywiście te jędrne, kształtne i co najważniejsze, zdrowe!
A przecież dbanie o wygląd i zdrowie piersi nie było tak łatwe jak dziś. W tamtych czasach kobiety nie miały możliwości wykonywania badań takich jak USG czy mammografia pod kątem wykrycia nowotworów.
Mimo że wiele kobiet w Polsce zdaje sobie sprawę, że wczesne wykrycie choroby często skutkuje pełnym powrotem do zdrowia, to jednak regularne badania profilaktyczne wciąż nie cieszą się popularnością. A przecież wystarczą dobre chęci i niewiele ponad 30 minut miesięcznie.
Największa zachorowalność na raka piersi występuje u kobiet pomiędzy 45. a 69. rokiem życia. Niestety młodsze panie również nie powinny lekceważyć zagrożenia. Regularna kontrola i badania profilaktyczne piersi powinny być obowiązkiem każdej kobiety, gdyż w leczeniu raka piersi najważniejsza jest wczesna diagnoza wszelkich zmian oraz szybka reakcja.
Samobadanie
Do jednej z najprostszych form profilaktyki raka piersi należy comiesięczne samobadanie. Poprzez dotyk i ucisk badanych miejsc kobieta sama może ocenić, czy nie wyczuwa zmian w ich strukturze. Najlepiej wykonywać je do 7 dni po menstruacji.
W pierwszej kolejności powinno się uważnie obejrzeć piersi w lustrze. W trakcie obserwacji należy zwrócić uwagę na wszelkie zmiany, przebarwienia skóry i wygląd brodawek: czy nie są wciągnięte, czy nie wycieka z nich wydzielina, czy nie pojawiły się żadne zgrubienia?
Po pierwszym etapie samobadania należy skupić się na kształcie piersi, ich symetrii oraz ewentualnych deformacjach.
Najlepszym sposobem wykonania badania jest przybranie pozycji leżącej z prawą, a następnie lewą ręką podłożoną pod głowę. Należy sprawdzić uważnie oba gruczoły piersiowe, macając i uciskając piersi, starając się wyczuć, czy nie wyczuwamy ich tkance zmian. Podczas badania dłoń powinna zataczać kręgi od brodawki w kierunku zewnętrznym oraz z powrotem, następnie w górę i w dół. Na koniec należy zbadać okolicę nadobojczykową i pachową sprawdzając, czy nie wyczuwa się powiększonych węzłów chłonnych.
W momencie stwierdzenia jakichkolwiek zmian w obrębie tkanek sutka, obecności wydzieliny z brodawki lub powiększenia węzłów w okolicach pachowych, należy pilnie skonsultować się z lekarzem. Jeśli i on uzna, że dzieje się coś podejrzanego, może zlecić dodatkowe badania: USG oraz mammografię. Oba badania są nieinwazyjne i bezpieczne, dlatego też kobiety nie powinny się ich bać.
Zobacz też: Jak badać swoje piersi?
USG piersi
Badanie ultrasonograficzne piersi powinno się przeprowadzać regularnie. Jest ono jednym z elementów profilaktyki raka piersi i jest całkowicie bezbolesne. Pozwala natomiast wykryć raka sutka oraz guzki w piersiach we wczesnym etapie rozwoju. Nie trzeba się też do niego specjalnie przygotowywać. Można je przeprowadzić w każdym dniu cyklu miesiączkowego.
Podczas wizyty lekarz przeprowadza dokładny wywiad w celu zorientowania się, kiedy była ostatnia miesiączka, czy wystąpiły jakieś bóle bądź zmiany w ostatnim czasie. Warto pamiętać, że jest ono nieszkodliwe dla zdrowia, nie ma przeciwskazań do jego wykonania również podczas ciąży.
Przebieg badania nie jest skomplikowany. Wykonywane jest w pozycji leżącej. Piersi smarowane są żelem, po czym lekarz delikatnie przesuwa po każdej z nich głowicą. Wykonuje ruchy w każdym kierunku, w celu dokładnego zbadania piersi. Bada też doły pachowe by sprawdzić, czy węzły chłonne nie są powiększone. Dzięki temu ma możliwość wykrycia zmian mierzących od 0,5 milimetrów i odróżnić guz nowotworowy od torbieli.
To, czy badanie jest wiarygodne oraz w jakim stopniu, zależy od aparatu i od kwalifikacji lekarza oceniającego obraz. Warto więc zapytać, czy lekarz ma certyfikat Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego oraz czy pracownia posiada ich akredytację.
Nie należy jednak zapominać, że USG nie zastępuje mammografii. Jest badaniem uzupełniającym.
Zobacz też: Jakie objawy są typowe dla raka piersi?
Mammografia
Mammografia jest badaniem, dzięki któremu najczęściej wykrywa się zmiany w piersiach. Zaleca się je wszystkim kobietom po 40. roku życia, raz na dwa lata. Wskazane jest ono także dla kobiet młodszych, poniżej 40. roku, jeśli w ich najbliższej rodzinie wystąpiły przypadki zachorowania na raka piersi bądź raka sutka. Decyzja o mammografii powinna być jednak poprzedzona konsultacją u specjalisty.
Samo badanie polega na prześwietleniu piersi niewielką dawką promieni RTG. Jest ono całkowicie bezpieczne, dlatego też kobiety nie powinny go unikać. Podczas badania pacjentka jest proszona o umieszczenie kolejno każdej z piersi na specjalnej płytce. Następnie technik radiolog dociska ją z umiarkowaną siłą płytką kompresyjną. Posługując się tradycyjnym aparatem można wykryć guzki wielkości 3 mm. Nowoczesne mammografy cyfrowe pozwalają rozpoznać zmiany już wielkości 1 mm.
W obu przypadkach badanie przeprowadza się podobnie. Różnica polega na tym, że obraz z aparatu cyfrowego uzyskujemy na ekranie monitora, a nie na kliszy fotograficznej. Dzięki temu można go dowolnie powiększyć, oglądać pod różnymi kątami i w wybranych fragmentach. Ponieważ pozostaje w bazie komputera, można porównać wyniki uzyskane podczas poprzednich badań.
Istnieje wiele programów profilaktyki onkologicznej, dzięki którym można bezpłatnie wykonać badania przesiewowe. W ramach Konkursu Zdrowa Gmina można zamówić mammobusu i cytomammobusu, które badają kobiety pod kątem wykrycia raka piersi oraz raka szyjki macicy. W wielu ośrodkach zdrowia można bezpłatnie poddać się badaniom oraz uzyskać szczegółowe informację i pomoc. Istnieje też infolinia dla osób chorych oraz tych, którzy przetrwali chorobę. Dlaczego więc nie zawalczyć o zdrowie swoich piersi? W ramach III edycji Konkursu Zdrowa Gmina aż 364 gminy walczą o zdrowe piersi oraz zdrowie swoich mieszkańców.
Badajmy się! To jedyna metoda na wczesne wykrycie raka.
Zobacz też: Co oznacza ból piersi?
Źródło: materiały prasowe G-COMMUNICATIONS Consultants/mn
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
