Dla kogo przeznaczone są doustne leki przeciwcukrzycowe?
Doustne leki przeciwcukrzycowe stosowane są przede wszystkim w leczeniu cukrzycy typu 2, zwanej inaczej insulinoniezależną. W przypadku cukrzycy typu 1, tzw. insulinozależnej, polegającej na autoimmunologicznym procesie niszczenia komórek odpowiedzialnych za produkcję insuliny, doustne leki przeciwcukrzycowe stosowane są jedynie pomocniczo, w indywidualnych przypadkach.
Diagnoza - cukrzyca. I co dalej? ABC leczenia cukrzycy
Jaki jest cel terapii lekami przeciwcukrzycowymi?
Ogólnym celem terapii doustnymi środkami przeciwcukrzycowymi jest obniżenie stężenia glukozy we krwi. W grupie tychże leków wyróżniamy dwie klasy, pierwszą o działaniu hipoglikemizującym oraz drugą o działaniu antyhiperglikemicznym. Poszczególne leki w grupach i podgrupach różnią się mechanizmami działania oraz profilem farmakologicznym.
Na czym polega działanie leków hipoglikemizujących?
Leki hipoglikemizujące stosowane są w monoterapii bądź w leczeniu skojarzonym. Należą do nich pochodne sulfonylomocznika, które charakteryzują się tzw. receptorowym, trzustkowym mechanizmem działania. Polega on na łączeniu się leku z odpowiednimi receptorami obecnymi na powierzchni komórek β, co w rezultacie prowadzi do wyrzutu insuliny z tych komórek. Wydzielany hormon - insulina zwiększa transport glukozy do wnętrza komórek, obniżając jej poziom we krwi. Poza tym pochodne sulfonylomocznika mogą działać w drugim mechanizmie tzw. pozatrzustkowym, poprzez nasilenie syntezy glikogenu, hamowanie glukoneogenezy oraz insulinazy oraz poprzez zwiększanie liczby receptorów dla insuliny. Ogół tych procesów ma za zadanie obniżyć stężenie glukozy we krwi.
Substancje czynne w tej grupie to: glibenklamid (Euclamin), gliklazyd (Diaprel, Diabrezide, Gliclada), glikwidon (Glurenorm).
Drugą podgrupą leków o działaniu hipoglikemizującym są glimidy. Są to niesulfonylomocznikowe leki zwiększające wydzielanie insuliny. Ich mechanizm działania polega na pobudzaniu komórek β do wydzielania hormonu. Są stosowane głównie w celu obniżenia poposiłkowej glikemii - są nawet nazywane poposiłkowymi regulatorami hipoglikemii. Substancje czynne to: repaglimid (NovoNorm), nateglimid (Starlix).
Jak działają leki antyhiperglikemiczne?
Leki antyhiperglikemiczne zmniejszają wytwarzanie glukozy, czyli hamują proces glukoneogenezy lub powodują zwiększone jej zużycie, zaliczamy tutaj pochodne biguanidu, takie jak metforminę oraz fenforminę. Kolejną grupą są inhibitory α-glukozydazy. W wyniku ich działania następuje obniżenie hydrolizy węglowodanów złożonych i obniżenie poziomu glukozy we krwi. Przykładami są akarboza (Glucobay) i miglitol (Glitycol).
Glitazony – leki przeciwcukrzycowe
Glitazony to trzecia grupa leków przeciwcukrzycowych. Ich działanie polega na aktywacji odpowiednich receptorów, które powodują transkrypcję określonych białek. Białka zwiększają wrażliwość insuliny oraz hamują tworzenie i uwalnianie z tkanki tłuszczowej czynników wywołujących insulinooporność, zmniejszają zapotrzebowanie na insulinę oraz zmniejszają stężenie glukozy we krwi. Substancje czynne to: Rozyglitazon, Pioglitazon, Proglitzaon.
Więcej na temat leczenia cukrzycy typu 2 - wywiad z lekarzem
W celu skutecznego obniżenia poziomu glukozy we krwi niejednokrotnie korzysta się z kilku mechanizmów jednocześnie, stosując leczenie skojarzone. Odpowiednio dobrana kombinacja leków umożliwia efektywną walkę z podwyższonym poziomem glukozy, jednak w leczeniu farmakologicznym cukrzycy typu drugiego nie należy zapominać o zdrowym trybie życia oraz przestrzegniu diety cukrzycowej.
Polecamy także:Najlepsza dieta dla diabetyka - jadłospis na 7 dniPowikłania cukrzycy - tym grozi zaniedbanie leczenia!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
