Badanie moczu jest jednym z podstawowych badań diagnostycznych. Nieprawidłowości w badaniu moczu nie zawsze wynikają z kłopotów ze zdrowiem. Zdarza się, że wynik jest zniekształcony przez to, co jedliśmy lub piliśmy dzień wcześniej. Chociaż ogólne badanie moczu sprawdza stan organizmu w typowych codziennych warunkach i nie wymaga specjalnego przygotowania, to jednak lepiej zrezygnować z niektórych produktów. Przed bardziej szczegółowymi badaniami moczu czasami zaleca się specjalne restrykcje żywieniowe.
Spis treści:
- Czego nie jeść przed ogólnym badaniem moczu?
- Czego nie jeść przed innymi badaniami moczu?
- Co jeszcze może zmienić wynik badania moczu?
- Jak prawidłowo pobrać mocz do badania?
Czego nie jeść przed ogólnym badaniem moczu?
W badaniu ogólnym mocz jest oceniany pod kątem barwy, zapachu, przejrzystości, odczynu, zawartości związków chemicznych (takich jak np. glukoza, białko, bilirubina, hemoglobina, erytrocyty, ciała ketonowe, azotyny), a także obecności bakterii i grzybów. Najbardziej wiarygodne wyniki uzyskuje się z porannej próbki moczu, a zatem najlepiej być na czczo.
Przed badaniem moczu unikaj produktów, które mogą zmieniać zabarwienie moczu, tj.:
- buraki,
- botwina,
- jagody,
- jeżyny,
- marchew,
- szparagi,
- rabarbar,
- słodycze i napoje z barwnikiem.
Zrezygnuj ze spożywania takich produktów i przetworów z nich na 2 dni przed pobraniem próbki do analizy.
Wskazane jest również unikanie przyjmowania suplementów z witaminą C na tydzień przed pobraniem moczu do badania, ponieważ może ona zaburzać wynik glukozy, azotynów i krwinek. Zalecane jest również odstawienie preparatów żelaza na 2 dni przed badaniem moczu, gdyż zabarwiają one mocz i mogą fałszować niektóre parametry. Można pić wodę, ale w umiarkowanych ilościach, bo zbyt duża ilość płynów będzie nadmiernie rozcieńczać mocz.
Dobrze jest zapytać lekarza lub specjalistę w punkcie pobrań, jak przygotować się do tego badania. Ważne jest to, czy musimy odstawić przyjmowane leki lub suplementy.
Czego nie jeść przed innymi badaniami moczu?
Zalecenia żywieniowe przed badaniem moczu zależą w dużej mierze od tego na jaki test zostaliśmy skierowani
Czego nie jeść przed badaniem moczu w zależności od rodzaju testu:
- kwas 5-hydroksyindolooctowy (5-HIAA) – przez 2 dni przed pobraniem krwi nie jedz awokado, bananów, kiwi, ananasa, orzechów, śliwek, pomidorów, bakłażana, czekolady i mięczaków, unikaj również picia herbaty i kawy,
- arsen – unikaj owoców, soków i herbat przez 2 dni przed pobraniem krwi,
- katecholaminy – ogranicz spożycie kofeiny, czekolady, kakao oraz alkoholu przez 2 dni przed pobraniem krwi, lepiej też unikać bananów, orzechów włoskich, awokado, serów, ze względu na zawartość amin.
- szczawiany – ogranicz spożywanie produktów bogatych w witaminę C (np. papryka, natka pietruszki, truskawki, owoce cytrusowe) przez 2 dni przed pobraniem krwi,
- kwas homowanilinowy (HVA) – unikaj produktów takich jak banany, awokado, czekolada, orzechy i owoce cytrusowe, wanilia, a także picia kawy i herbaty,
- kwas wanilinomigdałowy (VMA) – tak jak wyżej: nie jedz produktów takich jak banany, awokado, czekolada, orzechy i owoce cytrusowe, wanilii, a także unikaj picia kawy i herbaty,
- metanefryna – unikaj alkoholu i kofeiny co najmniej 2 dni przed pobraniem krwi.
Jeżeli zlecono ci inne badanie oznaczające konkretny składnik moczu, to zapytaj w punkcie pobrań, jak należy się do takiego testu przygotować.
Co jeszcze może zmienić wynik badania moczu?
Najczęściej zafałszowany wynik badania moczu jest konsekwencją nieprawidłowego pobrania lub złego przechowywania próbki moczu (w efekcie czego w moczu pojawiają się bakterie). Co jeszcze może wpłynąć na wynik? Oto kilka ważnych elementów:
- miesiączka - sprzyja stwierdzeniu krwiomoczu,
- intensywny wysiłek fizyczny - może sztucznie podnieść poziom erytrocytów we krwi (tzw. erytrocyturia powysiłkowa),
- gorączka - powoduje obecność białka w moczu,
- długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej - przyczynia się do białkomoczu,
- leki stosowane w padaczce - barwią mocz na różowo,
- preparaty żelaza - przyciemniają kolor moczu,
- leki stosowane w chorobie wrzodowej - zmieniają kolor moczu na zielony,
- buraczki - sprawiają, że mocz staje się czerwony,
- witamina C - zawyża wynik erytrocytów, leukocytów, azotynów i glukozy w moczu,
- witamina D - sztucznie podnosi poziom kreatyniny.
Jak prawidłowo pobrać mocz do badania?
Mocz do badania należy pobrać rano, na czczo (ostatni posiłek jemy dnia poprzedzającego badanie koło godziny 19. Dzień przed badaniem warto także ograniczyć aktywność fizyczną. Nie powinno się wykonywać badania moczu u kobiet w czasie miesiączki i 2 dni przed nią. Przed oddaniem moczu należy umyć okolice intymne wodą z mydłem i osuszyć ręcznikiem papierowym. Mocz oddajemy do specjalnego pojemnika (można go kupić w aptece). Próbkę pobieramy z tzw. środkowego strumienia, najpierw część moczu oddajemy do toalety, a dopiero później do pojemnika (resztę znów do sedesu). Próbkę należy oddać do laboratorium w ciągu 2 godzin. Więcej: Jak prawidłowo pobrać mocz do badania?
Wykorzystano fragmenty artykułu Agnieszki Czechowskiej, którego treść została pierwotnie opublikowana 30.01.2018.
Czytaj także:
Ciemny mocz – co oznacza, jakie badania wykonać?
Co oznacza ujemny i dodatni posiew moczu? Interpretacja wyników
Czerwony mocz po burakach może oznaczać anemię. Co powinno zaniepokoić?
Zielony mocz - o czym świadczy? Przyczyną może być poważna choroba
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
