Fot. Fotolia
Miażdżyca – pierwsze objawy choroby
Nieprawidłowe odżywanie, brak czasu na uprawianie sportu, stres są najczęstszymi czynnikami wywierającymi wpływ na nasz organizm i mogą przyczyniać się do rozwoju wielu schorzeń w tym miażdżycy.
Na początku choroba przebiega bezobjawowo. Powoduje stopniowe zmniejszanie się światła naczyń krwionośnych w wyniku osadzania złogów cholesterolu, działania komórek stanu zapalnego, co w efekcie może doprowadzić do miejscowego powstawania zakrzepu.
Gdy tętnice zwężone są co najmniej o połowę, zauważamy, że coś jest nie w porządku: łatwiej się męczymy, mamy trudności z koncentracją i zapamiętywaniem.
Niedotlenienie serca powoduje bóle w klatce piersiowej, zwane wieńcowymi (tzw. dusznicę bolesną). Z czasem ból taki pojawia się nawet po niewielkim wysiłku.
Zakrzepica – skrzepy krwi w naczyniach
Zakrzepica to choroba związana z układem krzepnięcia, w której w naczyniach zaczynają się tworzyć skrzepy. Krew nie krąży już swobodnie, bo napotyka na przeszkody zwężające światło naczyń.
Skrzepy przemieszczają się także z krwią i mogą doprowadzić do całkowitego zamknięcia naczynia odcinając dopływ krwi do ważnych organów.
O zakrzepicy mogą świadczyć obrzęki nóg, zwłaszcza łydek oraz bolesność w obrębie obrzęków i rozszerzone naczynia krwionośne. Z takimi objawami należy koniecznie zgłosić się do lekarza.
Zobacz także: Jak rozpoznać zakrzepicę? [wywiad]
Diagnostyka miażdżycy i zakrzepicy
Lipidogram
Jednoczesne oznaczenie w krwi poziomu cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL („dobry” cholesterol) i LDL („zły” cholesterol) oraz trójglicerydów. Profil lipidowy odzwierciedla stan gospodarki lipidowej organizmu, w tym przebieg metabolizmu lipoprotein i cholesterolu.
Lipidogram jest badaniem przesiewowym, wykonywanym w celu oceny ryzyka rozwoju miażdżycy i chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak choroba wieńcowa i zawał serca, udar mózgu i miażdżyca tętnic kończyn dolnych itd. Wszystkie parametry lipidogramu są pojedynczo uważane za czynniki ryzyka miażdżycy i chorób pochodnych.
Okresowo badanie powinny wykonywać osoby z wysokim poziomem cholesterolu całkowitego i współistniejącymi czynnikami ryzyka miażdżycy, jak: palenie, nadciśnienie czy obciążenie rodzinne.
D-dimer
Oznaczanie stężenia d-dimerów w krwi, które można zlecić w jednym z laboratoriów Diagnostyki, znajduje zastosowanie w badaniu stanów zakrzepowo-zatorowych, a przede wszystkim w diagnostyce zatoru płucnego i zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych.
Niskie stężenie d-dimerów pozwala z bardzo dużym prawdopodobieństwem wykluczać te stany. W skojarzeniu z oznaczeniem FDP (produktów degradacji fibrynogenu i nieusieciowanej fibryny), oznaczenie d-dimerów pozwala na różnicowanie hiperfibrynolizy pierwotnej (z wysokim stężeniem FDP) i wtórnej (z wysokim stężeniem d-dimerów) oraz na różnicowanie zespołu rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC). W zawale mięśnia sercowego wzrost stężenia d-dimerów jest nieznaczny.
Zobacz także: Jaki związek ma cukrzyca z miażdżycą?
Czynnik V Leiden
Wykrywanie techniką biologii molekularnej w próbce krwi mutacji genu czynnika V (czynnika Leiden), odpowiedzialnej za nadmierne wykrzepianie krwi. U osób homozygotycznych pod względem genu czynnika V, objawy choroby są dużo poważniejsze niż w przypadku heterozygot.
U heterozygot ryzyko wystąpienia zakrzepu wzrasta, w stosunku do populacji ogólnej 4-8-krotnie, a u homozygot nawet 80-krotnie. Towarzyszące mutacji czynniki prozakrzepowe, takie jak: palenie, doustna antykoncepcja, hormonalna terapia zastępcza, ciąża, urazy, zabiegi chirurgiczne, nawet 25-krotnie zwiększają ryzyko wystąpienia zakrzepu.
Do objawów klinicznych mutacji Leiden należą zakrzepica żylna (żył głębokich kończyn dolnych) i zatorowość płucna.
Zobacz także: Jak odczytać lipidogram?
Mutacja genu protrombiny
Wykrywanie techniką biologii molekularnej w próbce krwi mutacji 20210a w genie protrombiny. Test jest przeznaczony do oceny ryzyka i/ lub przyczyn żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Osoby dotknięte chorobą narażone są na 2-3 krotnie większe ryzyko rozwoju zakrzepu w układzie żylnym, np. w żyle wrotnej lub żyle śródczaszkowej.
Wspólne występowanie mutacji 20210a protrombiny i mutacji czynnika V Leiden powoduje dalsze 3-krotne zwiększenie ryzyka. Inne, nabyte czynniki prozakrzepowe:
- ciąża,
- hormonalna terapia zastępcza,
- doustna antykoncepcja,
- zabiegi chirurgiczne,
dodatkowo zwiększają ryzyko wystąpienia objawów, a czynnikiem wyzwalającym powstanie zakrzepu może być przykładowo operacja chirurgiczna.
Fibrynogen
Badanie wykonywane w ocenie funkcji układu krzepnięcia, diagnostyce stanów zapalnych, chorób wątroby, choroby wieńcowej i DIC (rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe).
Źródło: Materiały prasowe sieci Diagnostyka
Zobacz także: Jak diagnozuje się zaburzenia funkcji serca?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
