Morfologia dostarcza wielu informacji o stanie zdrowia
Laboratoryjne badania krwi są dobrym sposobem kontrolowania swojego zdrowia, a gdy coś nie w porządku, stanowią nieocenioną pomoc dla lekarza w diagnozowaniu i monitorowaniu postępów leczenia.
Diagnostyka laboratoryjna pozwala na kontrolowanie stanu i funkcji większości narządów
Płatne badania można wykonać w niepublicznych laboratoriach w całej Polsce – nie ma potrzeby posiadania skierowania, czy wcześniejszego umawiania się na wizytę i oczekiwania w kolejce. Nie są one drogie, kłopotliwe czy czasochłonne – wystarczy przyjść (przy większości badań na czczo) do Punktu Pobrań. Jeśli uda się uniknąć lub wcześnie wykryć rozwijającą się chorobę, wydane pieniądze zwracają się wielokrotnie,.
Diagnostyka laboratoryjna pozwala na skontrolowanie stanu i funkcji większości narządów. Na pewno warto regularnie:
- kontrolować poziom „złego” i „dobrego” cholesterolu (lipidogram),
- glukozy (zaburzenia gospodarki węglowodanowej są pierwszym sygnałem rozwijającej się cukrzycy),
- wykonać próby wątrobowe (bada się stężenie we krwi takich markerów jak: AST (inaczej ASPaT, ALT (inaczej ALaT, fosfataza zasadowa, bilirubina),
- sprawdzić stan tarczycy (TSH, T4),
- oraz wykonać podstawowe badanie, jakim jest morfologia krwi.
Mężczyźni po 40. roku życia powinni co rok oznaczać we krwi poziom markera nowotworu prostaty (PSA). Panie wraz z wiekiem, powinny uważniej śledzić zmiany poziomów hormonów (FSH, LH, estradiolu czy progesteronu).
Zobacz też: Jakie są objawy niedokrwistości?
Jak zinterpretować wyniki?
W badaniach ilościowych (określających ilość danej substancji, np. żelaza, danego hormonu lub innych), zgodnie z obowiązującymi przepisami na każdym wyniku wydawanym przez laboratorium, przy każdym badaniu umieszcza się tzw. zakres referencyjny – inaczej normę „od” (minimum) – „do” (maksimum). Jeśli wynik znajduje się pomiędzy ustalonymi wartościami granicznymi przyjmuje się, że jest on prawidłowy. Oczywiście zdarza się, że czyjś wynik znajduje się w zakresie normy, a jednak może rozwijać się choroba.
Dlatego wyniki powinny być interpretowane przez lekarza! Może on określić rodzaj problemu korzystając z kombinacji wyników innych badań, obrazu klinicznego pacjenta (stan zdrowia) oraz szeregu innych czynników. Warto wspomnieć o często popełnianym przez pacjentów błędzie - wynik „pozytywny” badania obecności czynnika chorobotwórczego (np. wirus zapalenia wątroby typu C) nie oznacza, że wszystko jest w porządku, ale wręcz przeciwnie – że stwierdzono infekcję.
Zobacz też: Niedobór żelaza - jakie badania?
Jakie choroby mogą wykryć badania krwi?
Praktycznie wszystkie choroby powodują takie czy inne zmiany w składzie i obrazie krwi. Co więcej, na podstawie badań laboratoryjnych można określić ryzyko zachorowania na choroby, które mogą pojawić się w przyszłości. Warto zwrócić uwagę na możliwości najnowocześniejszych metod diagnostycznych jak biologia molekularna. Np. wykonywane na podstawie próbki krwi badania genetyczne są pomocne w określeniu ryzyka zachorowania np. na nowotwór piersi (mutacja genu BRCA1).
W Polsce na diagnostykę laboratoryjną wydaje się pięciokrotnie mniej niż w Europie Zachodniej i ośmiokrotnie mniej niż w USA. A przecież szybka diagnoza oparta o wiarygodne wyniki badań to większa szansa na uniknięcie poważnych problemów zdrowotnych. Należy pamiętać o regularnych badaniach profilaktycznych – na zdrowiu nie warto oszczędzać!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
