O morfologii często zapominamy, tymczasem powinno się ją wykonać przynajmniej raz w roku. Jeśli zaś dokuczają nam niepokojące objawy, nie zwlekajmy z badaniem krwi. Na pytanie dotyczące morfologii, nowotworu oraz innych badań, w tym OB, odpowiada prof. Wiesław Jędrzejczak, były krajowy konsultant w dziedzinie hematologii.
Jakie objawy powinny nas skłonić do wykonania morfologii?
Prof. Wiesław Jędrzejczak: Moim zdaniem morfologię krwi należy wykonać raz na rok, nie mając żadnych objawów chorobowych. Poza tym to badanie powinniśmy wykonać w razie wystąpienia jakichkolwiek poważnych objawów chorobowych.
Szczególnie należy zbadać krew w przypadku: przedłużającego się zakażenia, znacznego osłabienia, krwotoków lub pojawienia się wybroczyn. Ważne jest upowszechnianie wiedzy na temat objawów chorób krwi i przypomnienie, że wiele schorzeń (i to nie tylko krwi) można wykryć tym prostym badaniem. Krew jest niejako zwierciadłem, w którym odbijają się także zaburzenia innych narządów.
Jak wysokie OB może świadczyć o nowotworze?
Oprócz morfologii również polecam badanie OB. To jest bardzo proste badanie, które może zasygnalizować wiele chorób. Są to albo choroby nowotworowe, albo choroby zapalne. Zaniepokoić powinien już wynik, gdy OB jest powyżej 20, ale mniej niż 40. Wtedy trzeba przede wszystkim powtórzyć badanie i kontynuować diagnostykę, jeśli będzie się utrzymywać lub wzrastać. Jeżeli OB jest powyżej 40, to należy zacząć diagnostykę bez zbędnej zwłoki. Jeśli OB jest powyżej 100, to oznacza, że jesteśmy poważnie chorzy. Ale trzeba pamiętać, że niekiedy ciężka choroba rozwija się bez przyspieszonego OB i należy zwracać uwagę na inne objawy.
Warto też wykonać badanie ogólne moczu, gdyż wykrycie w nim obecności białka lub krwi również może przyspieszyć wykrycie nowotworu. Polecam wykonywanie tych badań każdemu także bez żadnych objawów chorobowych przynajmniej raz na rok. Są to tanie badania, a mogą nam uratować życie.
Przeczytaj też: CRP a rak. Kiedy wysokie białko C-reaktywne świadczy o nowotworze?
Czy na podstawie morfologii krwi możemy zdiagnozować nowotwory?
We krwi obwodowej wykrywa się niedobory poszczególnych rodzajów krwinek i ich nadmiary. Na podstawie tego badania można wykryć różne białaczki, czerwienicę, nadpłytkowość, pierwotną mielofibrozę, niektóre chłoniaki i szpiczaka, ale także wiele nowotworów innych narządów, które wtórnie powodują niedokrwistość.
Taka niedokrwistość może być pierwszym objawem nowotworu. Zwłaszcza banalna, wydawałoby się, niedokrwistość z niedoboru żelaza u mężczyzny lub kobiety w wieku pomenopauzalnym sugeruje krwawienie z przewodu pokarmowego, a to często jest spowodowane przez nowotwór tego układu. Nie umożliwia to postawienia rozpoznania, ale powoduje uruchomienie diagnostyki, która ostatecznie do tego doprowadzi. Wreszcie morfologia pozwala wykryć niedobry poszczególnych komórek krwi.
Przeczytaj też: Pocenie się w nocy a nowotwór
Kiedy wyniki morfologii powinni niepokoić? Kiedy mogą wskazywać nowotwór?
Zwiększony poziom monocytów lub limfocytów to najczęstsze objawy białaczki. Z kolei zwiększona liczba krwinek czerwonych może sugerować obecność czerwienicy prawdziwej, którą zaliczamy do tzw. nowotworów mieloproliferacyjnych. Do nich należy też nadpłytkowość samoistna cechująca się bardzo dużą liczbą płytek krwi, czyli trombocytów.
Przeczytaj też: Niska hemoglobina a nowotwór
Zwykle na wyniku obok podanych nieprawidłowych wartości znajdują się literki: L (od angielskiego „low” czyli mało) lub H (od angielskiego „high” czyli wysoko). Im bardziej tak oznaczone wartości różnią się od podanych obok norm, tym bardziej należy się niepokoić i udać do lekarza. Odwrotnie, jeśli wyniki są bliskie granicy normy, to mało jest prawdopodobne, aby nam coś groziło.
Czy morfologia może jednoznacznie określać, że mamy nowotwór, czy konieczne są jeszcze inne badania, by to potwierdzić?
Zwykle nawet w przypadku podejrzenia nowotworu krwi konieczne są dalsze badania, aby określić, z jakim nowotworem dokładnie mamy do czynienia.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 05.07.2018.
Czytaj także:
Morfologia krwi: interpretacja wyników badań - 22 parametry (normy i opis)
MCH (morfologia): norma, co oznacza podwyższone i obniżone MCH
MCV (morfologia) - obniżony i podwyższony wskaźnik krwi
MCHC (morfologia) - normy, co oznacza za wysokie i za niskie MCHC
Małopłytkowość – czym grozi niedobór płytek krwi, jak go rozpoznać i leczyć?
Co to jest szpiczak mnogi? Objawy, leczenie, rokowanie
Chłoniak - rodzaje, objawy, leczenie, chłoniak Hodgkina
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
