Witamina B12 (kobalamina) – należąca do witamin rozpuszczalnych w wodzie – pełni wiele ważnych funkcji w organizmie. Bierze udział w tworzeniu czerwonych krwinek i procesach metabolicznych, obniża poziom cholesterolu, chroni komórki układu nerwowego. Dzięki witaminie B12 jesteśmy odporniejsi psychicznie na stres, potrafimy się skupić, mamy lepszy nastrój. Witamina B12 bierze też udział w produkcji neuroprzekaźników.
Spis treści:
- Niedobór witaminy B12
- Niedobór witaminy B12 – objawy
- Niedobór witaminy B12 – diagnoza
- Przyczyny niedoboru witaminy B12
- Leczenie niedoboru witaminy B12
Niedobór witaminy B12
Zbyt niski poziom witaminy B12 to według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) problem zdrowotny dotyczący milionów ludzi. Gdy cierpimy na przewlekły niedobór witaminy B12, narażamy się na niebezpieczne zdrowotne konsekwencje. Odczuje to układ odpornościowy, krwionośny, pokarmowy i nerwowy.
Głównym źródłem witaminy B12 są produkty pochodzenia zwierzęcego., dlatego wegetarianie i weganie są szczególnie narażeni na niedobór (zobacz: weganizm a witamina B12). W takich sytuacjach zaleca się suplementację witaminy B12. Na niedobór kobalaminy narażone są również osoby nadużywające alkoholu, chore na anoreksję, schorzenia upośledzające wchłanianie tej witaminy z przewodu pokarmowego (np. rak żołądka, choroba Addisona-Biermera) oraz osoby starsze.
Niedobór witaminy B12 – objawy
Deficyt witaminy B12 skutkuje dolegliwościami związanymi z niedokrwistością (poznaj: objawy anemii). Do częstych objawów należą:
- bladość skóry,
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- osłabienie,
- gładki i czerwony język,
- zaparcia i biegunki.
Charakterystyczne dla deficytu witaminy B12 są nadmierna nerwowość i rozdrażnienie, uczucie niepokoju. Związane jest to z zaburzeniem produkcji serotoniny i dopaminy.
Niedobór witaminy B12 daje także inne objawy dotyczące układu nerwowego:
- drętwienie kończyn,
- zaburzenia chodu,
- zaburzenia w oddawaniu moczu,
- zmniejszenie napięcia mięśni.
Mogą pojawić się dolegliwości psychiatryczne, jak halucynacje i zaburzenia pamięci, zaburzenia świadomości, apatia. Niedobór witaminy B12 może prowadzić też do depresji. Rzadko się o tym objawie mówi, ale braki w witaminie B12 mogą też przekładać się na kłopoty ze wzrokiem (zobacz: wady wzroku). Jeśli obraz jest zamazany i twój wzrok nagle zaczął się pogarszać - warto udać się do lekarza i skontrolować poziom witaminy B12.
Niedobór witaminy B12 – diagnoza
W celu rozpoznania niedoboru witaminy B12 wykonuje się oznaczenie poziomu kobalaminy po pobraniu krwi. Należy wykonać badanie na czczo. Przyjmuje się, że jeśli stężenie witaminy B12 we krwi jest niższe niż 120-180 pmol/l, (170-250 pg/ml) to można mówić o jej niedoborze. Norma stężenia witaminy B12 w surowicy dla dorosłych może się różnić w zależności od laboratorium.
Niedobór witaminy B12 można również zdiagnozować za pomocą oznaczenia dobowego wydalania kwasu metylomalonowego z moczem.
Przyczyny niedoboru witaminy B12
Niedobory witaminy B12 w organizmie mogą wynikać m.in. z ubogiej diety, chorób zaburzających wchłanianie kobalaminy lub przy nadmiernym zużyciu tej witaminy (gdy występuje zakażenie tasiemcem bruzdogłowcem szerokim). Niedobór witaminy B12 mogą więc mieć osoby:
- na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej,
- z chorobami żołądka,
- z zaburzonym wchłanianiem,
- z chorobą Leśniowskiego-Crohna,
- z przewlekłym zapaleniem trzustki,
- nadużywające alkoholu.
Do niedoboru witaminy B12 mogą doprowadzić niektóre leki.
Leczenie niedoboru witaminy B12
W zależności od tego, z jak dużym niedoborem dana osoba się zgłasza do lekarza, może dostać zalecenia zmiany diety oraz suplementacji witaminy B12. W cięższych przypadkach konieczne jest przyjmowanie zastrzyków z witaminą. Podaje się je do momentu unormowania wyników.
Jak zmniejszyć niedobór pożywieniem? Należy wybierać produkty bogate w witaminę B12:
- czerwone mięso,
- wędliny,
- jaja,
- sery,
- mleko,
- ryby - zwłaszcza makrelę, tuńczyka i sardynki,
- owoce morza,
- produkty sojowe.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 28.01.2020.
Więcej o witaminach i ich wpływie na organizm:Na co pomaga niacyna (witamina B3)? Rola w organizmie i źródła niacynyCo warto wiedzieć o witaminie D?Właściwości witaminy CWitaminy A i E - witaminy skóry, włosów i paznokci. Jak rozpoznać niedobór?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
