Oparzenia skóry to jej uszkodzenia wywołane kontaktem z gorącą wodą, parą, ogniem, chemikaliami lub prądem elektrycznym. Nie wszystkie oparzenia możemy leczyć samodzielnie w domu. Jeśli jednak nie jest konieczna interwencja lekarska, to warto skorzystać ze skutecznych domowych metod.
Spis treści:
- Kiedy oparzenie można leczyć w domu, a kiedy nie
- Domowe sposoby na oparzenia
- O czym pamiętać przy oparzeniach
Kiedy oparzenie można leczyć samodzielnie w domu?
Na skutek oparzenia może pojawić się zaczerwienienie i obrzęk skóry (oparzenie I stopnia) lub pojawiają się pęcherze wypełnione płynem surowiczym (oparzenie II stopnia). Oparzenia III i IV stopnia to oparzenia ciężkie, które zawsze wymagają specjalistycznej pomocy - dowiezienia rannego na pogotowie lub wezwania karetki.
Pamiętaj, pomocy medycznej wymagają:
- oparzenia twarzy, miejsc intymnych, stóp lub dłoni, dużego stawu (np. kolana),
- oparzenia elektryczne,
- oparzenia chemiczne,
- oparzenia z dużą ilością pęcherzy,
- oparzenia III i IV stopnia,
- oparzenia I lub II stopnia, jeśli dotyczą obszaru większego niż 5 cm.
Przy pozostałych oparzeniach możemy wykorzystać domowe sposoby.
Domowe sposoby na oparzenia
W warunkach domowych przy oparzeniach, które nie wymagają interwencji lekarza, można wykorzystać rośliny lecznicze i łatwo dostępne środki.
Chłodna woda
To podstawowy i łatwo dostępny środek na oparzenia. Chłodna woda nie tylko uśmierza ból przy oparzeniu, ale też łagodzi obrzęk, hamuje uszkodzenie komórek, zmniejsza głębokość oparzenia i zmniejsza utratę płynów. W przypadku rozległych oparzeń zapobiega chorobie oparzeniowej lub zmniejsza jej nasilenie.
Woda nie może być bardzo zimna, lecz chłodna (ok. 20°C). Można polewać nią ranę lub zanurzyć oparzone miejsce w naczyniu z wodą. Zabieg powinien trwać ok. 15-20 minut.
Jeśli na skórze pojawiły się pęcherze lub doszło do powstania otwartej rany, zaleca się przyłożenie okładu z lodu owiniętego materiałem. Co ważne, nie wolno przekłuwać pęcherzy, ponieważ sprzyja to zakażaniu rany.
Żywokost
1 łyżkę żywokostu (można dostać go w sklepie zielarskim) należy zalać szklanką wrzącej wody. Pozostawić pod przykryciem przez ok. 10 minut. W schłodzonym naparze należy zanurzyć bawełniany materiał lub gazę, a następnie przyłożyć na poparzone miejsce. Napar z żywokostu działa regenerująco i powlekająco.
Aloes
Miąższ aloesu działa antyseptycznie i powoduje ulgę w przypadku bólu i opuchlizny. To, że aloes łagodzi podrażnienia, potwierdzono badaniami, m.in. opublikowanymi w „Journal of the Medical Association”.
W jednej grupie pacjentów rany opatrywano gazikami nasączonymi aloesem, a w drugiej - wazeliną. Osoby, których rany były opatrywane pierwszym sposobem, szybciej powróciły do całkowitego zdrowia. Ranę należy smarować świeżym sokiem z aloesu. Zabieg po raz pierwszy powinno się wykonywać dopiero po dwóch dniach od oparzenia.
Ale uważaj, u niektórych osób aloes może powodować skutki uboczne, takie jak podrażnienia lub zaczerwienienia skóry. Najlepiej przetestować nieco żelu na zdrowej skórze.
Miód
Istnieje kilka badań, które potwierdzają korzystny wpływ miodu na leczenie oparzeń. Ten przeciwzapalny i przeciwbakteryjny preparat pomaga w gojeniu i zmniejszeniu stanu zapalnego. Wystarczy niewielką ilość prawdziwego miodu bez dodatków nałożyć na gojące się oparzenie i przykryć gazikiem. Naturalnym środkiem na oparzenia jest także propolis.
Dziurawiec pospolity
Najlepszy na oparzenia będzie 100% naturalny olej z dziurawca. Trzeba zwilżyć nim gaziki i przyłożyć do oparzonego miejsca. Olej z dziurawca regeneruje skórę po oparzeniu (również słonecznym). Zastosowanie oleju z dziurawca zapobiega też powstawaniu blizn.
Lawenda
Olejek lawendowy łagodzi ból i zmniejsza obrzęk po oparzeniu. Oparzone miejsce można polać kilkoma kroplami olejku. Nie trzeba go rozcieńczać.
Ogórek
Masę ogórkową otrzymaną poprzez zmielenie świeżego, obranego ogórka, zaleca się położyć na oparzone miejsce. Działa chłodząco i łagodząco.
Soda oczyszczona
Na oparzenia słoneczne niektórzy polecają sodę oczyszczoną. Aby opatrzyć małe oparzenia, można zanurzyć gazik w zimnej wodzie z sodą i położyć go na ranę. Należy przykładać gazik tak długo, aż odczuwalna będzie ulga (brak uczucia palenia). Działanie to ma na celu niedopuszczenie do powstania pęcherzy.
Nagietek lekarski
Zastosowanie w leczeniu oparzeń znajduje również ekstrakt nagietkowy, który pomaga regenerować oparzoną skórę. Dodatkowo uśmierza ból i działa przeciwzapalnie. W aptekach można kupić maść nagietkową.
Inne naturalne środki na oparzenia
Właściwości ściągające, pomocne w leczeniu rany po oparzeniu, mają: kora dębu, kora wierzby, liść szałwii, liść orzecha włoskiego lub pięciornik kurze ziele.
Opatrunki i maści na oparzenia
Na oparzenia należy delikatnie nałożyć jałowy opatrunek. Można zastosować opatrunki na oparzenia dostępne w aptece, np. Metalline, Waterjel, Bactigras, Grassolind, Aqua-Gel, Bioclusive, które ułatwiają gojenie się rany. Opatrunki ochładzające nasączone żelem obniżają dodatkowo temperaturę w miejscu oparzenia.
Istnieje szeroki wybór maści na oparzenia. Początkowo polecane się żele hydrożelowe i żele hydrokoloidowe, które łagodzą ból i zmniejszają obrzęk. W początkowej fazie gojenia można zastosować takie preparaty jak: UniGel, Help4skin, Termcool. Gojenie i regenerację skóry na późniejszym etapie wspomagają preparaty z witaminą E, witaminą B5, jonami srebra, lanoliną, alantoiną i kwasem hialuronowym.
O czym pamiętać przy oparzeniach?
Oparzenie wymaga konkretnego postępowania. Nie jest to niewielka rana, do której wystarczy przyłożyć plaster. Oto kilka zasad, o których trzeba pamiętać, gdy dojdzie do poparzenia skóry:
- Nie usuwaj i nie przebijaj pęcherzy w miejscu oparzenia. Są one naturalnymi opatrunkami, które zabezpieczają przed zakażeniem rany.
- Zdejmij jak najszybciej biżuterię z poparzonych miejsc. Narastający obrzęk może powodować ucisk i martwicę.
- Zdejmij odzież z poparzonego miejsca, ale nie usuwaj jej na siłę, jeśli przylega do skóry. Powinien to zrobić lekarz.
- Nie przemywaj oparzonych miejsc spirytusem, wodą utlenioną ani innymi środkami odkażającymi.
- Nie smaruj oparzenia masłem, margaryną ani innymi tłuszczami, ponieważ zatrzymują one ciepło i utrudniają gojenie się rany, a także zwiększają ryzyko infekcji.
- Jeśli oparzenia długo i źle się goją (powinny ustępować w ciągu 1-2 tygodni), to należy skonsultować się z lekarzem. Przyczyną nieprawidłowego gojenia się rany może być infekcja.
- Nie stosuj maści antybiotykowych na oparzenie bez konsultacji z lekarzem.
- Chroń miejsce oparzenia przed słońcem. Gojąca się skóra jest wrażliwa na promieniowanie słoneczne, a pod jego wpływem może też powstać bardziej widoczna blizna.
Wykorzystano fragmenty artykułu Celiny Trojan, którego treść pierwotnie została opublikowana 19.06.2013.
Czytaj także:
Jak wygląda zakażenie rany - objawy [ZDJĘCIA] i leczenie
Co to jest opatrunek okluzyjny? Kiedy i jak go stosować?
Sposoby na oparzenia słoneczne - pierwsza pomoc, domowe metody, maści
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
