Modna arteterapia?
Ostatnio coraz większe zainteresowanie wśród psychologów, pedagogów, logopedów i innych specjalistów budzi arteterapia. Choć w literaturze przedmiotu spotyka się coraz więcej artykułów opisujących doświadczenia w stosowaniu arteterapii, to jednak niewielu autorów podaje jej definicję.
Według W. Szulc, „arteterapia polega na wykorzystaniu rożnych środków artystycznych, które ułatwiają pacjentowi ekspresję emocji”.
Zobacz też: Arteterapia, czyli leczenie sztuką
Nieważne, czy pacjent potrafi malować
Warto podkreślić, że sztuka potraktowana jest tu w sposób nietradycyjny – dzieło stworzone podczas arteterapii nie musi odpowiadać określonym kanonom estetycznym, celem pośrednim arteterapii jest również ekspresja uczuć, końcowym zaś – pozytywne zmiany zachowania i postaw wobec siebie i innych. W takim rozumieniu arteterapii podkreśla się jej terapeutyczne znaczenie.
Jaki jest cel arteterapii?
M. Kulczycki rozumie arteterapię jako układ poglądów i czynności, które ukierunkowane są na utrzymanie lub podnoszenie poziomu jakości życia ludzi za pomocą szeroko rozumianych dzieł sztuki i uprawiania sztuki. Zatem głównym celem tak definiowanej arteterapii jest optymalizacja jakości życia.
Według autora, bardziej szczegółowe „określenie arteterapii napotyka liczne trudności i nasuwa różnorodne wątpliwości. Stanowi ona bowiem bardzo szeroką treściowo dziedzinę i obejmuje różnorodne działania, które mogą odgrywać specyficzne role w odniesieniu do człowieka”.
Sztuka jako terapia
Zdaniem Z. Konieczyńskiej, arteterapia jest to „świadome, planowe i systematyczne oddziaływanie sztuką w celach terapeutycznych”.
Zobacz też: Komu pomaga arteterapia?
Metoda prób i błędów
Bardzo istotne w tej definicji jest podkreślenie roli świadomego i planowego działania, co może, według autorki, wykluczyć wszystkie przypadkowe czynności,
które nie są arteterapią. Jednak zwraca ona również uwagę, że „w arteterapii trudno o jakieś jednolite kanony postępowania i że w gruncie rzeczy jest to metoda prób i błędów”.
W. Dykcik podaje, że arteterapia to „spontaniczna, nieskrępowana twórczość człowieka powiązana z wykorzystaniem szeroko rozumianych dzieł sztuki i uprawiania sztuki (np. rysowania, malowania, lepienia, rzeźbienia, śpiewu, tańca, poezji, biografii i pamiętników, czytelnictwa itd.)”.
Może być ona ukierunkowana zarówno na edukację, rekreację, jak i profilaktykę i korekcję zaburzeń.
Fragment pochodzi z książki „Wspomaganie rozwoju dzieci nieśmiałych poprzez wizualizację i inne techniki arteterapii” autorstwa Joanny Gładyszewskiej-Cylulko (Wydawnictwo Impuls, 2010). Publikacja za zgodą wydawcy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!