Spis treści:
Skrzyp polny – właściwości lecznicze
Skrzyp polny jest pospolitą byliną występującą na całym świecie. Jest rośliną niewielką o delikatnych liściach, przypominającą małą tuję. Surowiec zielarski i leczniczy stanowią zielone pędy rośliny zbierane latem i suszone później w temperaturze około 60ºC. Po zgnieceniu roślina wydaje charakterystyczny dźwięk skrzypienia, co wynika z zawartości dużej ilości krzemionki.
Skrzyp zawiera między innymi:
- alkaloidy,
- flawonoidy,
- kwasy organiczne,
- fitosterole,
- saponiny,
- sole mineralne.
Skrzyp stosowany jest na poprawę kondycji skóry, włosów i paznokci, jest składnikiem suplementów, szamponów i odżywek. Polecany jest również na wiele dolegliwości w postaci preparatów doustnych. Działa przede wszystkim jako środek moczopędny, przeciwzapalny i przeciwutleniający.
Wskazania do stosowania skrzypu polnego to:
- choroby dróg moczowych, w tym zapalenie pęcherza moczowego i cewki moczowej,
- kamica moczowa,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- obrzęki,
- miażdżyca,
- nowotwory,
- krwawienia, np. z dziąseł.
Skrzyp polny może być stosowany zewnętrznie w celu przyspieszenia gojenia się ran, stanów zapalnych i owrzodzeń.
Na co szkodzi skrzyp polny? Możliwe skutki uboczne i przeciwwskazania
Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) uznaje skrzyp za ziele o nieokreślonym statusie bezpieczeństwa. Brakuje przede wszystkim badań. Przy prawidłowym przygotowaniu i stosowaniu preparatów ze skrzypem można uznać, że roślina nie stanowi zagrożenia. Niektóre źródła podają, że skrzyp przy długotrwałym stosowaniu doustnym jest niebezpieczny. Warto zwrócić uwagę na kilka możliwych skutków ubocznych i przeciwwskazań związanych z przyjmowaniem skrzypu polnego.
Skrzyp polny spożywany doustnie może szkodzić w przypadku:
- cukrzycy, ponieważ sprzyja nadmiernemu obniżeniu stężenia glukozy we krwi, czyli (hipoglikemii),
- niskiego poziomu potasu (hipokaliemii), ponieważ może prowadzić do wypłukiwania tego składnika i niedoboru,
- niedoboru witaminy B1 – przyjmowanie skrzypu może pogorszyć objawy tego deficytu; do tej grupy zaliczają się m.in. osoby uzależnione od alkoholu,
- ciąży i karmienia piersią – z racji tego, że nie ma wystarczających dowodów na bezpieczeństwo stosowania specyfików ze skrzypem polnym u kobiet w ciąży i karmiących, lepiej unikać preparatów z rośliną w składzie,
- przyjmowania na stałe niektórych leków (moczopędnych, przeciwkrzepliwych, litu, fenytoiny, digoksyny) – ponieważ skrzyp może potęgować ich działanie lub toksyczność,
- zaburzeń pracy serca,
- przewlekłych chorób nerek,
- dny moczanowej.
Skrzyp zawiera enzym antyodżywczy – tiaminazę (antywitaminę B1), przez co prowadzi do niedoborów tiaminy (witaminy B1) w organizmie. Tiaminaza spożyta w nadmiernych ilościach może prowadzić również do trwałego uszkodzenia wątroby, chociaż należy dodać, że w badaniach na szczurach nie wykazano toksycznego działania skrzypu na komórki wątrobowe. Niektóre produkty ze skrzypem mają na sobie oznaczenie „wolne od tiaminazy”, nie jest jednak pewne, czy zostały one dokładnie przebadane.
Zagrożenie stanowi również potencjalne zanieczyszczenie preparatów ze skrzypem innymi odmianami tej rośliny, np. skrzypem błotnym albo olbrzymim, które są trujące.
Jak stosować skrzyp polny? Przepis na odwar
Jeśli nie ma przeciwwskazań, skrzyp polny można stosować w postaci odwaru. Aby go przygotować, 1 łyżeczkę suszu należy zalać szklanką wody. Następnie gotować przez 5 minut pod przykryciem, a później przecedzić. Odwar stosuje się doustnie lub zewnętrznie.
Źródła:
Safety Assessment of Equisetum arvense-derived Ingredients as Used in Cosmetics, Cosmetic Ingredient Review,
Assessment report on Equisetum arvense L., herba, European Medicines Agency (EMA),
A.J. Sarwa, Wielka encyklopedia roślin leczniczych, Armoryka 2013,
Horsetail, www.drugs.com,
Horsetail, www.rxlist.com.
Czytaj także:
Nalewka z kwiatów czarnego bzu – czy jest trująca? Jak ją zrobić, by nie szkodziła?
Czy pestki dzikiej róży są trujące?
Trujące owoce cisu – co zrobić w przypadku połknięcia?
Czy kurkuma szkodzi nerkom? Poznaj właściwości i skutki uboczne tej wyjątkowej przyprawy
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
