Rak szyjki macicy uważany jest za nowotwór starszych kobiet. Szczyt zachorowalności obserwuje się w V i VI dekadzie życia. W zestawieniu przyczyn zgonów spowodowanych chorobami nowotworowymi zajmuje on 7. miejsce i 5. miejsce na liście zachorowalności na choroby nowotworowe.
W Polsce zgony spowodowane przez ten nowotwór nadal stanowią jeden z głównych problemów onkologicznych, co spowodowane jest przede wszystkim nieskutecznością działań profilaktycznych – zbyt mało kobiet zgłasza się na coroczne badania cytologiczne wymazów z szyjki macicy. Dla porównania w krajach Europy Zachodniej w wyniku prowadzonych badań przesiewowych zaobserwowano spadek liczby zgonów spowodowanych przez raka szyjki macicy nawet o 80%!.
Jeśli jeszcze nie robiłaś sobie badania cytologicznego, poproś o to swojego ginekologa podczas kolejnej wizyty! Pamiętaj – na raka szyjki macicy narażona jest każda kobieta!
Czynniki ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy
Wśród przyczyn raka szyjki macicy, na pierwszym miejscu wymienia się zakażenie onkogennymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego HPV (typy „wysokiego ryzyka” - 16,18,31,45). Doprowadzają one do tworzenia się zmian dysplastycznych w nabłonku szyjki macicy, który w ciągu od 3 do 10 lat transformuje do nowotworu złośliwego. Do czynników ryzyka rozwoju raka szyjki macicy zalicza się te same czynniki, które zwiększają ryzyko zarażenia wirusem HPV. Są to: wczesne rozpoczęcie życia płciowego, duża liczba partnerów seksualnych, niski status socjoekonomiczny, liczne ciąże i porody, palenie tytoniu oraz inne zakażenia przenoszone drogami płciowymi.
Jak objawia się rak szyjki macicy?
Przebieg raka szyjki macicy często jest skąpoobjawowy. Do najczęstszych objawów zaliczamy: krwawienia kontaktowe (po stosunku), nieregularne krwawienia pomiędzy miesiączkami oraz upławy. Następnie pojawiają się objawy związane z dużym zaawansowaniem choroby i naciekaniem okolicznych tkanek, tj. bóle, samoistne krwawienia, obrzęki kończyn, objawy dyzuryczne, objawy spowodowane przez zajęcie odbytu i odbytnicy – częste parcie na stolec, krwawienia z odbytu.
Zobacz też: Jakie badania przesiewowe należy wykonać w raku szyjki macicy?
Zapobieganie i leczenie
Leczenie raka szyjki macicy, aby było skuteczne, powinno opierać się na radykalnym (całkowitym) usunięciu komórek nowotworowych. W praktyce udaje się to osiągnąć poprzez leczenie operacyjne i uzupełniającą radioterapię. Rokowanie zależy przede wszystkim od stopnia zaawansowania nowotworu. Skuteczne leczenie radykalne możliwe jest jedynie w stopniu I i II wg FIGO. W stopniach III i IV leczeniem z wyboru jest chemio- i radioterapia, mająca na celu przedłużenie życia i poprawienie jego komfortu, a nie wyleczenie (terapia paliatywna).
Ma to odzwierciedlenie w statystykach 5-letniej przeżywalności (wskaźnik rokowniczy w chorobach onkologicznych): w I stopniu zaawansowania wynosi 55-95%, w II stopniu – 40-85%, w III – 15-60%, a w IV już tylko 0-19%.
Najważniejsze jest wczesne wykrycie zmian przedrakowych, gdyż są one w pełni uleczalne! Istnieje pewna sentencja ukazująca w pełni założenia programu profilaktycznego: „Każda kobieta może zachorować na raka szyjki macicy, ale żadna nie powinna z tego powodu umrzeć”. Niestety w Polsce świadomość kobiet na temat zagrożenia, jakie niesie ze sobą nowotwór jest bardzo niska. W dodatku liczba wykonywanych badań cytologicznych jest jedna z najniższych w Europie.
Polecamy: Jak zdiagnozować i leczyć raka szyjki macicy w trakcie ciąży?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
