Współwystępowanie ciąży i nowotworu jest bardzo rzadkie. Według różnych opracowań kompilację taką spotyka się 1-2,5 na 100 ciąż. Mimo to, ze względu na niską skuteczność leczenia, każdy z tych przypadków jest bardzo trudny. Rak szyjki macicy jest najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym w czasie ciąży. W dalszej kolejności plasują się nowotwory sutka, czerniak i rak jajnika.
Nowotwór a ciąża
Sytuacja współistnienia ciąży i nowotworu złośliwego stawia lekarzy przed szczególnie trudnymi decyzjami. Z jednej strony mamy do czynienia z radością nowego życia, a z drugiej z ciężką chorobą, której leczenie często zagraża zdrowiu lub życiu nienarodzonego dziecka. Stwierdzenie procesu nowotworowego wymaga zaangażowania w opiekę lekarzy dwóch specjalności: położników i onkologów. Nie jest to w dodatku problem natury jedynie medycznej, ale również etycznej, socjologicznej i emocjonalnej, ponieważ terapia przeciwnowotworowa może być przyczyną utraty ciąży i płodności, a także zaburzeń seksualnych.
Rak szyjki macicy podczas ciąży
Rak szyjki macicy u kobiet w ciąży jest na szczęście w większości przypadków rozpoznawany we wczesnych stadiach rozwoju. Około 3% kobiet leczonych z powodu raka szyjki jest w ciąży, a ich średni wiek waha się od 31 do 35 lat. Te same czynniki ryzyka zachorowania na ten typ nowotworu występują u kobiet ciężarnych, co u niebędących w ciąży.
Jakie objawy może powodować rak szyjki macicy podczas ciąży?
Objawy charakterystyczne dla raka szyjki macicy to upławy, krwawienia i ból. Często są bagatelizowane przez kobiety i uznawane za dolegliwości związane z ciążą. Spotyka się również przebieg bezobjawowy, zarówno w raku przed- i inwazyjnym. Najczęściej do rozpoznania raka szyjki macicy dochodzi nie na podstawie objawów, ale podczas badania ginekologicznego oraz badań cytologicznych wykonywanych w czasie ciąży.
Jak przebiega diagnostyka raka szyjki macicy?
Droga od wysunięcia podejrzenia do postawienia rozpoznania raka szyjki macicy w przypadku kobiet ciężarnych jest taka sama jak w przypadku niebędących w ciąży. Rutynowo podczas pierwszej wizyty u ginekologa powinien być pobrany materiał do badania cytologicznego, które pozwala określić stopień zmian komórek nabłonka szyjki macicy oraz rozpoznać zmiany przedrakowe. W dalszej kolejności, w przypadkach podejrzanych wykonuje się badanie kolposkopowe oraz pobranie wycinków do badania histopatologicznego. Samo pobranie materiału odbywa się poprzez biopsję zmienionej śluzówki lub poprzez konizację szyjki macicy. Wybór tej drugiej metody wiąże się z ryzykiem powstania niewydolności szyjki macicy u kobiet w ciąży, dlatego niekiedy łączy się ją z założeniem szwu szyjkowego. Diagnostyka radiologiczna jest ograniczona ze względu na negatywne działanie promieniowania rentgenowskiego na dziecko. Z tego względu w określaniu stopnia zaawansowania już potwierdzonego nowotworu wykorzystuje się badanie ultrasonograficzne i rezonans magnetyczny.
Polecamy: Czy współżycie seksualne wpływa na wystąpienie raka szyjki macicy?
Jak leczyć raka szyjki macicy w tracie ciąży?
Rak szyjki macicy jest wyleczalny pod warunkiem wczesnego rozpoznania i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Dalsze postępowanie w przypadku rozpoznania raka szyjki macicy zależy od wieku ciążowego, stopnia zaawansowania nowotworu, ogólnego stanu zdrowia ciężarnej oraz stanowiska kobiety na temat kontynuowania lub przerwania ciąży. Leczenie to jest dobierane w sposób indywidualny i prowadzone przez zespół specjalistów – onkologów, ginekologów, położników. W przypadkach, gdy dziecko może już przeżyć poza ustrojem matki proponuje się wcześniejsze rozwiązanie ciąży i wdrożenie pełnego leczenia. W innych sytuacjach problem jest znacznie trudniejszy, zarówno z medycznego, jak i etycznego oraz psychologicznego punktu widzenia. Leczeniem z wyboru jest usunięcie macicy poszerzone, w zależności od zaawansowania nowotworu, o wycięcie przydatków i okolicznych węzłów chłonnych. W przypadkach zaawansowanych, nieoperacyjnych stosuje się jednocześnie chemio- i radioterapię. Ze względów oczywistych część kobiet decyduje się kontynuować ciążę mimo rozpoznania raka szyjki macicy. W tej sytuacji zaleca się wykonanie konizacji szyjki macicy wraz z guzem i marginesem tkanek, a zastosowanie chemio- i radioterapii dopiero po rozwiązaniu.
Jak rokuje rak szyjki macicy u kobiet w ciąży?
Rokowanie u kobiet ciężarnych z rakiem szyjki macicy nie różni się od rokowania u kobiet niebędących w ciąży i zależy głównie od stopnia zaawansowania nowotworu.
Zobacz też: Jakie jest rokowanie w raku szyjki macicy?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
