Zagrożenie wzrasta wraz z wiekiem kobiety
W Polsce najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet jest rak piersi. W ciągu roku zapada na tę chorobę aż 10 000 pań. Istotną informacją jest to, że zachorowalność rośnie na tę chorobę rośnie wraz z wiekiem – szczególnie po menopauzie. Najwięcej kobiet dowiaduje się o tym, że ma raka piersi około 60. roku życia, ale dość często zdarza się to też u kobiet w wieku 35-39 lat.
Czynniki zwiększające zachorowalność
Najbardziej narażone na raka piersi są kobiety, które:
- mają matkę lub siostrę (krewni I stopnia), które chorowały na raka piersi (takie panie powinny zostać poddane specjalnej obserwacji – warto zrobić więc na przykład badania laboratoryjne z zakresu biologii molekularnej; należy stwierdzić obecność lub brak mutacji genu BRCA 1, którego mutacja odpowiada za około 45% dziedzicznych form raka piersi w rodzinach w których wystąpiły przypadki nowotworów piersi i 75% nowotworów piersi w rodzinach, w których występowały nowotwory jajników; badanie polega na pobraniu próbki krwi i zbadaniu jej);
- miały wcześnie pierwszą miesiączkę;
- miały menopauzę późnym wieku;
- nie były w ciąży lub były w ciąży w późnym wieku;
- nie karmiły piersią lub karmiły krótko;
- w młodym wieku były narażone na promieniowanie jonizujące;
- długo stosowały środki antykoncepcyjne;
- są otyłe;
- stosują wysokotłuszczową dietę;
- mają cukrzycę;
- piją dużo alkoholu.
Warto wiedzieć: Czy hormonoterapia znajduje zastosowanie w leczeniu raka piersi?
Samobadanie – sama zadbaj o zdrowie!
Każda kobieta powinna raz w miesiącu wykonać samobadanie piersi. Takie badanie palpacyjne (przez dotyk) powinno polegać na sprawdzeniu obu piersi, a także więzły chłonne (po obu stronach ciała). Szczególną uwagę powinno się zwrócić na górny boczny kwadrant gruczołu piersiowego – to właśnie tam jest zlokalizowanych około 50% nowotworów piersi.
Oprócz tego należy też regularnie chodzić do ginekologa, który ma obowiązek zebrać wywiad chorobowy i wykonać badanie przedmiotowe piersi u kobiet już po 20. roku życia.
Istotne jest również badanie mammograficzne, które kobiety od 45-50 roku życia powinny wykonywać raz na dwa lata, a panie po 50. roku życia – co rok.
Kwestia ryzyka
Jeśli nie jesteśmy genetycznie obciążone zachorowaniem na raka piersi, to ryzyko zapadnięcia na tę chorobę wynosi około 10%. Jeśli natomiast mamy genetyczne predyspozycje – to aż 80%. Jeśli ryzyko zachorowania jest wysokie, należy:
- wykonywać badania piersi częściej (im wcześniej wykryjemy nowotwór, tym wcześniej zastosujemy skuteczne leczenie);
- zastosować odpowiednią profilaktykę, która pozwoli zachować dobry stan zdrowia (na przykład zmiana stylu życia);
- przebadać najbliższą rodzinę pod kątem predyspozycji do dziedzicznego zachorowania na raka.
Pamiętajmy, że powinno się robić badania zarówno przed wykryciem choroby, jak i w trakcie leczenia i po jego zakończeniu (aby ewentualnie wykryć jej nawrót).
Dowiedz się więcej: Kiedy możliwa jest rekonstrukcja piersi?
Autorka: dr n. med. Magdalena Macko
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
