Jakie są najważniejsze czynniki ryzyka raka piersi?
Prof. Romuald Dębski: Podstawowym czynnikiem raka piersi jest płeć - żeńska, wiek, predyspozycje genetyczne oraz czas ekspozycji na wysokie stężenia hormonów płciowych. Rak piersi występuje częściej u mieszkanek dużych aglomeracji miejskich, kobiet lepiej wykształconych, późno rodzących lub nierodzących dzieci, otyłych, o niskiej aktywności fizycznej. Palenie papierosów, choć w niewielkim stopniu, ale również zwiększa ryzyko wystąpienia raka piersi.
Jakie są warunki wyleczenia choroby nowotworowej?
Prof. Romuald Dębski: Warunkiem do leczenia choroby nowotworowej jest możliwość usunięcia całej zmiany, wszystkich komórek zmiany nowotworowej. W przypadku zmian przedinwazyjnych wystarczającym postępowaniem jest usunięcie samej zmiany. W przypadku zmian o charakterze inwazyjnym, pierwotne leczenie operacyjne musi zostać uzupełnione o radio- lub chemioterapię. W przypadku zmian uwarunkowanych hormonalnie, posiadających receptory estrogenowe ryzyko wznowy zmniejsza kilkuletnia terapia uzupełniająca antyestrogenami lub lekami zmniejszającymi endogenną produkcję estrogenów.
Przeczytaj: Sara - życie po mastektomii
Dlaczego sytuacja w Polsce pomimo programów rządowych i licznych stowarzyszeń pozarządowych nie przekłada się na zmniejszenie śmiertelności z powodu raka piersi?
Prof. Romuald Dębski: Podstawową przyczyną dość późnej rozpoznawalności raka piersi jest mała powszechność dostępnych programów profilaktycznych i niska zgłaszalność kobiet np. w prowadzonym od kilku lat skriningu mammograficznym. Brak świadomości na temat skali problemu, możliwości działań profilaktycznych czy terapeutycznych, dość częsty jeszcze w Polsce strach przed rozpoznaniem raka, niezbyt aktywna postawa, zarówno ginekologów, jaki i lekarzy rodzinnych to podstawowe przyczyny późnej zgłaszalności kobiet z rakiem piersi.
Czym różni się diagnostyka chorób sutka obecnie od tej sprzed 10 lat?
Dr Michał Elwertowski: Praktycznie wszystkim – stosowane obecnie sondy mają wyższą częstotliwość, a komputerowe algorytmy tworzenia obrazów i ich optymalizacji pozwalają na lepszą jakość obrazów. Obrazowanie harmoniczne pozwala na zmniejszenie szumów utrudniających interpretację, możliwe jest uwidocznienie mikrozwapnień. Na aparatach starszych niż 10 lat nie powinno się wykonywać badań.
W jaki sposób nowe możliwości techniki USG pozwalają na lepsze rozpoznawanie patologii sutka?
Dr Michał Elwertowski: Przede wszystkich poprzez rozpoznanie coraz mniejszych zmian oraz możliwości diagnostyki różnicowej pozwalającej na wyodrębnienie zmian nowotworowych z masy guzków widocznych w piersiach.
Jak małe zmiany nowotworowe można obecnie wykrywać przy pomocy badania USG?
Dr Michał Elwertowski: USG przy pomocy obecnie stosowanych sond wysokiej częstotliwości pozwala na uwidocznienie mikrozwapnień 0,4-0,6mm. Praktycznie możliwości sprzętowe pozwalają na wykrywanie zmian 3-4mm.
Jak powinna być zorganizowana kompleksowa opieka dla ograniczenia śmiertelności z powodu raka sutka?
Dr Michał Elwertowski: Kompleksową opieką powinny zajmować się pracownie mammograficzne wyposażone w wysokiej jakości sprzęt USG oraz posiadające specjalistów, którzy będą wykonywać obydwa badania w oparciu o optymalne wskazania do ich wykonania – rozpoczynając w większości przypadków od mammografii i uzupełniając specjalistyczną ultrasonografią.
Kiedy lepszą metodą diagnostyczną jest mammografia, a kiedy USG? Czy badanie USG może zastąpić mammografię?
Dr Michał Elwertowski: Mammografia jest wystandaryzowaną metodą pozwalającą na prowadzenie populacyjnych badań przesiewowych. Najlepsze wyniki osiągane są przy większych piersiach z przewagą tkanki tłuszczowej. USG sprawdza się u kobiet młodszych, szczególnie przy zmianach dysplastycznych. Jest szczególnie przydatna przy wyczuwalnych guzkach. Ze względu na brak standaryzacji nie można zastąpić mammografii USG, konieczna jest weryfikacja w wyspecjalizowanym ośrodku referencyjnym – przy możliwości wykonania mammografii i/lub biopsji.
Zobacz też: Przemoc, stres, rak
Jak oceniana jest jakość sprzętu, na którym wykonuje się mammografie?
Inż. Elżbieta Pater: W ciągu 5 lat kontroli mammografów analogowych biorących udział w badaniach przesiewowych nastąpiły ogromne zmiany w jakości sprzętu oraz przede wszystkim w świadomości techników wykonujących mammografie. Sprzęt, który kontrolowałam w czasie 5 lat został w 45% wymieniony na nowy. Regularnie prowadzone są przez techników testy podstawowe przewidziane przez rozporządzenie.
Mammografy przechodzą badania testowe, a czy wykonuje się testy aparatów USG?
Inż. Elżbieta Pater: Od lat 90. w USA wykonuje się specjalne testy aparatury USG. W Austrii dla wszystkich USG , które są wykorzystywane do diagnostyki pogłębionej w badaniach przesiewowych, wykonuje się badania specjalnym fantomem. Zaczynamy się tym interesować i pracujemy nad testami.
Jak ocenia się wyszkolenie techników w mammografii cyfrowej?
Inż. Elżbieta Pater: Szkolenia techników z diagnostycznych form ucyfrowionych są sporadyczne. Na razie nie ma w prawie polskim wytycznych, tolerancji, dotyczących aparatów cyfrowych, dlatego też nie można prowadzić szkoleń dla techników. Jednakże szkolenia dla techników są warunkiem koniecznym, aby prawidłowo wykonywać badania. Szkolenia powinny obejmować zarówno techników, fizyków, jak i lekarzy.
Źródło: Informacja prasowa/ ak
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!