Historia audiodeskrypcji
System audiodeskrypcji uruchomiono w Stanach Zjednoczonych na początku lat 80. XX wieku. Do Europy dotarł kilka lat później. Audiodeskrypcję wykorzystywano początkowo przede wszystkim w teatrze – widzowie w przerwach pomiędzy poszczególnymi dialogami słyszeli w słuchawce uzupełniający opis sceny. Obecnie audiodeskrypcja pojawia się już w telewizji, kinie, w muzeach czy na stronach internetowych.
W Polsce pierwszy publiczny pokaz z zastosowaniem tej techniki narracyjnej miał miejsce w roku 1999, a siedem lat później audiodeskrypcję wykorzystano przy projekcji pełnometrażowego filmu .
Z każdym rokiem można znaleźć coraz więcej miejsc, które przystosowane są dla osób niepełnosprawnych, ale jest to wciąż kropla w morzu potrzeb. Od dłuższego czasu prowadzone są prace legislacyjne, które mają zwiększyć poziom dostępności kultury obrazu osobom niewidomym. Projekt uzyskał nawet poparcie Parlamentu Europejskiego.
Co audiodeskrypcja umożliwia osobie niewidomej?
Wspieranie tej inicjatywy jest szczególnie istotne. Dzięki dodatkowym komentarzom słownym. Osoby z deficytem wzroku mają możliwość swobodnego odbioru sztuki wizualnej. Podczas audiodeskrypcji opisywane są najważniejsze elementy obrazu: język ciała, mimika, przebieg akcji, sceneria, kolory, światło i inne. Nawet zwięzły opis stanowi dla człowieka niewidomego ogromne ułatwienie, daje bowiem możliwość samodzielnej interpretacji treści, pozwala nadążyć za wydarzeniami i zrozumieć co dzieje się na ekranie, scenie czy też obrazie.
Jak tworzyć treść zrozumiałą dla każdego?
Przy tworzeniu prawidłowej audiodeskrypcji wyróżnia się trzy główne zasady. Najważniejsza jest świadoma obserwacja. Skupienie się na treści pozwala na dostrzeżenie kluczowych dla zrozumienia przekazu elementów. Drugim kryterium jest obiektywizm, trzeba bowiem brać pod uwagę, że naszym odbiorcą może być osoba niewidoma od urodzenia bądź też ktoś, kto wzrok stracił w późniejszym czasie. Opis ma służyć wszystkim widzom i zwracać uwagę na rzeczy najbardziej wartościowe. Język natomiast ma być narzędziem pracy – należy pamiętać, że każde pojedyncze słowo odgrywa dużą rolę i może zupełnie zmienić treść przekazu.
Patrz: Oczyma wyobraźni - życie osoby niewidomej
Audiodeskrypcja to doskonała szansa dla osób niewidomych na powrót do normalności i korzystanie z dobytku kultury. Trzeba mieć nadzieję, że wkrótce audiodeckrypcja będzie w kinach, teatrach czy muzeach standardem, a nie czymś nadzwyczajnym.
Patrz: Jak wizualizacja pomaga dzieciom?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!