Walka ze szkodliwym promieniowaniem
Większość z nas wybierając się na letnie wakacje, oprócz kostiumu kąpielowego zabiera rożnego rodzaju kremy z filtrem, które chronią naszą skórę przed szkodliwym wpływem promieniowania UV. W ostatnich latach możemy zaobserwować również większą świadomość społeczną związaną z ochroną nie tylko samej skóry, ale również wzroku. Coraz częściej niezbędnym wyposażeniem plażowym stają się także okulary przeciwsłoneczne.
Należy podkreślić fakt, że nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV ma niekorzystny wpływ nie tylko na naszą skórę, przyśpieszając procesy jej starzenia się, lecz również na stan naszego wzroku. W skrajnych przypadkach długotrwały brak ochrony przed szkodliwym promieniowaniem UV-A i UV-B może prowadzić do zmian chorobowych narządu wzroku, a nawet ślepoty.
A właściwie co to jest UV?
Jest to promieniowanie ultrafioletowe emitowane przez słońce w zakresie UV-A, UV-B i UV-C.
Ze względu na wpływ promienia UV na organizmy żywe dzieli się je na trzy zakresy w zależności od długości fali:
- UV-C długość fali 100-280 nm;
- UV-B długość fali 280-315 nm;
- UV-A długość fali 315-400 nm.
W dalszej części artykułu skupimy się jedynie na paśmie UV-A i UV-B, ponieważ UV-C jest całkowicie pochłaniane przez atmosferę ziemską i praktycznie do nas nie dociera. Wielkość wpływu promieniowania UV na ludzi zależy od wielu czynników zewnętrznych, takich jak: wysokość słońca nad horyzontem, aktualne miejsce na Ziemi (czym bliżej równika, tym większa ekspozycja na oddziaływanie promieni słonecznych), odbicia od powierzchni wody, piasku na plaży czy śniegu (zależnie od odbijającej powierzchni wzrasta od 10-20%) oraz wysokości nad poziomem morza (co każde 1000 metrów intensywność UV wzrasta o 10-12%).
Jakie niebezpieczeństwo wiąże się z brakiem ochrony oczu przed słońcem?
Jeżeli dojdzie do krótkotrwałej, nadmiernej ekspozycji oczu (bez żadnej ochrony) na promieniowanie UV, to może zakończyć się to tak zwaną ślepotą śnieżną. Jest to rodzaj oparzenia rogówki i spojówki, którego objawy widoczne są dopiero po kilku godzinach od zdarzenia. Zalicza się do nich zwiększone łzawienie połączone z bólem i zaczerwienieniem oka oraz uczucie piasku w oczach. W większości przypadków jest to stan tymczasowy i rzadko powoduje trwałe uszkodzenia oczu. Dotychczas przeprowadzono wiele niezależnych badań, które niezbicie potwierdzają teorię mówiącą, że ekspozycja nawet na niewielkie ilości promieniowania UV kumuluje się przez okres wielu lat i zwiększa ryzyko wystąpienia zaćmy lub uszkodzenia siatkówki (odpowiedzialnej za proces widzenia), które jest procesem nieodwracalnym. Dlatego niezwykle istotna jest ochrona naszych oczu przed UV. W tym z pomocą przychodzą nam soczewki kontaktowe (pochłaniające UV), nakrycia głowy z daszkiem, odpowiednia dieta bogata w luteinę oraz przede wszystkim okulary przeciwsłoneczne.
Zobacz też: Higiena oczu przy noszeniu soczewek i okularów
Jakie okulary wybrać?
Zastanawiając się nad zakupem okularów przeciwsłonecznych trzeba przede wszystkim zadać sobie pytanie do czego później mają nam one służyć. Innych okularów będziemy szukać do codziennego użytku, a zupełnie innych wybierając się na wakacje w tropiki czy uprawiając na przykład sporty wodne. Dodatkowo powinniśmy być świadomi, że właściwą ochronę we wszystkich powyżej wymienionych przypadkach zapewnią nam jedynie okulary wyposażone we właściwe, optyczne szkła przeciwsłoneczne. Co się z tym wiąże, nie mogą być one kupione na bazarze ("z wieszaka"), ani w hipermarkecie razem z chlebem, gdyż nie zapewniają nam one żadnej ochrony przed promieniami słońca. Dodatkowo takie pseudookulary przeciwsłoneczne z ciemnymi szkłami zamiast zapewniać właściwą ochronę naszego najcenniejszego zmysłu, jakim jest wzrok, praktycznie go oszukują, powodując rozszerzenie źrenicy. Prowadzi to do "wpuszczenia" w głąb oka dużych ilości promieniowania UV, które nieodwracalnie uszkadzają siatkówkę i soczewkę oka.
Jaki filtr w szkłach jest najlepszy?
Każdorazowo należy zapytać o rodzaj (kategorię od 1 do 4) posiadanego przez okulary przeciwsłoneczne filtru UV, gdyż określa on ilość przepuszczanego przez szkła przeciwsłoneczne światła (filtr kategorii 1 przepuszcza ok. 40 % światła, zaś kategorii 4 – ok. 8%). Najkrócej mówiąc, im wyższy numer filtru, tym zapewnia większą ochronę oczu. Najczęściej spotykanymi w okularach przeciwsłonecznych filtrami są 2 lub 3 i zaleca się ich stosowanie przy umiarkowanym nasłonecznieniu oraz prowadząc pojazdy mechaniczne (nie wolno podczas prowadzenia auta używać okularów z filtrem 4, ponieważ zmniejszają one rozróżnianie kontrastu kolorów otoczenia). Jeżeli zamierzamy uprawiać sporty wodne, udać się na wycieczkę wysokogórską lub na plażę w tropikach, zdecydowanie nie zapomnijmy o okularach z filtrem kategorii 4.
Zobacz także: Badanie ostrości wzroku
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
