Codziennie oczy wystawiane są na nieuniknione, szkodliwe działanie czynników wewnętrznych i zewnętrznych, jak np. promienie świetlne. Z wiekiem spada zdolność do ich neutralizacji, a skutki wieloletniego narażenia zaczynają być wyraźne. Znajomość tych przemian pozwala w większości przypadków na odróżnienie zmian fizjologicznych od choroby, a także na zastosowanie odpowiednich środków leczniczych.
W momencie porodu narząd wzroku nie jest jeszcze przystosowany do optymalnego odbierania wrażeń wzrokowych. Udoskonalanie siatkówki oraz dróg przewodzenia nerwowego w mózgu, mające na celu jak najlepsze widzenie obuoczne, trwa mniej więcej do 10 roku życia. Po tym okresie następuje proces odwrotny - starzenie się oczu.
Na pierwszy rzut oka
Najłatwiej dostrzegalne zmiany, typowe dla procesu starzenia się oczu i ich aparatu ochronnego, dotyczą powiek. Górna powieka wraz z wiekiem zaczyna opadać. Dzieje się tak ze względu na zanik elementów łącznotkankowych mięśnia dźwigacza powieki oraz przemiany w skórze pokrywającej tę strukturę. Powieka dolna natomiast coraz słabiej przylega do gałki ocznej, co w skrajnych przypadkach może powodować jej odwinięcie. W konsekwencji, oko nie jest właściwie chronione, a łzy odpływają w nieprawidłowy sposób. Częściej dochodzi zatem do stanów zapalnych oraz różnego rodzaju uszkodzeń rogówki, np. mechanicznych.
Zobacz także: Jak pielęgnować skórę wokół oczu?
Sucha skóra, suche oko
Jedną z częstszych dolegliwości starszych osób jest tzw. zespół suchego oka. Z wiekiem następuje zmniejszenie wydzielania łez, co skutkuje nasilającymi się w porze rannej dolegliwościami: uczuciem „piasku pod powiekami”, pieczeniem czy światłowstrętem. Zmiany hormonalne okresu pomenopauzalnego u kobiet także sprzyjają rozwojowi tego zaburzenia, poprzez wpływ na skład łez.
Leczenie polega na stosowaniu tzw. sztucznych łez, które zakraplane do oczu naśladują ich naturalne wydzielanie. Należy jednocześnie unikać czynników przyśpieszających wysychanie oka, takich jak suche powietrze, klimatyzowane pomieszczenia czy długi czas pracy przed komputerem.
Starczowzroczność i nadwzroczność starcza
Zjawiskiem, które mieści się na pograniczu fizjologii i patologii, są zmiany starcze zachodzące w soczewce. Są one przyczyną starczowzroczności, występującej powyżej 40 r.ż., która utrudnia widzenie z bliska i wymaga korekcji okularowej. Nieostre widzenie może być także skutkiem przemian w innych częściach oka, m.in. w rogówce oraz w tzw.ciele szklistym (czyli, najprościej mówiąc, w „galaretce” wypełniającej wnętrze gałki ocznej).
Obie te struktury są ważnymi ośrodkami optycznymi i wpływają w znaczący sposób na bieg odbitych od obrazu promieni w oku. Zmiany w ich budowie i funkcjonowaniu, widoczne już od 60 r.ż., są powodem tzw. nadwzroczności starczej. Łączy się ona również z takimi objawami, jak mroczki w polu widzenia, określane często mianem latających muszek, a także błyski, które po pewnym czasie zanikają.
Zobacz także: Gdy wpadło coś do oka...
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
