Leki nie zawsze leczą…
Ponad połowa ostrych zatruć w Polsce spowodowana jest lekami. Zdecydowaną ich cześć stanowią otrucia zamierzone (demonstracyjne), związane z przedawkowaniem leków psychotropowych. Oto przegląd najważniejszych związków, które są lub mogą okazać się niebezpieczne dla zdrowia lub nawet życia.
Zobacz też: Czym są trucizny?
Najpowszechniejsze przyczyny zatrucia i metody postępowania
- Leki uspokajające, nasenne, przeciwlękowe – stosowane często w zamierzonych samozatruciach, leczenie polega głównie na podtrzymywaniu podstawowych funkcji organizmu, najcięższe przypadki wymagają hospitalizacji.
- Narkotyczne leki przeciwbólowe (inaczej opioidy, do których należą: heroina, morfina, metadon, fentanyl, tramadol) – mają silne działanie przeciwbólowe oraz uzależniające, najcięższe są zatrucia morfiną i heroiną. Na ogół powodują lżejsze zatrucia, ciężkie przypadki dotyczą głównie przedawkowania u narkomanów. Wszystkie opioidy reagują tak samo na specyficzną odtrutkę – nalokson.
- Substancje psychostymulujące – pochodne amfetaminy, kokainy: jeśli od spożycia nie upłynęła godzina, lekarz może rozważyć płukanie żołądka lub podanie węgla aktywowanego. Leczenie oparte głównie na podtrzymywaniu podstawowych funkcji życiowych, odtrutka nie jest znana.
- Leki przeciwdepresyjne trójpierścieniowe, stosowane głównie w psychiatrii, w leczeniu nocnego moczenia u dzieci, nerwic pourazowych oraz zespołów depresyjnych – w przypadku przedawkowania, gdy nie minęła jeszcze godzina od chwili połknięcia, lekarz rozważy możliwość płukania żołądka i podanie węgla aktywowanego. Leczenie polega głównie na utrzymaniu podstawowych funkcji życiowych, w przypadku ciężkich zatruć stosuje się odtrutkę fizostygminę.
- Leki przeciwpsychotyczne, stosowane w psychiatrii w celu zapobiegania i leczenia zaburzeń depresyjno-maniakalnych, zespołów maniakalnych czy nawracającej depresji – w czasie nie dłuższym niż 1 h od momentu połknięcia lekarz rozważa podanie węglanu litu lub płukanie żołądka. Na każdym etapie leczenie obejmuje podtrzymywanie podstawowych czynności życiowych, nie znamy odtrutki.
- Paracetamol – w przypadku znacznego przedawkowania jest trucizną, lekarz może wykonać płukanie żołądka, jeśli od chwili połknięcia nie minęła 1 godzina, jeśli nie ma innych przeciwwskazań u osób przytomnych wywołuje się wymioty, potrzebna natychmiastowa pomoc lekarska.
- Kwas acetylosalicylowy: Bardzo popularny lek przeciwzapalny, do zatruć dochodzi rzadko. Jeśli nie minęła godzina od chwili połknięcia dużej dawki, lekarz rozważa płukanie żołądka, podaje się węgiel aktywowany. Kwestią zasadniczą jest podtrzymywanie podstawowych funkcji życiowych, nie znamy odtrutki.
Zobacz też: Zatrucia i trucizny - vademecum
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
