Fot. Fotolia
Pracownicy Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego wspólnie z członkami Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego utworzyli procedurę leczenia pozaustrojowego hipotermii głębokiej, która objęła swoją opieką chorych z terenu całego województwa małopolskiego.
Postępowanie w przypadku hipotermii głębokiej
Kluczowym dla skutecznego działania było ustanowienie funkcji koordynatora, dostępnego 24 godziny na dobę pod numerem telefonu alarmowego. Zadaniem koordynatora jest konsultowanie przypadków hipotermii rozpoznanych na terenie województwa, pomoc merytoryczna w trakcie diagnostyki i leczenia oraz ewentualna kwalifikacja do ogrzewania pozaustrojowego.
Materiały edukacyjne oraz numer alarmowy do koordynatora ds. leczenia pozaustrojowego leczenia hipotermii głębokiej trafiły do wszystkich oddziałów ratunkowych oraz izb przyjęć, wszystkich jednostek pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, straży ochrony kolei, strażników 6 parków narodowych, straży granicznej oraz jednostek policji na terenie województwa.
Podpisano porozumienie na temat współpracy ze służbami górskimi (6 jednostek – Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe grupa Bieszczadzka, Beskidzka, Jurajska, Podhalańska, Krynicka oraz Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe).
Procedura przewiduje, że wszystkie poszukiwania osób zaginionych w okresie od 1 października do 1 kwietnia będą zgłaszane do koordynatora ds. pozaustrojowego leczenia hipotermii głębokiej celem polepszenia opieki medycznej nad ewentualnie odnalezioną osobą, która może być w stadium hipotermii.
Zobacz także: Jak pomóc osobie wychłodzonej?
Wszystkie zespoły ratownictwa medycznego (114 ambulansów) działające na terenie województwa zostały powiadomione o uruchomieniu procedury i możliwości pozaustrojowego ogrzewania w hipotermii.
Informacje na temat wytycznych leczenia hipotermii, prezentacja edukacyjna na temat zasad postępowania medycznego dostępne są w postaci materiałów elektronicznych, które zostały umieszczone w przenośnych systemach komputerowych i są dostępne na wyposażeniu karetek pogotowia.
Podjęto również działania w kierunku ustalenia pewnych norm formalnych dotyczących leczenia hipotermii. Konsultant wojewódzki medycyny ratunkowej prof. dr hab. n. med. Leszek Brongiel wydał oficjalne zalecenie do personelu szpitalnych oddziałów ratunkowych, izb przyjęć oraz personelu zespołów ratownictwa medycznego.
Efekty konsultacji koordynatora ds. pozaustrojowego leczenia hipotermii głębokiej
Od dnia 29.07.2013 r. do dnia 14.10.2014 r. koordynator ds. pozaustrojowego leczenia hipotermii głębokiej skonsultował 17 pacjentów oraz otrzymał 4 zgłoszenia o poszukiwaniach. Dwunastu zgłoszonych pacjentów było w stadium umiarkowanej lub łagodnej hipotermii oraz posiadali stabilny układ krążenia i tym samym zostali zakwalifikowani do tradycyjnego leczenia.
Pięciu pacjentów z niestabilnym układem krążenia spełniło ustalone kryteria ogrzewania pozaustrojowego i zostali oni zakwalifikowani do leczenia przy pomocy ECMO w konfiguracji tętniczo-żylnej.
- mężczyzna lat 50, po NZK i skutecznej resuscytacji, niestabilność krażeniowo-oddechowa, temperatura głęboka 25 st. Cel. Implantacja ECMO w konfiguracji tętniczo-żylnej. Uzyskano pełną stabilizację układu sercowo-naczyniowego i oddechowego oraz pełny powrót funkcji neurologicznych - GCS 15 pkt. Skala Cerebral Performance Category (CPC) 1
- mężczyzna lat 56 w trakcie resuscytacji (łączny czas zatrzymania krążenia do czasu terapii pozaustrojowej 2h 20 min), temperatura głęboka 22,2 st Cel. Implantacja ECMO w konfiguracji tętniczo-żylnej podczas działań resuscytacyjnych – uzyskano pełną stabilizację układu sercowo-naczyniowego i oddechowego oraz pełny powrót funkcji neurologicznych - GCS 15 pkt. Skala Cerebral Performance Category (CPC) 1
- kobieta lat 83, temperatura głęboka 25,7 st. Cel, nieprzytomna, z niewydolnością krążeniowo-oddechową. Implantacja ECMO w konfiguracji tętniczo-żylnej. Uzyskano pełną stabilizację układu sercowo-naczyniowego i oddechowego oraz pełny powrót funkcji neurologicznych - GCS 15 pkt. Skala Cerebral Performance Category (CPC) 1
- mężczyzna lat 54, temperatura głęboka 25,6 st. Cel, nieprzytomny, z niewydolnością krążeniowo-oddechową. Implantacja ECMO w konfiguracji tętniczo-żylnej. Uzyskano pełną stabilizację układu sercowo-naczyniowego i oddechowego oraz pełny powrót funkcji neurologicznych - GCS 15 pkt. Skala Cerebral Performance Category (CPC) 1
- kobieta lat 48, temperatrua głęboka 32 st. Cel., w trakcie resuscytacji – próba samobójcza skok do wody. Implantacja ECMO w konfiguracji tętniczo-żylnej. Nie uzyskano stabilizacji układu sercowo-naczyniowego. Pacjentka zmarła.
Z danych udostępnionych przez Główny Urząd Statystyczny wynika że w latach 2009-2012 przyczyną wyjściową śmierci było narażenie na nadmierne naturalne zimno aż u 1836 osób, z czego u 489 osób (26,63%) stwierdzono zgon w szpitalu.
Zobacz także: Hipotermia – niebezpieczny skutek wychłodzenia organizmu
Unikalny system powiadamiania i ratowania osób z niską temperaturą ciała
W wyniku podjętych starań i współpracy z wieloma jednostkami samorządowymi oraz ratowniczymi na poziomie pierwszej pomocy oraz specjalistycznej opieki medycznej udało się utworzyć działający system powiadamiania i ratowania osób z niską temperaturą ciała. Protokół, który wprowadzono potwierdził swą skuteczność, ale stale poddawany jest modyfikacjom. Autorzy projektu żywią nadzieję, że w przyszłości może być podstawą do stworzenia protokołu dla systemów krajowych.
Warto zaznaczyć, że program ten jest unikalny w skali całego świata ze względu na obszar i zakres działania. Centrum Leczenia Hipotermii Głębokiej współpracuje ze wszystkimi ogniwami systemu ratownictwa medycznego, górskim służbami ratunkowymi (TOPR, GOPR), Strażą Pożarną, Policją, oraz jednostkami samorządowymi.
Specjalnie zaprojektowany system powiadamiania identyfikuje pacjentów w zaawansowanych stadiach hipotermii już na wczesnym etapie postępowania ratowniczego oraz wspomaga i koordynuje leczenie z uwzględnieniem ustalenia priorytetów i zastosowania nowoczesnych metod ogrzewania.
Więcej na www.hipotermia.edu.pl
Źródło: Materiały prasowe Planet PR
Zobacz także: Co potrafią psy ratownicze?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!