Spis treści:
- Narażenie na pleśń. Czy wdychanie pleśni jest szkodliwe?
- Wdychanie pleśni – objawy
- Wdychanie pleśni – skutki zdrowotne
- Zatrucia pleśnią – jak pomóc i leczyć?
- Zapobieganie zatruciu pleśnią
Narażenie na pleśń. Czy wdychanie pleśni jest szkodliwe?
Pleśń występuje zarówno wewnątrz budynków, jak i na zewnątrz. Może przedostać się do domu przez otwarte drzwi, okna lub otwory wentylacyjne. Poznamy ją po charakterystycznym zapachu stęchlizny lub „wilgoci” oraz po wyglądzie (np. czarne plamy na ścianach).
Kiedy zarodniki pleśni trafią w wilgotne miejsca, będą się rozrastały. Pleśń może rozwinąć się w:
- donicach,
- rurach,
- kurzu,
- tapetach,
- dywanach,
- meblach,
- urządzeniach łazienkowych,
- glebie,
- na ścianach.
Pleśń znajduje pożywkę w wielu materiałach znajdujących się w domu, w tym wyrobach z papieru, celulozy czy drewna. Dlatego przy sprzyjających warunkach, trudno będzie zatrzymać rozwój grzyba.
Przebywanie w miejscach, gdzie występuje pleśń, może wpływać szkodliwie na zdrowie. Wdychanie pleśni jest najbardziej niebezpieczne dla:
- osób wrażliwych na zarodniki grzybów mikroskopijnych: to osoby z alergią na pleśń, szczególnie z gatunku Cladosporium, Aspergillus i Alternaria,
- narażonych na kontakt z dużą ilością pleśni, np. w miejscu pracy,
- chorych na zapalenie płuc,
- osób z niedoborem odporności,
- chorych na astmę,
- chorych na POChP i inne przewlekłe schorzenia układu oddechowego.
Pleśń wytwarza nie tylko alergeny, ale niekiedy też substancje trujące, zwane mykotoksynami.
Wdychanie pleśni – objawy
Dolegliwości spowodowane inhalacją pleśni mogą się różnić w zależności od jej ilości w otoczeniu oraz od indywidualnej wrażliwości. Narażenie na zarodniki pleśni w powietrzu może wywołać objawy, takie jak:
- kaszel,
- duszność,
- drapanie w gardle,
- świszczący oddech,
- zapalenie krtani,
- kichanie,
- wydzielina z nosa,
- blokada nosa,
- pieczenie oczu,
- świąd skóry,
- wysypka.
U niektórych osób, np. chorujących na astmę, objawy mogą być bardzo nasilone. Mogą pojawiać się od razu albo z opóźnieniem. Niektórzy cierpią z tego powodu na przedłużające się lub nawracające infekcje.
Wdychanie pleśni – skutki zdrowotne
Wiele osób narażonych na kontakt z pleśnią zastanawia się, jakie są długofalowe skutki wdychania pleśni. Pleśń dla każdego jest szkodliwa w przypadku długotrwałej ekspozycji, szczególnie jeśli jest jej dużo. Długotrwałe narażenie na wdychanie pleśni może powodować:
- astmę,
- alergię,
- zapalenie płuc,
- zapalenie oskrzeli,
- egzemę,
- bóle głowy,
- kaszel,
- duszność,
- zmęczenie.
Niektóre źródła podają, że do skutków długotrwałego wdychania pleśni należą też pogorszenie koncentracji i pamięci (tzw. mgła mózgowa), bezsenność, obniżenie nastroju, depresja oraz lęk.
Zatrucia pleśnią – jak pomóc i leczyć?
Ciężka reakcja po wdychaniu pleśni wymaga pomocy medycznej. Należy jak najszybciej oddalić się od źródła pleśni. Łagodne objawy można zmniejszyć przy pomocy leków przeciwalergicznych. Jeśli u alergika wystąpi duszność, kaszel, świszczący oddech, trzeba wezwać karetkę pogotowia. Osoby, które mają przepisaną adrenalinę na wypadek wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego, powinny przyjąć lek zgodnie z zaleceniami lekarza.
Zapobieganie zatruciu pleśnią
Ważne zasady, które pozwolą uniknąć zatrucia pleśnią po wdychaniu:
- konserwacja i czyszczenie klimatyzacji, wentylacji itp.,
- osuszanie budynków,
- uszczelnianie okien, drzwi,
- dokładne czyszczenie pomieszczeń po zalaniu,
- wyeliminowanie grzybów z otoczenia lub ich potencjalnych źródeł, w tym roślin doniczkowych, dywanów w łazienkach, zawilgoconych tapet,
- używanie klimatyzatora lub osuszacza powietrza przy dużej wilgotności,
- kontrola sprawności wentylacji i w razie potrzeby naprawa,
- naprawa nieszczelności dachu, ścian, instalacji.
W ostateczności najlepiej zmienić miejsce zamieszkania, pracy lub nauki, jeśli przebywanie w nich wiąże się z ciągłym narażeniem na pleśń. Skutki mogą być nieodwracalne, dlatego nie warto lekceważyć zagrożenia.
Źródła:
Harding CF, Pytte CL, Page KG, Ryberg KJ, Normand E, Remigio GJ, DeStefano RA, Morris DB, Voronina J, Lopez A, Stalbow LA, Williams EP, Abreu N. Mold inhalation causes innate immune activation, neural, cognitive and emotional dysfunction. Brain Behav Immun. 2020 Jul;87:218-228. doi: 10.1016/j.bbi.2019.11.006,
Borchers AT, Chang C, Eric Gershwin M. Mold and Human Health: a Reality Check. Clin Rev Allergy Immunol. 2017 Jun;52(3):305-322. doi: 10.1007/s12016-017-8601-z.,
Basic Facts about Mold and Dampness, CDC, https://www.cdc.gov/mold/faqs.htm
Czytaj także:
Zjedzenie pleśni – szkodliwe czy nie? Co zrobić po zjedzeniu spleśniałego produktu?
Soda na pleśń w doniczce i inne domowe sposoby. Pozbądź się białego nalotu z ziemi
Wilgoć w domu - jak pozbyć się wilgoci i pleśni z mieszkania
Rośliny pochłaniające wilgoć. Zapobiegają rozwojowi grzybów i pleśni, a do tego ozdabiają wnętrza
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!