Czy to wstrząs?
Chory, który doznał wstrząsu, jest zazwyczaj senny i traci poczucie miejsca oraz czasu. Jego skóra staje się bladosina i pokrywa się potem. W szczególnej odmianie wstrząsu – we wstrząsie septycznym – skóra bywa sucha i ciepła, a w stanach odwodnienia również mało elastyczna. Symptomów wstrząsu jest o wiele więcej – przeczytasz o nich w poniższym artykule.
Sprawdź: Jak rozpoznać objawy wstrząsu?
Czym grozi wstrząs?
Istotą wstrząsu jest dramatycznie zmniejszony przepływ krwi we wszystkich narządach organizmu ludzkiego. Pierwsza grupa niebezpieczeństw związanych z wystapieniem wstrząsu to zaburzenia metaboliczne i elektrolitowe. Drugą grupą są bardziej niebezpieczne następstwa wynikające z niedokrwienia narządów. Aby uniknąć następstw wstrząsu, należy jak najszybciej otoczyć chorego profesjonalną opieką medyczną.
Sprawdź: Niebezpieczne następstwa wstrząsu
Wstrząs kardiogenny – problem z sercem lub naczyniami tętniczymi
Wstrząs kardiogenny powodują zaburzenia czynności serca lub zmiany w dużych naczyniach tętniczych. Śmiertelność w przypadku wstrząsu kardiogennego wynosi aż 65-90%. Podstawowym objawem tego stanu jest blada, zimna i wilgotna skóra. Jeśli rozpoznamy u kogoś wstrząs kardiogenny, należy uspokoić go i ułożyć go płasko i wygodnie. Jeśli to możliwe, warto unieść mu nogi ponad poziom klatki piersiowej. Chorego trzeba zabezpieczać przed utratą ciepła – można np. okryć go kocem termicznym. O tym, jak należy postępować dalej, czytaj w poniższym artykule.
Sprawdź: Pierwsza pomoc we wstrząsie kardiogennym
Wstrząs anafilaktyczny – nagła reakcja alergiczna
Wstrząs anafilaktyczny jest szczególnym rodzajem reakcji alergicznej, która w swoim gwałtownym przebiegu nierzadko doprowadza do zgonu. Może się on pojawić na wskutek użądlenia przez owada (np. pszczołę lub osę), spożycie antybiotyku (na który jesteśmy uczuleni) lub pokarmów (na które mamy alergię). Objawami tego wstrząsu są: spadek ciśnienia tętniczego do wartości ok 90/40 mm Hg (prawidłowo 120/80 mm Hg), blada, chłodna i wilgotna skóra (początkowo na skutek rozszerzenia naczyń obwodowych może być zaczerwieniona!), nadmierna senność, dezorientacja co do miejsca lub czasu, trudności w nawiązaniu kontaktu, osłabione tętno oraz skąpomocz (oddawanie moczu poniżej 500 ml w ciągu doby) lub utrata przytomności. Jak pomóc choremu?
Sprawdź: Jak pomóc w przypadku wstrząsu anafilaktycznego?
Wstrząs hipowolemiczny – zmniejszenie objętości krwi w układzie naczyniowym
Wstrząs hipowolemiczny jest stanem, w którym dochodzi do masywnego obniżenia skurczowego ciśnienia tętniczego poniżej 90mmHg (prawidłowo wynosi ono ok. 120 mmHg). Przyczyną jest zmniejszenie się objętości krwi w układzie naczyniowym. Najczęściej dochodzi do tego stanu w wyniku krwotoku. Jak rozpoznać objawy wstrząsu? Kiedy dzwonić po karetkę? Jak pomóc choremu w oczekiwaniu na pogotowie ratunkowe?
Sprawdź: Wstrząs hipowolemiczny – jak go rozpoznać?
Wstrząs dystrybucyjny – inny niż wszystkie
Wstrząs dystrybucyjny rozpoznaje się, gdy przyczyną niedotlenienia tkanek jest nagłe poszerzenie naczyń krwionośnych bez zmiany całkowitej objętości krwi. W jego obrębie możemy rozróżnić wstrząs: septyczny, anafilaktyczny, neurogenny i hormonalny. Charakterystycznym objawem dla wstrząsu dystrybucyjnego, który odróżnia go od innych rodzajów wstrząsu (tj. hipowolemicznego lub kardiogennego), jest zaczerwieniona, sucha i nadmiernie ocieplona skóra . Co robić, gdy rozpoznamy u kogoś te symptomy?
Sprawdź: Czym charakteryzuje się wstrząs dystrybucyjny?
Wstrząs septyczny i sepsa
Śmiertelność w ciężkiej sepsie sięga aż 50% - dlatego szybkie rozpoznanie jej objawów i podjęcie odpowiedniego działania i leczenia może znacznie zwiększyć szanse chorego na przeżycie. Szczególnie, jeśli nauczymy się postępować w przypadku wstrząsu septycznego. Jak więc udzielić pierwszej pomocy przy wstrząsie septycznym?
Sprawdź: Sepsa i wstrząs septyczny – jak pomóc choremu?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
