Ustawa transplantacyjna dopuszcza przeszczepianie komórek, tkanek i narządów po stwierdzeniu trwałego i nieodwracalnego ustania czynności mózgu, czyli śmierci mózgu oraz po stwierdzeniu zgonu wskutek nieodwracalnego zatrzymania krążenia.
Kontrowersje
Rodzinie osoby zmarłej przygotowywanej do pobrania narządów i tkanek może wydawać się, że osoba żyje. Dzieje się tak dlatego, iż zwłoki są sztucznie wentylowane, w celu utrzymania dotlenienia narządów.
Zobacz też: Transplantacje - zgoda na pobranie narządów od osoby zmarłej
Śmierć mózgu
Wieloletnia praktyka i głęboka wiedza lekarzy pozwoliła na uznanie śmierci mózgu za nieodwracalną. Jest ona przyczyną śmierci całego organizmu.
Śmierć mózgu stwierdza jednomyślnie komisja, w której skład wchodzi trzech lekarzy. Lekarze ci nie mogą brać udziału w pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Ich jedyną funkcją jest stwierdzenie śmierci. Lekarze ci powinni być specjalistami różnych dziedzin medycyny: jeden w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii oraz jeden w dziedzinie neurologii i neurochirurgii.
Przeczytaj: Zasady dotyczące transplantacji zaakceptowane przez WHO
Aby można było stwierdzić ostatecznie śmierć mózgu niezbędne jest przeprowadzenie badań. Postępowanie diagnostyczne jest bardzo szczegółowe, nie ma więc mowy o możliwości pomyłki. Obejmuje ono między innymi 2 krotne wykonanie badań stwierdzających: nieobecność odruchów pionowych, trwałego bezdechu, brak reakcji na światło, brak reakcji na ból, brak odruchów wymiotnych i kaszlowych. W niektórych przypadkach należy wykonać również badania instrumentalne, w których skład wchodzi EEG, ocena krążenia mózgowego i multimodalne potencjały wywołane.
Nieodwracalne zatrzymanie krążenia
Za śmierć człowieka uznaje się również ustanie krążenia krwi, gdyż prowadzi ono w krótkim czasie do śmierci mózgu.
Nieodwracalne zatrzymanie krążenia można rozpoznać, gdy resuscytacja krążeniowo-oddechowa zakończyła się niepowodzeniem. Obserwuje się wtedy asystolię lub rozkojarzenie elektromechaniczne oraz stwierdza palpacyjnie brak spontanicznej fali tętna na tętnicach szyjnych lub udowych. Obserwacje te dokonywane są w ściśle określonym czasie.
Lekarz stwierdzający nieodwracalne zatrzymanie krążenia dla potrzeb pobrania narządów ma obowiązek oparcia się na opinii dwóch lekarzy wybranych spośród specjalistów z następujących dziedzin medycyny: anestezjologii i intensywnej terapii, medycyny ratunkowej, kardiologii, kardiologii dziecięcej lub chorób wewnętrznych.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!