Czym jest somnambulizm?
Somnambulizm, czyli lunatykowanie, polega na wykonywaniu różnych czynności (np. ubieraniu się, chodzeniu, mówieniu) podczas snu. Zazwyczaj lunatycy nie zdają sobie sprawy, że cierpią na zaburzenie snu.
Najczęściej przypadłość dotyczy dzieci – prawdopodobnie skłonność do lunatykowania wiąże się z niedojrzałością układu nerwowego. Zazwyczaj w okresie pokwitania nocne eskapady ustają. U osób dorosłych regularne chodzenie przez sen traktowane jest jak objaw chorobowy, który wymaga leczenia.
Zobacz też: Czy lunatyk jest groźny dla otoczenia?
Co jest przyczyną lunatykowania?
Nie są znane dokładne przyczyny oraz mechanizmy tego zjawiska. Wiadomo jednak, że somnambulizm nie jest związany z wpływem Księżyca. Lunatykowanie nie ma też nic wspólnego z marzeniami sennymi – jest zakłóceniem snu głębokiego (NREM), natomiast sny pojawiają się w fazie REM, która przebiega bez zaburzeń.
Somnambulicy zaczynają chodzić przez sen pod wpływem bodźca, powodującego niepełne przebudzenie (np. hałas, światło).
Zdaniem badaczy skłonność do lunatykowania może być uwarunkowana genetycznie. Zdarza się, że somnambulizm jest wynikiem długotrwałego przemęczenia, stresu, depresji. Czasami towarzyszy epilepsji lub zaburzeniom oddychania (np. zespołowi bezdechu śródsennego). Ponadto chodzenie przez sen może być rezultatem nadużywania alkoholu lub substancji psychoaktywnych. W tym wypadku należy odstawić używki.
Na czym polega lunatykowanie?
Najczęściej somnambulicy mówią, wstają, chodzą, czasami zaspokajają potrzeby fizjologiczne. Ich ruchy zwykle nie są skoordynowane. Oczy lunatyków bardzo często są otwarte, co nie oznacza, że osoby te posługują się wzrokiem podczas nocnych spacerów.
Zobacz też: Co zrobić, gdy ktoś lunatykuje?
Mity na temat lunatyzmu
Wbrew obiegowym opiniom, lunatycy nie wykonują karkołomnych ewolucji (np. spacery po dachach). Większość opowieści o somnambulikach prowadzących samochód lub robiących zakupy jest fikcją wykreowaną przez literaturę lub przemysł filmowy. Nieprawdą jest też, że lunatycy chodzą z rękami wyciągniętymi do przodu. Wypowiedzi somnambulików zwykle są pozbawione sensu, nie mają też wymiaru przepowiedni.
Błędne jest przekonanie o tym, że lunatyka nie wolno budzić. Zwykle jednak nie ma takiej potrzeby – wystarczy odprowadzić go do łóżka.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
