Magiczny skrót „DBS”
DBS to skrót od angielskiego terminu „deep brain stimulation”, który oznacza głęboką stymulację mózgu lub, innymi słowy mówiąc, stymulację struktur głębokich w mózgu.
Metoda głębokiej stymulacji mózgu rzadko jest stosowana jako pierwsza forma terapii depresji, ponieważ jest metodą inwazyjną. W mózgu pacjenta chirurg umieszcza miniaturowe urządzenie, które stymuluje działanie bardzo precyzyjnie wyznaczonej struktury mózgowej; w przypadku depresji jest to struktura odpowiedzialna za nastrój. Element ten można nazwać rozrusznikiem, gdyż działa na tej samej zasadzie co rozrusznik serca: przy pomocy impulsu elektrycznego stymuluje (lub hamuje, gdy tego wymaga sytuacja) działanie tej części naszego mózgu, która sama z siebie działa niezadowalająco.
Przewód rozrusznika jest wyprowadzany przez czaszkę pacjenta i umieszczany pod skórą, wzdłuż szyi, aż do baterii umieszczonej w okolicach obojczyka.
Pomyślnie umieszczony rozrusznik musi być następnie skalibrowany. Specjalista podczas kolejnych wizyt pacjenta dokonuje dopasowania w taki sposób, by nastrój osiągnął pożądany, normalny poziom. Nieprawidłowa kalibracja może spowodować zmianę nastroju zarówno w kierunku poprawy graniczącej z euforią, jak i skrajnego pogorszenia. DBS jest jedną z nielicznych odwracalnych metod inwazyjnych.
Co odróżnia psychoterapię od coachingu?
U kogo stosuje się DBS?
Zanim DBS zaczęto wykorzystywać do stymulacji obszarów odpowiedzialnych za nastrój, głęboka stymulacja mózgu została użyta do poprawy stanu pacjentów cierpiących na inne choroby. DBS została zatwierdzona przez amerykańską FDA* jako metoda leczenia w drżeniu samoistnym w 1997 roku, a następnie w roku 2002 jako metoda leczenia choroby Parkinsona i w roku 2003 jako metoda leczenia dystonii.
Obecnie z coraz lepszymi rezultatami prowadzi się leczenie depresji z zastosowaniem DBS, zwłaszcza w przypadkach trudnych, opornie lub wcale nie reagujących na farmako- i psychoterapię.
Rezultaty DBS
W przypadku depresji, stymulacja przeprowadzona w obszarze Cg25 (badanie opisane w roku 2008) przyniosła pozytywne rezultaty już po miesiącu od wszczepienia rozrusznika. 12 z 20 pacjentów, którzy przez 12 miesięcy byli leczeni metodą DBS, odnotowało znaczącą poprawę: spadek objawów depresji rzędu 50% (skala Hamiltona). W roku 2009 pisano już szerzej o efektywności DBS w terapii przypadków depresji, OCD, zespołu Tourette’a oraz przewadze tej metody nad elektrowstrząsami (ECT). Także z 2009 roku pochodzi doniesienie o skuteczności stymulacji jądra półleżącego pacjentów cierpiących na ciężką depresją, w których przypadku inne formy terapii okazały się nieskuteczne. DBS spowodowała zmiany w metabolizmie mózgu przy znikomych skutkach ubocznych.
Z tego samego roku pochodzą badania nad skutecznością obustronnej zewnątrzoponowej stymulacji obszarów kory przedczołowej (EpCS). Pacjenci uczestniczący w badaniu nie reagowali na dostępne formy terapii: na farmakoterapię, psychoterapię, przezczaszkową stymulację magnetyczną, stymulację nerwu błędnego ani elektrowstrząsy (ECT), jednak dzięki zastosowaniu DBS po 7 miesiącach udało się uzyskać poprawę ich psychicznego stanu zdrowia średnio o ponad 50% (skala Hamiltona). W 2010 r. nadal trwały testy i poszukiwania obszarów mózgu, których stymulacja metodą DBS przyniosłaby najlepsze efekty w leczeniu depresji.
Coraz większa liczba zespołów badawczych testowała stymulację jądra półleżącego, związanego jako ośrodek nagrody z motywacją i odczuwaniem przyjemności, z wynikami bardziej niż zadowalającymi.
W kolejnym badaniu z tego roku potwierdzono skuteczność DBS w leczeniu zespołu Tourette’a, OCD oraz depresji. W bieżącym roku opisano pionierską operację, w której umieszczono rozruszniki w dwóch różnych obszarach mózgu pacjenta. Niestety, zaburzenie pacjentki poddanej DBS okazało się wyjątkowo odpornym na wszelkie formy terapii, nawet stymulacja DBS przyniosła jedynie czasową poprawę.
* FDA – Food and Drug Administration
Zobacz też:
Wszystko o leczeniu depresji
Jakie są objawy depresji?
Źródło:
University of Bristol (2011, January 24). Pioneering treatment could help people with severe depression. ScienceDaily. Retrieved February 28, 2011, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2011/01/110124102923.htm
Elsevier (2010, January 28). Treating depression by stimulating brain's pleasure center. ScienceDaily. Retrieved February 28, 2011, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2010/01/100126084057.htm
University of Bonn (2009, November 3). Deep Brain Stimulation Gives Hope For Very Severe Depression. ScienceDaily. Retrieved February 28, 2011, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2009/11/091102121624.htm
Mayo Clinic (2009, June 29). Deep Brain Stimulation To Treat Psychiatric Diseases Reviewed. ScienceDaily. Retrieved February 28, 2011, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2009/06/090629114538.htm
Deutsches Aerzteblatt International (2010, March 4). Psychosurgery makes gentle comeback. ScienceDaily. Retrieved February 28, 2011, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2010/03/100304075705.htm
Emory University (2008, July 26). Promising Results In Deep Brain Stimulation For Patients With Treatment-resistant Depression. ScienceDaily. Retrieved February 28, 2011, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2008/07/080721102400.htm
Medical University of South Carolina (2009, October 14). New Brain Stimulation Treatment May Offer Hope For Those With Treatment Resistant Depression. ScienceDaily. Retrieved February 28, 2011, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2009/10/091013123355.htm
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
