Emocje podstawowe
Rozpoznawanie emocji odbywa się na podstawie informacji, jakie docierają do nas w postaci werbalnej oraz niewerbalnej, przy czym większą wagę i wiarygodność przypisujemy komunikatom niewerbalnym. Być może dzieje się tak dlatego, że pewne sygnały niewerbalne są wspólne całemu naszemu gatunkowi, być może wiara ta jest uwarunkowana genetycznie. Antropologia i psychologia już dawno zwróciły uwagę na zbieżności w wyrażaniu emocji przez osoby pochodzące z różnych kręgów kulturowych. Na podstawie analiz porównawczych wyodrębniono kilka podstawowych emocji, które powodują aktywację tych samych grup mięśni mimicznych, czyli powodują powstanie takiego samego grymasu u osób pochodzących z całego świata.
Polecamy: Maski psychiatryczne depresji
Emocje te to: ból, radość, smutek, gniew, strach, zdziwienie, wstręt. Jednorodność wyrazu skłoniła badaczy do poszukiwania odpowiedzi na pytanie, czy mimiczna ekspresja emocjonalna – wyraz twarzy osoby przeżywającej którąś z podstawowych emocji – nie jest uwarunkowana genetycznie.
Genetyka, a wyrażanie emocji
Badanie przeprowadzone przez profesora Davida Matsumoto z San Francisco State University na grupie widzących i niewidomych sportowców wydaje się potwierdzać teorię, że ekspresja emocjonalna jest wrodzona, a nie wyuczona. W badaniu dokonano analizy ponad 4800 zdjęć widzących i niewidomych sportowców z 23 krajów. Korelacje między osobami widzącymi i niewidomymi były niemal idealne, co oznacza, że mimiczna ekspresja emocjonalna była taka sama niezależnie od tego, czy osoby te miały możliwość obserwowania i nauczenia się przybierania określonego wyrazu twarzy czy też były tej możliwości pozbawione w związku z niepełnosprawnością.
W toku tego samego badania dokonano drugiego niezwykle ciekawego odkrycia – mianowicie zarówno osoby niewidome jak widzące kontrolowały wyraz twarzy w zależności od tzw. kontekstu społecznego, np. srebrni medaliści poprzez „uśmiech społeczny” maskowali negatywne emocje.
Grymasy nie tylko ludzkie
Za genetycznym podłożem mimicznej ekspresji emocjonalnej przemawia również fakt, że nie jest ona specyficzna tylko dla gatunku homo sapiens. Wszyscy ludzie wyrażają podstawowe emocje w ten sam sposób, jednak jak się okazuje specyficzne grymasy związane z przeżywanymi emocjami posiadają również zwierzęta. Dotychczas naukowcy analizowali grymasy małp, a w ostatnich latach zainteresowali się zwierzętami dalej spokrewnionymi.
Polecamy: PTSD jak sobie z nim radzić?
Badacze z McGill University oraz University of British Columbia nie tylko przeanalizowali ekspresję mimiczną u myszy, ale również sporządzili skalę emocjonalnej ekspresji mimicznej dla tych zwierząt laboratoryjnych.
Grymas bólu
Zarówno u zwierząt jak i u ludzi ból powoduje aktywację określonych grup mięśni mimicznych twarzy. Wyraz mimiczny w przypadku bólu jest u człowieka wrodzony, aktywowane są te same grupy mięśni, dzięki czemu niezależnie od kraju pochodzenia, rasy czy płci jesteśmy w stanie rozpoznać osobę cierpiącą po charakterystycznym wyrazie twarzy. Osoby cierpiące na depresję, pochodzące z różnych środowisk czy regionów świata w swojej ekspresji ujawniają podobne grymasy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!