Jest z nami niemalże na co dzień: może dać o sobie znać w domu i w pracy, w samotności i wtedy, gdy jesteśmy wśród ludzi. Powoduje ściskanie w żołądku, wysusza usta, przyspiesza bicie serca, prowadzi do drżenia rąk, chaotycznych myśli i nerwowych decyzji. Czasem wywołuje płacz, czasem – złość. Może osłabiać lub przeciwnie – dawać krótkotrwałego „kopa” do działania. Zawsze jednak jest nieprzyjemny. Stres. Dlaczego i w jakich sytuacjach musimy się z nim mierzyć my, Polki? I jak z nim walczymy na co dzień?
Do czego prowadzi stres?
Raport „Stres Polek” przeprowadzony na zlecenie firmy M.C.M. Klosterfrau Healthcare sp. z o.o. w styczniu 2017 r. na grupie 500 kobiet na terenie Polski wykazało wiele ciekawych aspektów związanych z reagowaniem na stres. Okazuje się, że stresu doświadczamy znacznie częściej w życiu prywatnym (87%) niż zawodowym (65%). Przewlekły stres, pojawiający się co najmniej kilka razy w tygodniu, w życiu prywatnym doświadcza 38% pytanych, a w zawodowym – 32%. To szczególnie groźna sytuacja – przewlekły stres bowiem jest uważany za jeden z ważniejszych czynników odpowiedzialnych za powstawanie chorób cywilizacyjnych.
Aż ¾ Polek czuje się poddenerwowana lub zaniepokojona w stresującej sytuacji, a wcześniej mało ważne sprawy wydają się być denerwujące. Panie wymieniają 3 najczęściej występujące reakcje na stres: brak snu, nadmierny apetyt lub jego brak.
- 71% przyznaje, że często budzi się niewyspana
- 62% że ma problemy z zasypianiem
- 41% nie może zasnąć lub narzeka, że śnią się im koszmary
- 33% ma niekontrolowany apetyt
- 27% ma depresyjny nastrój, czuje się chora i traci całkiem apetyt
- 12% miewa dolegliwości gastryczne związane ze stresem, najczęściej: skurcze żołądka, bóle brzucha, biegunki i zgagę.
Co nas stresuje najbardziej?
Troska o bliskich i potrzeba budowania bliskich relacji partnerskich są dla Polek najważniejsze. Dlatego wśród najbardziej stresogennych czynników, wymienianych przez kobiety są:
- problemy ze zdrowiem (swoim i bliskich) i te związane ze sferą uczuciową (rozstanie, rozwód), ale także edukacja (egzaminy, wystąpienia publiczne) – wymienia je ponad 93% pań.
- kłopoty związane z gospodarstwem domowym (finanse, przeprowadzki, narodziny dziecka) czy pracy (obawa utraty zatrudnienia, awans, zmiana płacy) są odbierane jako nieco mniej stresogenne – wymienia je poniżej 90% kobiet.
Nie tylko rujnuje zdrowie, ale też wygląd. Oto 5 poważnych efektów działania stresu
Jak walczymy ze stresem?
Wiemy, że nadmiar stresu działa destrukcyjnie na organizm, a także wpływa negatywnie na codzienne relacje, więc próbujemy sobie z nim radzić i mamy na niego sprawdzone sposoby. Jak pokazuje raport, zwykle są to „zdrowe” sposoby, takie jak ruch, odpoczynek, naturalne terapie ziołowe. Wśród najczęstszych antystresowych działań, wymieniane są:
- próba relaksu/uspokojenia się, np. spacer z psem - 64%
- aktywność fizyczna 41%
- czas w gronie bliskich 45%
42% kobiet deklaruje sięganie po substancje redukujące stres, niestety także te szkodliwe. Sposobem na nadmiar napięć jest:
- zapalenie papierosa – 19%
- picie większej ilości kawy – 14%
- przyjmowanie środków na uspokojenie dostępnych bez recepty – 12%
- picie alkoholu – 8%
- stosowanie leków uspokajających przepisywanych na receptę.
Różni nas wiele: styl życia, osobowość, charakter, doświadczenia, a w związku z tym, także sposób reagowania na stres.
Badanie pokazało, że Polki można podzielić na 3 grupy: „Niewyspane wojowniczki”, „Zajadające stres” oraz „Głodujące i w depresji”.
Niewyspane wojowniczki
Są dojrzałe, perfekcyjne i ambitne. Większość (58%) to kobiety po 45. roku życia. 69% nie ma już na utrzymaniu dzieci, dużo pracują: co trzecia więcej niż 8 godzin w dni powszednie, a co czwarta także w weekendy. Prawie 1/3 jest już na emeryturze. Co ważne, mimo iż większość ma męża lub stałego partnera (14% nie jest w stałym związku, a 13% jest po rozwodzie), to aż 47% uważa, że może liczyć na koleżanki i kolegów z pracy, a 29% może liczyć na przyjaciół. Partner ani dzieci nie są największym wsparciem.
Niewyspane wojowniczki:
- stanowią 41% Polek
- zawsze starają się mieć wszystko pod kontrolą
- wierzą, że wiele osiągnęły wyłącznie dzięki swojej ciężkiej pracy
- są przekonane, że nawet w silnym stresie nie mogą pozwolić sobie na utratę kontroli
- za wszelką cenę szukają rozwiązania sytuacji i mają z tego satysfakcję
Reakcją na stres są:
- wieczorne napięcia i problemy z zaśnięciem
- przeżywanie stresów od nowa
- nocne koszmary
- poranny brak sił na zmierzenie się ze stresem na nowo
Zajadające stres
Stanowią 32% Polek. Zazwyczaj łączą prace zawodową z wychowywaniem dzieci. W tej grupie 24% stanowią 25-34- latki, dobrze wykształcone(56% ma wykształcenie wyższe). 71% ma męża lub stałego partnera, a 41% ma na utrzymaniu dzieci. Ponad dwukrotnie częściej (71%) niż w przypadku niewyspanych wojowniczek wymieniają na pierwszym miejscu stres w życiu prywatnym.
Także zapracowane, ale zamiast nadgodzin (8% pracuje więcej niż 8 godzin w dni powszednie), pracują dodatkowo w weekendy (30%). Zapewne dlatego, że trudno pogodzić pozostawanie po godzinach i odebranie dziecka z przedszkola czy szkoły. Ma wsparcie w bliskich: 34% może liczyć na męża, 26% na dziecko lub innych członków rodziny.
Zajadające stres:
- najbardziej stresują je różne sytuacje z życia prywatnego: problemy z dziećmi, z partnerem, kłótnie i zwykłe codzienne sprawy
- są one przyczyną gorszego samopoczucia, przygnębienia i frustracji
- uważa, że nie może liczyć na wsparcie innych osób, a sama rzadko o nie prosi
Reakcją na stres jest:
- szukanie czegoś na poprawę nastroju, czyli zjedzenie czegoś dobrego. Rzadko jednak kończy się na jednej czekoladce…
Głodujące i w depresji
Stanowią 27% Polek. Wiele z nich to, podobnie jak zajadające stres, młode, wykształcone, pracujące mamy. 29% z nich ma mniej niż 34 lata, 40% ma już na utrzymaniu dzieci, a 53% wykształcenie wyższe. Aż 95% z nich przyznaje, że stresuje się często, ale częściej w pracy. Dużo pracują: 28% więcej niż 8 godzin w dni powszednie, a 26% w weekendy. I także w pracy (u koleżanek) znajdują wsparcie (35%). Drugim ważnym wsparciem jest dla nich mąż.
Głodujące i w depresji:
- przez stres czują się chore i tracą ochotę na wszystko
- czują, że stres wypełnia całe ich życie – rodzina, znajomi, ważne sprawy, wszystko schodzi na dalszy plan
- są poirytowane i zaczynają je denerwować rzeczy, które ignorowały wcześniej
- mają poczucie, że nie da się zrobić nic, by sobie pomóc
W reakcji na stres:
- przestają jeść, bo wszystko smakuje jak papier i mają skurcze żołądka
A do jakiej grupy ty się zaliczasz?
Tekst powstał na podstawie raportu "Stres Polek" przygotowany na zlecenie firmy M.C.M. Klosterfrau Healthcare sp. z o.o.
Zobacz też: „Udaję, że go nie ma”, „staram się o nim nie myśleć” – nowe badania wyjawiły, że Polacy nie radzą sobie ze stresem Jak walczyć ze stresem? Skuteczne techniki!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
