Czy nietrzymanie moczu wpływa na psychikę?

Pęcherz jest zwierciadłem duszy.
[przysłowie chińskie]
Najważniejszym czynnikiem, który wpływa na Twoje życie, jest zmiana.
Co wybierasz? Możesz być jej panem lub ofiarą...
[Brian Tracy]
To Ty decydujesz o swojej przyszłości,
to Ty decydujesz, czy czujesz się dobrze czy źle,
to Ty decydujesz, czy osiągniesz szczyty dawno zasypanych gór.
[Nikodem Marszałek]

Psychologiczne aspekty nietrzymania moczu

Nietrzymanie moczu z racji dużego rozpowszechnienia oraz charakteru objawów stanowi bardzo ważny problem medyczny i społeczny. Z uwagi na intymny charakter symptomów oraz ich uciążliwość w codziennym funkcjonowaniu wpływa na znaczne obciążenie psychiczne, zarówno pacjentek, jak i ich partnerów, jest źródłem frustracji wielu potrzeb o charakterze psychologicznym, społecznym i egzystencjalnym.
Polecamy: Problemy z nietrzymaniem moczu - gdzie po pomoc?
Spektrum trudności o charakterze psychologicznym związane z objawami nietrzymania moczu jest szczególnie duże w zaawansowanym stadium choroby. Lalos i in. stwierdzają, że życie osób z nietrzymaniem moczu ulega diametralnej zmianie, która dotyczy:
1) życia rodzinnego – należy tu zmiana trybu i stylu życia rodziny, zmiana aktywności seksualnej z partnerem, obciążenie budżetu domowego wydatkami związanymi z leczeniem i zmniejszeniem uciążliwości objawów, jak podpaski, pieluchomajtki itp.;
2) życia zawodowego – należą tu zmiana planów zawodowych, ograniczenie życia zawodowego, czasem zmiana zawodu, a nawet rezygnacja z pracy;
3) życia społecznego (w tym jakości życia) – co przejawia się trudnościami w dobrym funkcjonowaniu społecznym oraz ograniczeniem kontaktów towarzyskich i społecznych. Szacuje się, że około 25% osób cierpiących na nietrzymanie moczu jest na rencie, w której przypadku jednym z głównych powodów do przyznania renty było znaczne nasilenie nietrzymania moczu i niemożność podjęcia pracy związana z chorobą. Powodować to może obniżenie jakości życia, poczucie mniejszej wartości, własnej godności, spadek pozycji społecznej, pogorszenie nastroju oraz izolację społeczną (Norton, 1988).
Na powstanie powikłań zarówno natury organicznej, jak i psychicznej może mieć wpływ brak leczenia nietrzymania moczu lub podejmowanie leczenia po wielu latach od zauważenia pierwszych objawów.

Problemy psychopatologiczne

Jednym z najczęściej badanych problemów psychopatologicznych występujących u osób cierpiących na nietrzymanie moczu jest depresja. Oprócz tego zainteresowania badaczy dotyczą problematyki lęku oraz dyskomfortu psychicznego.
Polecamy: Czy nietrzymania moczu trzeba się wstydzić?

Lęk i zaburzenia nastroju

Z badań przeprowadzonych w ostatnich latach wynika, że depresja i lęk współwystępują u pacjentów leczonych z powodu nietrzymania moczu. Perry i in. w internetowych badaniach, oceniając poziom lęku i depresji u kobiet z naglącym nietrzymaniem moczu przy wykorzystaniu Skali HAD (The Hospital Anxiety and Depression Scale), stwierdzili, iż u 56,6% badanych występował lęk, a u 37,6% – depresja. Oba te wymiary u niektórych badanych związane były z nasileniem objawów nietrzymania moczu, niemniej nie występowały one wyłącznie u kobiet mających problem z trzymaniem moczu. Niektórzy badacze znajdują związek między nietrzymaniem moczu pacjentów a depresją, jednak nie precyzują, czy nietrzymanie moczu wywołuje objawy depresyjne, czy też depresja sprzyja występowaniu nietrzymania moczu. Wydaje się, że związek między nietrzymaniem moczu przez pacjentów a ich stanem emocjonalnym jest dwustronny. Siła związku zależy w dużej mierze od metody zastosowanej do oceny depresji.
Nygaard i in. ocenili, że osoby o najwyższym stopniu nietrzymania moczu w 80% mają objawy depresyjne, natomiast ryzyko zachorowania na depresję tych o słabszym nasileniu dolegliwości ocenia się na 40%.
Fragment pochodzi z książki "Jakość życia pacjentek z różnym stopniem nasilenia wysiłkowego nietrzymania moczu" Marioli Bidzan (wydawnictwo Impuls, Kraków 2008). Publikacja za zgodą wydawcy. Bibliografia dostępna u redakcji.