Metformina na odchudzanie - skuteczność i działania niepożądane. Kto może przyjmować metforminę, żeby schudnąć?

Spis treści:

1. Metformina – co to za lek i jak działa?
2. Metformina na odchudzanie – czy jest skuteczna?
3. Ile kilogramów można schudnąć w trakcie leczenia metforminą?
4. Metformina na odchudzanie – skutki uboczne

Metformina to lek nie tylko dla cukrzyków. Jak działa?

Terapia metforminą jest jedną z podstawowych opcji leczenia cukrzycy typu 2. Lek jest przeznaczony dla diabetyków, zwłaszcza z nadwagą lub otyłością, u których występuje choć minimalne wydzielanie insuliny. Ale to nie jedyna grupa, która może skorzystać z leczenia metforminą. Lek jest przepisywany również osobom, u których rozpoznano:

• stan przedcukrzycowy,
• insulinooporność,
• zespół policystycznych jajników (PCOS).

Metformina jest lekiem hipoglikemizującym, co oznacza, że zmniejsza stężenie cukru we krwi. Mechanizm jej działania polega na hamowaniu produkcji glukozy w wątrobie, opóźnianiu jej wchłaniania w jelicie oraz wzmocnieniu działania insuliny w tkance mięśniowej i tłuszczowej (zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę).

Z leczenia metforminą płynie wiele korzyści. Jest to lek, który:

• działa kardioprotekcyjnie,
• redukuje trzewną tkankę tłuszczową,
• poprawia profil lipidowy,
• działa przeciwnowotworowo.

Trudno się dziwić, że zainteresowanie lekiem jest coraz większe.

Niewątpliwą zaletą stosowania metforminy jest to, że nawet w dużych dawkach nie powoduje groźnego spadku cukru w organizmie, czyli hipoglikemii, ponieważ nie zwiększa wydzielania insuliny.

Lek jest przyjmowany w formie tabletek i wydawany na receptę. Występuje pod różnymi nazwami handlowymi, m.in. jako Metformax, Glucophage, Metfogamma i Siofor.

Metformina na odchudzanie - czy jest skuteczna?

Metformina jest zalecana w leczeniu cukrzycy typu 2 szczególnie osobom z nadwagą i otyłością, ponieważ pomaga kontrolować wagę i może obniżyć masę ciała poprzez zmniejszenie trzewnej tkanki tłuszczowej (jest to tłuszcz otaczający narządy wewnętrzne). Warto nadmienić, że leki przeciwcukrzycowe mogą mieć różnoraki wpływ na masę ciała - po niektórych z nich kilogramów nawet przybywa. Biorąc metforminę również można przytyć... Dlatego lekarz z pewnością poinformuje cię, przepisując lek, że metforminę należy stosować w połączeniu ze zdrowym stylem życia: codzienną aktywnością fizyczną i dietą. W takim zestawieniu lek z pewnością pomoże w chudnięciu.

Metformina nie jest jednak cudownym lekiem odchudzającym. Efekt spadku wagi, o ile się pojawi, jest na ogół niewielki. Nie jest to też lek zarejestrowany i dopuszczony do leczenia otyłości, chociaż może być przepisany osobom otyłym na zasadach off-label, czyli poza wskazaniami w ulotce, jeśli u danej osoby występuje ryzyko powikłań metabolicznych wynikających z nadwagi.

Pamiętajmy o tym, że metformina, nawet gdy nie odchudzi z "zewnętrznego" tłuszczu, na pewno pozbawi organizm nadmiaru niezdrowego tłuszczu, który krąży w naczyniach krwionośnych i powoduje odkładanie się blaszki miażdżycowej. Jedno z badań z udziałem kobiet z PCOS dowiodło, że lek wprawdzie nie ma znaczącego wpływu na redukcję tkanki tłuszczowej, ale obniża stężenie cholesterolu całkowitego, tzw. złego cholesterolu i trójglicerydów. Dzięki temu zapobiega groźnym chorobom układu krążenia.

Ile kilogramów można schudnąć w trakcie leczenia metforminą?

Oczywiście zależy to od naszych nawyków dotyczących stylu życia, a także dawki leku, o której zawsze decyduje lekarz. Z badań wyłania się jednak taki ogólny wniosek, że spadek wagi podczas terapii metforminą jest raczej niewielki. Chyba że wprowadzimy dodatkowe zmiany.

W 3-letnim badaniu nad zapobieganiem cukrzycy typu 2 - Diabetes Prevention Program - dowiedziono, że metformina była skuteczna w zapobieganiu cukrzycy i powodowała redukcję masy ciała o 2 kg. Dotyczyło to pacjentów przyjmujących lek w dawce 2 × 850 mg/d. Dla porównania przeprowadzona w tym badaniu interwencja behawioralna, której celem była zmiana stylu życia, skutkowała obniżeniem wagi u uczestników średnio o 5,6 kg.

Łatwo więc dojść do wniosku, że najlepsze efekty zostaną osiągnięte, jeśli leczeniu metforminą będą towarzyszyły regularna aktywność fizyczna i dieta.

Metformina na odchudzanie – skutki uboczne

Jak każdy lek również metformina może powodować skutki uboczne. Jej stosowanie przysparza pacjentom nieprzyjemności zwłaszcza na początku leczenia. Niezależnie, w jakim celu stosują lek. Najczęstsze działania niepożądane to:

• nudności,
• wymioty,
• biegunka,
• ból brzucha,
• brak apetytu,
• metaliczny posmak w ustach.

Zazwyczaj dolegliwości pojawiają się na początku terapii i z czasem ustępują. Występują też czasami bóle głowy, senność i osłabienie.

Metformina bardzo rzadko powoduje groźniejsze skutki uboczne, które mogą prowadzić do powikłań. W tym kontekście wymienia się np. kwasicę mleczanową oraz zahamowanie wchłaniania witaminy B₁₂, co może skutkować niedokrwistością megaloblastyczną. Są to jednak rzadkie skutki uboczne.

Aby zapobiec niepożądanym następstwom terapii, lekarz przepisuje w większości przypadków najpierw mniejszą dawkę leku, a z czasem stopniowo ją zwiększa.

Czytaj także:
Zastrzyki na odchudzanie: rewolucja w leczeniu otyłości, czy przelotna moda? Jak działają i kto może z nich skorzystać?
Obalamy mity: 10 mitów o cukrzycy, które mogą zaszkodzić
Objawy cukrzycy: wczesne i nietypowe