Omega-3 i omega-6 – na serce i nie tylko!

Jakie są rodzaje kwasów tłuszczowych?

Wszystkie tłuszcze są mieszaniną kwasów tłuszczowych. Kwasy te możemy podzielić je na trzy grupy:

1. Kwasy nasycone – występują w tłuszczach zwierzęcych (smalec, masło, wędliny). Ich nadmiar powoduje wzrost poziomu cholesterolu we krwi. Są niezdrowe i powinniśmy ich unikać.
2. Kwasy jednonienasycone – w przewadze kwasy omega-9. Występują w oliwie z oliwek, oleju z rzepaku, oleju arachidowym, oleju z awokado i oleju rybnym. Obniżają poziom cholesterolu we krwi.

3. Kwasy wielonienasycone – Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe (NNKT). Najbardziej cenne dla zdrowia. Nasz organizm nie potrafi ich syntetyzować. Są budulcem ścian komórkowych oraz regulują różne procesy fizjologiczne (transport i metabolizm innych tłuszczy, cholesterolu, krzepliwość krwi, odpowiedzi immunologiczne). Wyróżniamy dwie grupy NNKT: omega-3 i omega-6.

Przeczytaj też: Czy suplementy są nam potrzebne?

Gdzie znajdują się kwasy tłuszczowe omega-3?

Kwasy omega-3 znajdziemy głównie w oleju lnianym, oleju z lnianki, dzikiej róży i oleju konopnym oraz w rybach.

Gdzie znajdują się kwasy tłuszczowe omega-6?

Kwasy omega-6 znajdziemy w oleju z wiesiołka, ogórecznika, słonecznikowym, winogronowym a także w rybach.

Ważna jest proporcja omega-3:omega-6!

Dla zdrowia człowieka ważna jest proporcja kwasów omega-3 i omega-6. Powinna ona wynosić 1:3 (kwasów omega-6 powinno być w pożywieniu 3 razy więcej).
Okazuje się, że przeciętny Europejczyk spożywa znacznie więcej kwasów omega-6 w stosunku do kwasów omega-3 (omega-3 do omega-6 jak 1:20 lub nawet 1:40).
Wybierając oliwę, olej, margarynę zwróć uwagę na stosunek omega-3 do omega-6, najlepiej, gdy mieści się w granicach od 1:1 do 1:6. Zawartość tłuszczów trans w margarynie musi być niższa niż 1 g na 100 g produktu.
Dowiedz się też: Witaminy - dlaczego tak ważne?

Skutki nadmiaru kwasów omega-6

Kwasy omega-3 i omega-6 konkurują o te same enzymy. Powstanie większej ilości pochodnych kwasu omega-6 skutkuje skłonnościami do stanów zapalnych organizmu, alergii, zachwiania równowagi immunologicznej oraz niekontrolowanych podziałów komórkowych prowadzących do rozwoju nowotworów. Kwasy omega-3 działają w tym zakresie antagonistycznie. Ich pochodne przeciwdziałają zapaleniom i hamują podziały komórek nowotworowych.

Skutki niedoboru kwasów omega-3

Niedobór kwasów omega-3 sprzyja zatem rozwojowi nowotworów, stanów zapalnych, alergiom, atopiom, ADHD i nadpobudliwości u dzieci. Jest także powodem niedoboru płytek krwi, nadciśnienia i bezpłodności. Przy niedoborze kwasów omega-3 mogą nastąpić zmiany skórne(egzemy, łuszczyca).

Dobroczynny wpływ kwasów omega-3 i omega-6 na układ sercowo-naczyniowy

Główną funkcją kwasów omega-6 jest przeciwdziałanie miażdżycy – poprzez obniżanie poziomu „złego” cholesterolu we krwi. Działanie kwasów omega-3 na układ sercowo-naczyniowy jest znacznie szersze. Zapobiegają one nadciśnieniu, zawałom serca, hamują zlepianie się płytek krwi, a powstałe z nich prostacykliny wykazują działanie antyarytmiczne, rozszerzają naczynia wieńcowe i zwiększają siłę skurczu mięśnia sercowego.