Afta (na języku, wargach, policzkach lub w gardle) to niewielkie owrzodzenie pojawiające się w jamie ustnej. Wyglądem przypomina niewielkie białe nadżerki i powoduje ból po dotknięciu lub ruchu. Dokładne przyczyny powstania aft nie są znane.
Leczenie afty polega przede wszystkim na zmniejszaniu bólu i przyspieszaniu gojenia się nabłonka. Można wykorzystać preparaty apteczne (np. z kwasem hialuronowym) lub domowe sposoby leczenia aft (np. płukanki z szałwii).
Wyróżnić można dwa rodzaje aft:
- Małe afty Mikulicza - najczęściej występujące. Charakteryzują się nadżerką o wielkości do 10 mm, która samoistnie ustępuje po kilku 2-3 tygodniach.
- Duże afty Suttona - występują znacznie rzadziej. Są dużo większe (nawet do 20 mm) a ich przebieg jest dużo bardziej bolesny. Towarzyszy im stan podgorączkowy oraz problemy z jedzeniem czy mówieniem.
Afta na języku i w jamie ustnej - jak poznać?
Każdy, kto chociaż raz miał aftę nie będzie miał najmniejszych problemów z rozpoznaniem tej dolegliwości. Afty to niewielkie stany zapalne, zdecydowanie wyróżniające się na tle zdrowej śluzówki jamy ustnej. Mają biały lub żółtawy kolor i wyraźnie zaczerwienione obrzeża, a po dotknięciu powodują ból.
Zwykle pojawiają się w charakterystycznych miejscach: na brzegach i końcu języka, na wargach, w miejscu przyczepu wędzidełek warg i języka, czy na dziąsłach lub w gardle.
Afta na języku:
fot. Fotolia
Afta na wardze:
fot. Fotolia
Przyczyny powstawania aft na języku i w jamie ustnej
Niestety nie znamy jeszcze jednoznacznej przyczyny powstawania aft. Czynnikiem, który sprzyja rozwojowi aft są m.in stres. Wiadomo również, że afty mają podłoże genetyczne i w zdecydowanej większości dotyczą osób, których rodzice mieli podobny problem.
Inne przyczyny występowania aft na języku i w jamie ustnej:
- niedobory pokarmowe - zbyt mało witaminy B12, cynku, kwasu foliowego i żelaza.
- urazy mechaniczne w obrębie jamy ustnej,
- źle dobrana proteza lub aparat ortodontyczny,
- przebyte niedawno leczenie stomatologiczne,
- celiakia,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- alergie,
- zarażenie wirusem HIV.
Leczenie aft na języku i w jamie ustnej
Większość aft goi się samoistnie w ciągu kilku do kilkunastu dni. W tym czasie możesz skorzystać z leczenia farmakologicznego lub wykorzystać domowe sposoby, dzięki którym zmniejszysz ból i przyspieszysz gojenie się afty. Leczenie aft polega na niwelowaniu dolegliwości bólowych i przyśpieszeniu tworzenia się nowego nabłonka.
W aptece dostępne są żele znieczulające lub płyny stosowane na owrzodzenia czy preparaty przeciwzapalne o miejscowym działaniu działaniu znieczulającym. W ciężkich przypadkach aftozy konieczne może być podjęcie antybiotykoterapii.
Domowe sposoby na afty na języku i w jamie ustnej
Afty można też leczyć domowymi sposobami. Możesz wykorzystać np.:
- terapeutyczne działanie olejku cytrynowego do masażu twarzy,
- płukanki z naparów szałwii, liści malin czy łopianu lekarskiego
- wzbogacić dietę w jogurty naturalne z żywymi bakteriami kwasu mlekowego.
Jeśli afty pojawiają się często, mają tendencję do nawracania i długo się goją, warto skonsultować się z lekarzem. Specjalista przeprowadzi niezbędne badania (np. testy alergiczne lub badania krwi diagnozujące niedobory pokarmowe). Może bowiem okazać się, że afty są objawem poważniejszych chorób, jak np. AIDS czy zaburzeń hormonalnych.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 19.04.2017
Więcej na temat chorób w jamie ustnej:
Opryszczka - 5 ważny faktów, objawy, leczenie, powikłania
Pleśniawki - biały kożuch na języku. Jak leczyć i zapobiegać?
Jakie są najczęstsze wirusowe choroby jamy ustnej?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!