Angina atakuje przez cały rok, ze szczytem zachorowań zimą i wczesną wiosną. Najczęściej chorują dzieci i młodzież w wieku od 5 do 15 lat. Leczenie anginy paciorkowcowej polega na przyjmowaniu antybiotyków. Często jesteśmy ostrzegani, że przerwanie antybiotykoterapii może prowadzić do oporności bakterii na leki. Niestety rzadko wspomina się o innym groźnym wpływie na organizm, a dokładniej na nerki. Na pytania odpowiedziała dr hab. Karolina Kędzierska-Kapuza, specjalista nefrologii i diabetologii, prowadząca konto diabetolog_nefrolog na Instagramie.
Kiedy angina wywołuje powikłania?
Dr hab. Karolina Kędzierska-Kapuza: Angina jest chorobą wywoływaną przez paciorkowce. Są to potrzebne bakterie, które funkcjonują w środowisku, ale niektóre podtypy mogą spowodować groźną infekcję. Nie wszyscy jesteśmy zaszczepieni przeciwko paciorkowcom, a jednocześnie odporność poszczepienna nie jest długotrwała, dlatego większość z nas jest narażona na zachorowanie. Angina jest niebezpieczna przede wszystkim wtedy, kiedy jest niedoleczona albo niewłaściwie leczona, np. za krótko lub za małą dawką antybiotyku. Lekiem z wyboru przy anginie paciorkowcowej są penicyliny, które przyjmuje się doustnie. Trzeba pamiętać, że antybiotyk należy zażywać dokładnie tak, jak zalecił lekarz. Jeżeli lek trzeba brać przez 10 dni, to należy się tego czasu trzymać. Mimo że objawy, takie jak gorączka, ból gardła, trudności w przełykaniu, dosyć szybko mijają, to ważne jest, żeby nie przerywać leczenia.
Jak dochodzi do choroby nerek z powodu anginy?
Jeżeli skrócimy czas leczenia anginy antybiotykiem, narażamy siebie lub chore dziecko na powikłania nerkowe. Zagrożenie wynika z tego, że specyficzne struktury w postaci antygenów znajdujących się na powierzchni paciorkowca są podobne do pewnych antygenów na powierzchni kłębuszka nerkowego. Są one bardzo zbliżone pod względem budowy. Organizm potrafi wytwarzać dużą ilość przeciwciał przeciwko paciorkowcom i te przeciwciała mogą atakować antygeny, które są obecne na powierzchni kłębuszka nerkowego. Nerki mogą być też miejscem, gdzie kompleksy złożone z przeciwciała i antygenu paciorkowca są odkładane. Nie wiemy, dlaczego tak się dzieje. Nie jesteśmy pewni, czy dochodzi do tego z powodu nieprawidłowego leczenia czy indywidualnej predyspozycji.
Jeżeli dojdzie do odkładania się wspomnianych kompleksów immunologicznych w kłębuszkach nerkowych, to pojawia się ryzyko reakcji zapalnej. W konsekwencji kłębuszki zaczynają przepuszczać białko oraz czerwone krwinki. Rozwija się wtedy ostre popaciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek.
Jak rozpoznać chorobę nerek po anginie i jak się ją leczy?
Ostre popaciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek pojawia się mniej więcej 8-11 dni od przebytej anginy. Objawia się obrzękami na twarzy, wysokim ciśnieniem tętniczym, obecnością białka oraz krwinek czerwonych w moczu. Najczęściej ta choroba dotyczy dzieci, szczególnie chłopców. Szczyt zachorowań przypada na wiek 7-10 lat.
To, co powinno nas zaniepokoić, to pojawienie się na skórze dziecka obrzęków. Opuchnięte są powieki, twarz. Mocz zaczyna się pienić, może być czerwony. Może być też podwyższone ciśnienie krwi, ale rzadko mierzymy ciśnienie u dziecka. Jeżeli zauważymy niepokojące objawy, to powinniśmy pilnie udać się do pediatry, a ten nas skieruje do nefrologa dziecięcego.
Ostre popaciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek ma tendencję do samoistnego ustępowania. Konieczna jest jednak kontrola nefrologa, ponieważ choroba może mieć nieprzewidywalny przebieg. Jest groźna. Może też powodować powikłania. Leczenie przebiega w szpitalu. W przypadkach wątpliwych czasami wymagana jest biopsja nerek. W leczeniu chodzi o to, żeby wygasić proces zapalny w kłębuszkach nerkowych i żeby nie dochodziło do dalszego uszkodzenia nerek.
Ważna jest profilaktyka. Szczepienia przeciwko paciorkowcom są bardzo skuteczne. Nie są one obowiązkowe, ale zalecane. W trakcie leczenia anginy należy regularnie nawadniać organizm, odpoczywać, nie wychodzić z domu i nie zarażać innych. Oczywiście pamiętajmy, że antybiotykoterapia jest skuteczna i szybko daje efekty, ale nie wolno jej w żadnym wypadku przerywać.
Czytaj także:
5 znaczących błędów przy przyjmowaniu antybiotyków
12 mitów o antybiotykach. Sprawdź, czy popełniasz te błędy
Domowe sposoby na anginę. Jak leczyć zapalenie gardła i migdałów?
Domowe sposoby na ból gardła - płukanki, okłady, syropy, inhalacje
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
