Spis treści:
Przyczyny bólu biodra
Ból biodra może wynikać z urazu, postępującej choroby zwyrodnieniowej, zapalenia lub innych przyczyn. Ból biodra związany ze zmianami zwyrodnieniowymi, może być spowodowany:
- chorobą zwyrodnieniową stawu biodrowego,
- młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów,
- łuszczycowym zapaleniem stawów,
- reumatoidalnym zapaleniem stawów,
- septycznym zapaleniem stawów.
Przyczynami bólu biodra mogą być również urazy i kontuzje:
- złamanie biodra lub skręcenie,
- przepuklina pachwinowa,
- zapalenie kaletki,
- przemieszczenie,
- „łza biodrowa”,
- zapalenie ścięgien.
Możliwymi przyczynami nerwowymi bólu biodra są:
- rwa kulszowa,
- zespół nerwu skórnego bocznego uda (łac. meralgia paresthetica).
Inne przyczyny bólu biodra to:
- nowotwór (przerzuty z innych miejsc, rak kości lub białaczka),
- martwica jałowa,
- zapalenie kości i szpiku,
- osteoporoza,
- zapalenie błony maziowej,
- choroba Legga-Calve-Perthesa.
Ból biodra może być zlokalizowany w różnych miejscach. Umiejscowienie dolegliwości jest bardzo pomocną wskazówką dla lekarza w ustaleniu prawdopodobnej przyczyny.
Jeśli pacjent odczuwa ból biodra po jego wewnętrznej stronie lub w okolicy pachwiny, to sugeruje problem w samym stawie biodrowym. Jeżeli ból jest odczuwany ze strony zewnętrznej biodra, uda lub pośladka, przeważnie źródłem jest problem z mięśniami, tkankami miękkimi otaczającymi staw, więzadłami lub ścięgnami w pobliżu stawu biodrowego. W większości przypadków (88%) ból biodra jest zlokalizowany w pachwinie.
Pacjenci, u których przyczyną bólu biodra jest patologia wewnątrz stawu, mogą odczuwać też ból w okolicy krętarza, czyli dużej wyniosłości kostnej z zewnętrznej strony biodra. Pojawia się u nich tzw. objaw C, ponieważ chory, wskazując bolesne miejsce, układa palce w kształt litery C. Taki ból może świadczyć o zapaleniu kaletki maziowej lub zespole tarcia pasma biodrowo-piszczelowego.
Należy dodać, że ból biodra w okolicy pośladka, często związany jest nie ze stawem, a kręgosłupem.
U dzieci przyczyną bólu biodra może być choroba Legga-Calve-Perthesa (dotyczy najczęściej chłopców w wieku 3-14 lat) lub wypadnięcie głowy kości udowej.
Również inne cechy bólu biodra, oprócz umiejscowienia, mogą naprowadzić na potencjalną przyczynę dolegliwości. Jeśli ból jest piekący, wskazuje to na problemy z unerwieniem.
Ból biodra nasilający się podczas siedzenia, świadczy raczej o urazie tej okolicy.
Warto zwrócić uwagę, że grupą narażoną na ból biodra są osoby czynnie uprawiające sporty. U biegaczy notuje się często zespół tarcia biodrowo-piszczelowego, a u rowerzystów zespół piriformis (zespół mięśnia gruszkowatego).
Kiedy udać się do lekarza
Jeśli ból biodra jest niewielki i nie nawraca, wizyta u lekarza nie jest konieczna. Wskazany jest odpoczynek, okłady ciepłe lub zimne, środki przeciwbólowe lub przeciwzapalne dostępne bez recepty oraz obserwacja. Konsultacja ze specjalistą jest wskazana, gdy:
- staw zmienił kształt,
- nie można poruszać stawem lub nogą,
- ból jest silny,
- staw jest obrzęknięty,
- występują objawy infekcji, jak gorączka, zaczerwienienie skóry, dreszcze.
Leczenie bólu biodra
Leczenie bólu biodra zależy od przyczyny. Jeśli ból nie wymaga wizyty u lekarza, możemy przyjąć leki: paracetamol, ibuprofen lub naproksen. Można kłaść zimne lub ciepłe okłady, aby rozluźnić mięśnie. Zalecane jest też oszczędzanie biodra najlepiej przez kilka dni, unikanie spania na bolącym boku oraz zbyt długiego siedzenia. Przy nadwadze bądź otyłości, lekarze zalecają zrzucenie zbędnych kilogramów, co pozwoli odciążyć stawy.
Jeśli na ból biodra nie pomagają domowe metody, niezbędne jest wykonanie dokładnych badań. Oprócz wywiadu lekarskiego, konieczne jest badanie rentgenowskie. Gdy podejrzewa się, że przyczyną bólu biodra jest zapalenie ścięgien lub zapalenie w stawie, to chory jest kierowany na USG biodra. W niektórych przypadkach lekarz może zlecić rezonans magnetyczny z kontrastem podawanym do stawu – taka potrzeba zachodzi przy podejrzeniu infekcji, martwicy kości, uszkodzenia chrząstki, złamań lub nowotworów.
Dalsze postępowanie zależy od ustalonej przyczyny. Leczenie bólu biodra może obejmować:
- leczenie farmakologiczne (przeciwzapalne, przeciwreumatyczne, hormonalne, immunomodulujące lub inne),
- rehabilitację,
- obniżenie masy ciała przy nadwadze lub otyłości,
- operację.
Źródła: Jatinder Singh Luthra i inni, Understanding Painful Hip in Young Adults: A Review Article, Hip & Pelvis [online], doi: 10.5371/hp.2019.31.3.129, [dostęp:] 23.12.2020,
Hip pain in adults, NHS, www.nhs.uk/conditions/hip-pain, [dostęp:] 23.12.2020,
Hip pain, Mayo Clinic, www.mayoclinic.org.
Więcej na temat zdrowia stawów:
Endoproteza stawu biodrowego - co to jest, wskazania, jak przebiega operacja
Złamanie nogi – objawy, rodzaje, pierwsza pomoc i sposoby leczenia
Rehabilitacja po złamaniu szyjki kości udowej
Problemy z biodrem
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
