Cytologia to badanie, które regularnie powinna robić każda kobieta po 25. roku życia. Badanie cytologiczne pozawala zapobiec nawet 80% przypadków raka szyjki macicy.
Spis treści:
- Co to jest cytologia?
- Na czym polega badanie cytologiczne?
- Jak przygotować się do badania cytologicznego?
- Wyniki cytologii
Co to jest cytologia?
Cytologia to wymaz z szyjki macicy. Pobierany jest po miesiączce. Badanie cytologiczne to podstawowe profilaktyczne badanie ginekologiczne w prewencji i diagnozowaniu raka szyjki macicy. Dzięki niemu zmiany wykrywane są na tyle wcześnie, że rak jest do wyleczenia.
Cytologię robi się też w diagnozie zakażenia wirusem HPV. Dostarcza ona także informacji o florze mikrobiologicznej pochwy. Raz w roku powinny je wykonywać wszystkie kobiety, które rozpoczęły współżycie. Badanie wykonuje się w pierwszej połowie cyklu miesięcznego.
Na czym polega badanie cytologiczne?
Badanie cytologiczne wykonuje się w fotelu ginekologicznym podczas rutynowej wizyty lekarskiej u ginekologa. Jest szybkie i bezbolesne.
Za pomocą wziernika i szpatułki lekarz pobiera komórki pokrywające narząd rodny, a konkretnie szyjkę macicy. Następnie rozprowadza się je na szkiełku mikroskopowym, utrwala i niejednokrotnie barwi, a następnie ocenia pod mikroskopem. Na wynik z reguły trzeba czekać. W zależności od laboratorium jest to okres od 2-3 tygodni.
Jak przygotować się do badania cytologicznego?
Badanie cytologiczne wykonuje się minimum 2 dni po zakończeniu miesiączki, ale nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnej. Lekarze zwykle zalecają wykonanie cytologii w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego. Jak przygotować się do badania:
- 4 dni przed nie stosuj żadnych preparatów dopochwowych (np. globulek),
- 3-4 dni przed nie używaj tamponów,
- kilka dni przed nie rób irygacji pochwy,
- 2 dni przed unikaj długich kąpieli,
- dobę przed badaniem powstrzymaj się od stosunków płciowych.
Wyniki cytologii
W zależności od cech komórek ocenianych w rozmazie, zalicza się je do pięciu grup cytologicznych:
- Grupa 1 - mówi o prawidłowym stanie komórek nabłonka, niewielkiej liczbie krwinek białych zależnej od fazy cyklu. Taki wynik pozwala nam na rutynowe przeprowadzenie kolejnego badania za rok.
- Grupa 2 - daje nam informacje o stanach zapalnych i zmianach wstecznych (zanikowych - u starszych kobiet). Liczba krwinek białych jest duża. Taki obraz uznaje się za niepodejrzany, ale wymaga kontroli po zakończeniu leczenia przeciwzapalnego (zobacz więcej, co oznacza grupa druga w cytologii).
- Grupa 3 - to wynik dodatni. W rozmazie stwierdza się komórki dysplastyczne (nieprawidłowe). Taki wynik wymaga kontrolnego badania w krótkim czasie. Gdy zmiany się utrzymują, należy pobrać celowane wycinki tarczy części pochwowej. Do tej grupy zalicza się także ciężkie zmiany zapalne, zakażenia wirusowe.
- Grupa 4 - gdzie w rozmazie znajdują się pojedyncze komórki atypowe, różniące się znacznie od pozostałych, które jednocześnie sugerują zmianę złośliwą, ograniczoną do nabłonka.
- Grupa 5 - świadczy o zaawansowanej zmianie inwazyjnej. Stwierdzamy liczne zmiany atypowe. Nie można jednak na tej podstawie postawić rozpoznania raka, a jedynie możliwość jego wystąpienia. Grupa 4 i 5 wymaga natychmiastowej dalszej diagnostyki.
Z wynikiem badania cytologicznego należy zgłosić się do ginekologa, tylko lekarz może dokonać interpretacji wyników i podjąć dalsze kroki, jeśli jest taka potrzeba.
Pobrane z nabłonka pochwy komórki mogą także posłużyć do określenia stanu hormonalnego organizmu. Za pomocą cytologii hormonalnej możemy określić czynność hormonów płciowych. Nie jest to metoda zbyt dokładna, ale możliwa do wykonania w każdym gabinecie ginekologicznym. Na jej podstawie można ocenić wystąpienie owulacji, cyklu płciowego, działania hormonów w ciąży czy też działania terapii.
Artykuł został pierwotnie opublikowany 22.10.2010.
Więcej o zdrowiu intymnym kobiety:Jak wykryć endometriozę?Co oznacza plamienie zamiast okresuObjawy i leczenie stanu zapalnego przydatkówNadżerka - objawy, z którymi lepiej iść do lekarza
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
