Spis treści:
- Czym są dodatkowe skurcze serca
- Dodatkowy skurcz serca – przyczyny
- Zapobieganie dodatkowym skurczom serca
- Leczenie dodatkowych skurczów serca
Czym są dodatkowe skurcze serca
Dodatkowe skurcze serca, inaczej dodatkowe pobudzenia, są rodzajem arytmii. To dodatkowe nieprawidłowe skurcze serca w określonych jego obszarach (np. komorze lub przedsionku), które powodują nierównomierne bicie serca. Powstają wskutek zaburzeń aktywności komórek układu bodźcotwórczo-przewodzącego znajdujących się w sercu.
Dodatkowe skurcze serca mają bardzo różnorodny obraz kliniczny. Mogą przebiegać bezobjawowo. Często manifestują się pojedynczym szarpnięciem, uczuciem przerwy w pracy serca lub nierównym biciem serca.
Bardziej nasilone skurcze powodują kołatanie serca, uczucie niepokoju, zmęczenie, a nawet omdlenia czy duszność. Mogą występować pojedynczo lub gromadnie, kiedy dwa lub więcej skurczów pojawiają się zaraz po sobie (są wtedy bardziej niebezpieczne)
Dodatkowe skurcze serca dzieli się na:
- nadkomorowe (SVE, supraventricular extrasystoles),
- komorowe (VE, ventricular extrasystoles).
Przeczytaj: Jak długo można żyć z arytmią?
Dodatkowy skurcz serca – przyczyny
Pojawienie się dodatkowych skurczów serca nie musi być związane z chorobą układu krążenia. Pobudzenia występują powszechnie u ludzi zdrowych, często młodych (przeważnie poniżej 100-200 skurczów na dobę). Do możliwych przyczyn należą:
- zaburzenie elektrolitowe (np. niedobór magnezu, niedobór potasu, nadmiar wapnia),
- emocje,
- zaburzenia hormonalne,
- spożywanie kofeiny, alkoholu, narkotyków,
- niektóre leki (np. digoksyna, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne),
- infekcje,
- nadczynność tarczycy,
- borelioza,
- anemia (niedokrwistość),
- choroby i stany związane z sercem (zawał serca, kardiomiopatia, bradykardia, tachykardia).
Zapobieganie dodatkowym skurczom serca
Aby zmniejszyć ilość dokuczliwych dodatkowych skurczów serca, warto zmienić codzienne nawyki, dzięki którym ten ważny mięsień będzie pracować miarowo:
- ograniczyć używki (kofeinę, alkohol),
- ograniczyć stres,
- odpowiednio się odżywiać (dieta powinna być urozmaicona, bogata w owoce i warzywa oraz zdrowe tłuszcze, a posiłki regularne),
- pamiętać o kontroli elektrolitów podczas intensywnego wysiłku oraz podczas upałów i uzupełniać je w razie potrzeby,
- regularnie wykonywać podstawowe badania: morfologię, cholesterol, pomiar ciśnienia krwi,
- pamiętać o umiarkowanej aktywności fizycznej,
- leczyć choroby podstawowe, które mogą powodować zaburzenia pracy serca.
Leczenie dodatkowych skurczów serca
Łagodne dodatkowe skurcze serca nie wymagają leczenia. Są to pobudzenia u osób bez choroby serca, które nie skutkują zaburzeniami krążenia ani pogorszeniem funkcjonowania. Do łagodnych arytmii zalicza się nadkomorowe skurcze dodatkowe.
Jednak jeśli skurcze są dokuczliwe, nasilają się pod wpływem wysiłku fizycznego, powinny być leczone farmakologicznie, a jeśli leki nie przyniosą poprawy, należy rozważyć ablację. Ablacja to zabieg kardiologiczny, który polega na odizolowaniu lub zniszczeniu fragmentu tkanki serca, który bierze udział w powstaniu arytmii.
Leczenia wymagają na ogół poważne dodatkowe skurcze serca związane z upośledzoną pracą lewej komory, u osób po zawale, z wadami serca. Należy usunąć czynnik je powodujący. Wyjątkowo groźne są skurcze dodatkowe, które powodują omdlenia i trudności w oddychaniu, są gromadne (sprzężone). Mogą prowadzić do zagrażających życiu zaburzeń pracy serca (jak częstoskurcz komorowy lub migotanie komór) i wiążą się z ryzykiem nagłej śmierci sercowej.
Leczenie dodatkowych skurczów serca może zatem obejmować:
- leczenie farmakologiczne, np. beta-blokery (np. propranolol), blokery kanału wapniowego (werapamil lub diltiazem), blokery kanału potasowego (amiodaron), blokery kanału sodowego (np. flekainid, propafenon),
- ablacja,
- inwazyjne zabiegi kardiologiczne.
W związku z tym, że dodatkowe skurcze serca są złożoną i różnorodną grupą zaburzeń pracy serca, wymagają indywidualnego podejścia. Niestety nie ma uniwersalnych jasnych zaleceń co do postępowania w przypadku dodatkowych skurczów serca. Lekarz powinien przed decyzją o ewentualnej terapii wykonać badania diagnostyczne, przede wszystkim: EKG oraz 24-godzinny zapis EKG, czyli tzw. badanie holterowskie.
Inne testy to badanie elektrofizjologiczne serca, zewnętrzne (lub wewnętrzne) rejestrowanie arytmii oraz test wysiłkowy. Ważne jest samopoczucie pacjenta, to, czy dodatkowe pobudzenia wpływają na jego komfort życia, oraz występowanie chorób układu krążenia. Należy ocenić, z jakim ryzykiem wiąże się występowanie dodatkowych skurczów serca u danego pacjenta. Na podstawie tak zebranych danych można podjąć decyzję o dalszym postępowaniu.
W razie odczuwania dolegliwości związanych z pracą serca, powinniśmy udać się do lekarza. Rodzaj i liczbę zdarzeń związanych z arytmią można wstępnie określić za pomocą badania holterowskiego EKG. Takie badanie wykonane prywatnie kosztuje ok. 100-150 zł.
Więcej na podobny temat:
Arytmia serca - diagnoza, skutki, objawy, leczenie
EKG - wyniki + interpretacja badania EKG serca
Holter ciśnieniowy - co to jest, wskazania, przebieg, cena
Troponina sercowa - normy oraz rola w diagnostyce zawału
Nerwobóle w klatce piersiowej. Kiedy kłucie w sercu oznacza nerwoból?
Zawał serca: objawy typowe i wczesne, objawy zawału u kobiet
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
