Utrata elastyczności naczyń w przebiegu miażdżycy, a także zwężanie ich średnicy prowadzi w konsekwencji do niedostatecznego dowozu cennych składników odżywczych i tlenu do wszystkich tkanek i narządów.
Efektem nasilających się zmian miażdżycowych może być zawał serca, udar mózgu, tętniaki i wiele innych schorzeń naczyniowych. Dlatego ważne jest, aby dbać o serce i cały układ naczyniowy, bowiem od niego zależy prawidłowa praca wszystkich pozostałych narządów naszego ciała.
Badania podstawowe i fizykalne
Przed przystąpieniem do bezpośredniego badania naczyń, należy wykonać szereg podstawowych badań biochemicznych, takich jak oznaczenie poziomu cholesterolu i jego frakcji we krwi, pomiary ciśnienia tętniczego, oznaczenie stężenia sodu, potasu i wapnia w surowicy. Warto sprawdzić tętno na wszystkich dostępnych badaniu tętnicach, a także wysłuchać ewentualny szmer nad tymi naczyniami.
Dowiedz się więcej: Co to jest angiografia?
USG naczyń – złoty standard
Najlepszą metodą oceny stanu naszych naczyń krwionośnych – zarówno tętnic jak i żył – jest ultrasonografia (USG). Jest to badanie nieinwazyjne, całkowicie bezpieczne dla pacjenta a przy tym tanie i powszechnie dostępne. Dostarcza ono niemal wszystkich niezbędnych wiadomości o stanie naczyń krwionośnych. Zwykłe 2-wymiarowe USG uwidacznia przebieg naczyń krwionośnych, grubość ich ścian, a także obecność ewentualnych blaszek miażdżycowych wysyconych wapniem. Ocena ich stabilności pomaga przewidzieć ryzyko ewentualnego zatoru tętnicy.
USG-Doppler pokazuje ruch krwi „na żywo”
Doskonalszą techniką jest USG z funkcją Dopplera. Badanie to uwidacznia przepływ krwi w czasie rzeczywistym przez poszczególne naczynia krwionośne. Można zobaczyć jak zachowuje się strumień krwi w naczyniu – czy przepływa on regularnie, czy chaotycznie i występują w nim zawirowania. Taka niestabilność może wiązać się z ryzykiem oderwania się skrzepliny od ściany tętnicy i spowodowanie zawału.
Ponadto ultrasonografia dopplerowska potrafi rejestrować prędkość i kierunek przepływu krwi, a także jak ciecz ta wypełnia naczynie. Pozwala to na uwidocznienie wszelkich zwężeń w ścianie tętnic, ocenę kształtu blaszek miażdżycowych, zobrazowanie poszerzeń w żyłach (żylaków) czy tętnicach (tętniaków) oraz ocenę stanu zastawek żylnych. Badanie USG jest więc złotym standardem w ocenie naczyń krwionośnych, z którego korzystają lekarze wielu specjalności.
Badanie naczyń promieniami X
Innym, bardziej skomplikowanym badaniem diagnozującym żyły i tętnice jest angiografia naczyniowa. Polega ona na wprowadzeniu do krwiobiegu pacjenta substancji kontrastującej, która wypełni dane naczynie, a jego przebieg uwidoczniony zostanie na zdjęciu rentgenowskim.
Angiografia jest badaniem inwazyjnym, wymaga bowiem podania substancji chemicznej badanemu, na którą może pojawić się silna reakcja uczuleniowa. Ponadto pacjent oraz lekarz nastawiony jest na szkodliwe działanie promieni rentgenowskich.
Warto przeczytać: Jak skutecznie leczyć nadciśnienie tętnicze?
Angiografia tętnic – arteriografia – pozwala na uwidocznienie przebiegu tych naczyń, ich poszczególnych gałęzi oraz unaczynienia danego narządu czy guza nowotworowego. Ponadto pozwala na wykrycie zwężeń lub poszerzeń światła tętnic, a także obecności blaszek miażdżycowych.
U osób z chorobą niedokrwienną serca wykonuje się koronarografię, czyli zobrazowanie tętnic wieńcowych, w celu oceny stopnia zwężeń tych ważnych dla serca naczyń.
Angiografia żył – flebografia- pozwala na zobrazowanie stanu naczyń żylnych, głównie w przebiegu choroby zakrzepowo –zatorowej oraz żylaków kończyn dolnych.
Inne zaawansowane techniki
Obecnie angiografia wypierana jest przez inne, bardziej zaawansowane i dokładniejsze techniki, takie jak angiografia tomografii komputerowej (angio-CT) czy nieinwazyjne: angiografia rezonansu magnetycznego (angio-MR) oraz wspomniana wyżej ultrasonografia dopplerowska.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!