Wiosną i latem jesteśmy szczególnie narażeni na kleszcze – zazwyczaj pajęczaki te łatwo zauważyć lub wyczuć na skórze, szczególnie jeśli znacząco powiększą się poprzez wypicie krwi swojego żywiciela (człowieka lub zwierzęcia). Zupełnie inaczej jest z ich nimfami. Czym są nimfy kleszczy, jak się przed nimi uchronić i co robić, gdy nas zaatakują?
Spis treści:
- Jak wygląda nimfa kleszcza?
- Czy nimfy kleszczy przenoszą boreliozę i inne choroby?
- Jak wyciągnąć nimfę kleszcza?
- Gdzie występują nimfy kleszczy?
- Jak zapobiegać ugryzieniu nimfy kleszcza?
Jak wygląda nimfa kleszcza?
Nimfa kleszcza to jego postać pomiędzy larwą a osobnikiem dorosłym. Ma zaledwie około 1 mm długości. Kleszcz pospolity przechodzi w ciągu 2-3 lat trzy fazy cyklu rozwojowego – larwy, nimfa i postać dorosła. By się przekształcić, musi napić się krwi żywiciela. Specjaliści ostrzegają, że wiosną jest nam dużo trudniej wykryć kleszcze, ponieważ część z nich jest bardzo młoda, a przez to ma naprawdę niewielkie rozmiary.
fot. Od lewej: larwa, nimfa kleszcza, dorosła samica, najedzona samica kleszcza; na górze: dorosły samiec i samica / Adobe Stock, marenn robin
Czy nimfy kleszczy przenoszą boreliozę i inne choroby?
Nimfy są wielkości ziarna maku, ale nie dajmy się zwieść – podobnie jak dorosłe kleszcze także i one przenoszą groźne choroby. Do najpopularniejszych należy borelioza.
Ponieważ nimfa jest jednym ze stadiów rozwoju tego pajęczaka, również może być niebezpieczna dla zdrowia człowieka. Choroby, jakie przenosi, są analogiczne, jak te grożące nam ze strony dojrzałych kleszczy. W Polsce najczęściej spotykamy się z boreliozą, w przypadku której w zależności od stadium można zauważyć u pacjenta charakterystyczne zmiany skórne (tak zwany rumień wędrujący), późniejsze postacie choroby to natomiast: zapalenie stawów, układu nerwowego – obwodowego i centralnego, problemy z układem krążenia i zaburzenia rytmu serca
– komentuje dla nas dr Monika Gruszecka, pediatra ze Szpitala Medicover.
To jednak nie wszystko – nimfy kleszczy mogą także roznosić kleszczowe zapalenie mózgu. Zakażone nim pajęczaki występują w zasadzie na terenie całej Polski. Liczba zgłoszonych przypadków tej choroby z roku na rok stale rośnie.
Innym zagrożeniem, z jakim związane jest ukąszenie kleszcza czy też jego nimfy, jest kleszczowe zapalenie mózgu – w naszym kraju występuje co prawda rzadziej, ale zachorowania są odnotowywane. Warto wiedzieć, że na tę chorobę wirusową – w odróżnieniu od boreliozy – można się zaszczepić. Skutkiem ukąszenia przez kleszcza bądź jego nimfę może być także anaplazmoza – to schorzenie, co prawda, najczęściej występuje w Ameryce Północnej, ale zdarza się i u Polaków, chociażby dlatego, że ludzie podróżują i mogą je ze sobą „przywieźć”
– mówi dr Gruszecka.
Jak wyciągnąć nimfę kleszcza?
Do wyciągnięcia nimfy kleszcza ze skóry ze względu na niewielkie rozmiary osobnika można użyć pęsety albo tzw. kleszczkarty. Jest to rodzaj karty z nacięciem, często wyposażonej dodatkowo w szkło powiększające, za pomocą której można bez użycia siły wysunąć nimfę kleszcza ze skóry. Dopóki nimfa nie wbije się w ciało, możemy ją zmyć mocnym strumieniem wody, pomagając sobie gąbką lub szczotką. Innym sposobem jest użycie rolki z klejem do ubrań. Kiedy się wgryzie, pozostaje nam tylko jej wyciąganie.
Przeczytaj: Jak wyciągnąć kleszcza?
Gdzie występują nimfy kleszczy?
Nimfy kleszczy występują w lasach, parkach, na łąkach i trawnikach. Są aktywne głównie do wysokości 1 m, dlatego można je znaleźć na krzewach, wysokich trawach i w ściółce leśnej. Atakują zwłaszcza wtedy, gdy jest wilgotno i ciepło. Gniazda kleszczy są zazwyczaj zlokalizowane w miejscach zacienionych i wilgotnych, np. w butwiejących pniach drzew lub ściółce leśnej. Aby ich uniknąć, lepiej nie siadać na zwalonych pniach i nie chodzić po lesie w odkrytych butach czy krótkich spodenkach. Kleszcze zakładają też gniazda nawet na trawie w przydomowych ogródkach. Niestety, kiedy już wdepniemy w takie lęgowisko, nimfy mogą nas – lub nasze zwierzaki – dosłownie obsiać.
Jak zapobiegać ugryzieniu nimfy kleszcza?
Jedyną obroną przed kleszczami (poza szczepieniami na niektóre choroby, które przenoszą, np. boreliozę) jest ostrożność. Po każdym powrocie do domu z parku, lasu czy łąki dokładnie obejrzyjmy całe ciało. Szczególną uwagę zwróćmy na miejsca ciepłe i wilgotne: pachwiny, pachy, skórę głowy. Następnie weźmy prysznic, by ewentualnie zmyć osobniki, które nie zdążyły się jeszcze wbić w skórę.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 11.05.2018.
Czytaj także:
Zdrapany kleszcz i fragment główki w skórze – jak postępować, zostawić czy zgłosić się do lekarza?
Ugryzienie kleszcza – jak wygląda? Jak wygląda kleszcz wbity w skórę? (zdjęcia)
Latające kleszcze do złudzenia przypominają kleszcze pospolite. Jak je rozpoznać i czy są groźne dla człowieka?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!