Spis treści:
- Czym jest nużeniec i jakie choroby wywołuje?
- Nużeniec — leczenie domowe
- Leczenie nużycy
- Czy zakażeniu nużeńcem można zapobiec?
Czym jest nużeniec i jakie choroby wywołuje?
Nużeniec ludzki to powszechnie występujące roztocze, który bytuje na wielu gatunkach ssaków. Na człowieku żyją dwa gatunki nużeńca: Demodex folliculorum (nużeniec ludzki) oraz Demodex brevis (nużeniec krótki). Pasożyt ten zasiedla przede wszystkim gruczoły łojowe czoła, policzków, nosa, owłosioną skórę głowy, obszar za uszami i na uszach, na szyi.
Obecność nużeńca na skórze może nie wywoływać żadnych objawów lub powodować chorobę — nużycę. Objawy inwazji pasożyta dotyczą skóry twarzy i/lub oczu:
- nasilenie objawów trądziku różowatego (świąd, rumień, krostki, złuszczanie),
- zapalenie skóry twarzy (pieczenie, rumień, grudki, krostki, zapalenie wokół ust),
- poranne sklejenie rzęs,
- łuszczenie skóry powiek,
- łuski przypominające łupież na rzęsach,
- zaczerwienienie, swędzenie oczu,
- łzawienie.
Naukowcy dowodzą, że nużeniec występuje powszechnie wśród ludzi. W jednym badaniu pasożyta stwierdzono u 25% 20-latków, 30% 50-latków i 100% osób w wieku powyżej 90 lat. Rozwojowi choroby sprzyja osłabiona odporność oraz duża ilość roztoczy na skórze.
fot. Nużeniec / Adobe Stock, kalcutta
Nużeniec — leczenie domowe. Jak pozbyć się nużeńca?
Walka z nużycą to proces długotrwały. Aby pozbyć się nużeńca, wypróbuj domowe sposoby:
- mechaniczne usuwanie pasożyta z rzęs (zdejmowanie palcami łusek),
- codzienna pielęgnacja skóry,
- przykładanie ciepłych okładów,
- masaż powiek,
- stosowanie kropel do oczu tzw. sztucznych łez,
- stosowanie kropel ze świetlikiem,
- przecieranie roztworem olejku z drzewa herbacianego — jest przeciwzapalny, przeciwświądowy i antyseptyczny; olejek z drzewa herbacianego musi być rozcieńczony (najlepiej zacząć od stężenia 5%); może powodować podrażnienia oczu,
- stosowanie preparatów na nużycę dostępnych w aptekach, np. w formie kremu do skóry, żelu do powiek, płynu do powiek, specjalnych chusteczek do higieny przy nużycy,
- rezygnacja z makijażu i wymiana kosmetyków na nowe po wyleczeniu (np. tuszu do rzęs),
- regularne pranie pościeli co najmniej w 60°C,
- regularne pranie piżamy w co najmniej w 60°C,
- używanie dermokosmetyków łagodzących objawy nużycy,
- wzmacnianie układu odpornościowego (więcej: co jest najlepsze na odporność),
- dezynfekowanie przyrządów do makijażu, czesania i golenia.
Leczenie nużycy
Nie ma konkretnych wytycznych leczenia nużycy. Stosuje się m.in. iwermektynę (lek o działaniu przeciwroztoczowym i przeciwzapalnym), permetrynę, krotamiton, maść siarkową, metronidazol.
Czy zakażeniu nużeńcem można zapobiec?
Nie zawsze da się zapobiec nużycy. Naukowcy zauważyli, że większe namnażanie pasożyta występuje u osób z obniżoną odpornością (np. po przeszczepieniu narządów lub zakażonych HIV). To, co można zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania, to:
- codzienne mycie twarzy i oczu,
- regularne złuszczanie naskórka twarzy,
- używanie osobnej pościeli, ręczników i kosmetyków,
- regularne pranie pościeli,
- u osób z obniżoną odpornością — unikanie miejsc, gdzie może wystąpić większy kontakt z drobnoustrojami.
W walce z nużeńcem można również stosować środki przeciw roztoczom do tkanin, które nanosi się na materace, dywany, kanapy itp.
Źródła:
Michał Niedźwiedź, Małgorzata Skibińska, Demodekoza — podział, leczenie i występowanie u pacjentów z obniżonym poziomem odporności, Forum Dermatologicum 2019, tom 5, nr 4, 117–120, DOI: 10.5603/FD.2019.0012,
Zhao YE, Guo N, Wu LP. The effect of temperature on the viability of Demodex folliculorum and Demodex brevis. Parasitol Res. 2009 Nov;105(6):1623-8. doi: 10.1007/s00436-009-1603-x,
Jacob S, VanDaele MA, Brown JN. Treatment of Demodex-associated inflammatory skin conditions: A systematic review. Dermatol Ther. 2019 Nov;32(6):e13103. doi: 10.1111/dth.13103,
Rather PA, Hassan I. Human demodex mite: the versatile mite of dermatological importance. Indian J Dermatol. 2014 Jan;59(1):60-6. doi: 10.4103/0019-5154.123498.
Czytaj także:
Pasożyty - objawy, jak dochodzi do zakażenia, leczenie, zapobieganie
Przekrwione oczy - przyczyny i leczenie czerwonych oczu
Przyczyny bólu oka. Poznaj 10 możliwych dolegliwości i metody ich leczenia
Rumianek na oczy – jak działa i jak przygotować okłady?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!