Plomba to stomatologiczne uzupełnienie ubytku w zębie. Jej zadaniem jest ochrona tkanek zęba przed infekcją, trudnymi do usunięcia resztkami jedzenia, działaniem zimna lub ciepła na wrażliwe tkanki, ale też estetyczny wygląd zęba, w którym pojawiła się np. próchnica. Trzeba pamiętać, że żadna plomba nie jest wieczna i zdarza się, że wypada.
Spis treści:
Dlaczego plomba wypadła?
Jak pokazują statystyki, niemal wszyscy Polacy mają zmiany próchnicze w zębach, a w związku z tym przynajmniej jedną plombę, dlatego większość z nas jest narażona na wypadnięcie plomby w pewnym momencie życia. Sprzyjają temu:
- gryzienie twardych rzeczy – gryzienie bardzo kleistych lub twardych pokarmów, jak np. orzech, albo przedmiotów może spowodować uszkodzenie zęba i wypełnienia,
- uraz zęba lub korzenia zęba,
- niestosowanie się do zaleceń po założeniu plomby, np. dotyczących przerwy od jedzenia i picia,
- rozwój próchnicy wokół wypełniania – osłabia łączenie plomby z tkanką zębową,
- płytka nazębna (niewłaściwa higiena zębów) – może oddzielać wypełnienie od tkanki zębowej,
- bruksizm – nagminne tarcie zębami i zaciskanie szczęki – z czasem powoduje wycieranie się nie tylko zęba, ale i plomby,
- upływający czas - im dłużej mamy plombę, tym większe prawdopodobieństwo, że może wypaść,
- wady zgryzu.
Należy pamiętać, że plomby (niezależnie od jakości materiału, z którego są wykonane) służą nam codziennie, dlatego nie powinno nas dziwić, że z czasem ich trwałość maleje i wypadają.
Czy niektórzy są bardziej narażeni na wypadanie plomb?
Być może. Ciekawostką jest odkrycie fińskich naukowców, którzy doszli do wniosku, że za wypadanie wypełnień mogą być odpowiedzialne metaloproteinazy. To grupa enzymów, która wchodzi w skład wszystkich ludzkich tkanek, m.in. zębiny będącej w bezpośrednim kontakcie z plombą. Metaloproteinazy odpowiadają za trawienie kolagenu oraz rozkład innych białek tworzących przestrzenie międzykomórkowe. A organizmy niektórych z nas produkują ich więcej. Ich nadmiar w zębinie sprawia, że plomba po roku traci nawet 50% swojej wytrzymałości. Uczeni zalecają stosować preparaty z chlorheksydyną. Ten składnik można znaleźć w pastach do zębów i płynach do płukania jamy ustnej.
Plomba wypadła – co robić?
Gdy wypadnie plomba, trzeba możliwe jak najszybciej zgłosić się do stomatologa. Ubytek powinien być wypełniony, ponieważ odsłonięte tkanki zęba narażone są na infekcję i drażniące działanie czynników zewnętrznych, które mogą powodować bardzo silny ból. Uszkodzony ząb może także kaleczyć okoliczne tkanki. Nawet jeżeli ząb po wypadnięciu plomby nie boli, nadal jak najszybciej trzeba zgłosić się na wizytę.
Zdarza się, że plomba wypadnie wtedy, gdy nie mamy możliwości szybkiego kontaktu z dentystą. W takiej sytuacji w aptece możemy kupić tymczasowe wypełnienie. Ma ono postać pasty, którą nakładamy w miejsce ubytku i zaciskamy zębami. Po kontakcie ze śliną masa twardnieje, wypełniając szczelnie lukę. Taka „awaryjna plomba” pozwoli nam nawet do miesiąca zabezpieczyć ząb przed bakteriami i innymi szkodliwymi czynnikami. Nie jest to rozwiązanie długotrwałe, dlatego nadal należy możliwe szybko skontaktować się z lekarzem.
Jak zapobiegać wypadnięciu plomby?
Istnieją sposoby na to, aby plomba trzymała się naszych zębów dłużej. Należy o nią dbać już po wyjściu od stomatologa. Oto kilka podstawowych zasad:
- przez dobę od zabiegu szczotkuj zęby bardzo delikatnie,
- przez 24 godziny od założenia wypełnienia nie sięgaj po alkohol i papierosy,
- zrezygnuj z twardych przekąsek,
- unikaj słodkości, które łatwo przyklejają się do zębów, np. ciągnących się cukierków typu krówki czy batonów.
Ponadto należy dbać o właściwą higienę jamy ustnej i odpowiednią dietę (bogatą w wapń, fluor i witaminę D), ale tych zasad powinien przestrzegać każdy, nie tylko właściciel świeżych plomb.
Czytaj także:
Silny ból zęba? Sprawdź, czy i jak można zatruć zęba w domu
9 domowych sposobów na ból zęba. Jak sobie poradzić naturalnie?
Na czym polega leczenie kanałowe zęba? Cena, wskazania, powikłania
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
