Prostata (zwana inaczej sterczem) to gruczoł, który ma każdy mężczyzna. Ponad połowa panów będzie miała kłopoty z prostatą. Najczęściej pojawiają się one po 50. roku życia i związane są z pokwitaniem, czyli andropauzą. Ale mogą też pojawić się wcześniej.
Kiedy masz kłopoty z oddawaniem moczu – nie czekaj. To mogą być kłopoty z prostatą. Zaniedbywanie problemu może doprowadzić do raka. Jak najszybciej zgłoś się do urologa.
Co to jest prostata?
Prostata to gruczoł krokowy znajdujący się tuż pod pęcherzem. Otacza cewkę moczową. Produkuje płyn, który wchodzi w skład spermy. Zawiera substancje odżywiające i chroniące plemniki, czyli odpowiada za męską płodność.
Mimo że mężczyźni zachowują płodność do końca życia, podobnie jak kobiety w okolicach 50. przechodzą zmiany hormonalne, tzw. andropauzę. I choć spadek ten może być niewielki, już wtedy często dochodzi do rozrostu stercza. Przerost może także dotknąć młodszych mężczyzn.
Łagodny przerost prostaty
Łagodny przerost prostaty nazywany jest inaczej gruczolakiem prostaty. Proces ten jest powolny, więc początkowo nie daje żadnych dolegliwości. Z czasem, gdy prostata coraz mocniej zaciska się wokół wokół cewki moczowej, sygnały stają się coraz wyraźniejsze, zaczyna bowiem utrudniać przepływ moczu.
Objawem choroby prostaty może być więc:
- oddawaniem moczu w nocy
- oddawaniem moczu z trudem: mocz wycieka cienką strużką lub skapuje
- po wyjściu z łazienki
- nawet po oddaniu moczu parcie na pęcherz nie ustępuje
Łagodny przerost leczy się farmakologicznie lub operacyjnie. Duży – już tylko operacyjnie.
Objawy zapalenia prostaty
W dłuższym okresie nieleczony przerost prostaty może doprowadzić do powikłań, np.:
- nawracającego zapalenia pęcherza
- tworzenia się w nim kamieni
- a także problemów z erekcją
Zapalenie prostaty objawia się:
- silnym bólem w kroczu,
- trudnościami z oddawaniem moczu
- oraz wysoką temperaturą.
Czasami dochodzi do przewlekłego zapalenia, gdy cewkę moczową, przewody wyprowadzające nasienie i kanaliki gruczołu krokowego zasiedlą bakterie. Objawia się różnymi dolegliwościami w okolicy tzw. urogenitalnej: dróg moczowych, krocza i jąder. Są to np.:
- ból
- pieczenie
- parcie na pęcherz
- spadek libido
- i kłopoty z erekcją
Trudno wyleczyć przewlekle zapalenie prostaty. Nawet jeśli objawy ustąpią na kilka miesięcy, choroba powraca. Taka "huśtawka" może trwać do końca życia.
W niektórych przypadkach może też dojść do powstania ropnia. Ropień daje wyjątkowo silny ból (szczególnie przy wypróżnianiu, stercz sąsiaduje bowiem z końcowym odcinkiem jelita grubego).
Badanie prostaty
Przerost prostaty łatwo zdiagnozować za pomocą kilku prostych badań. I nawet jeśli mężczyzna nie ma żadnych objawów wskazujących na chorobę prostaty, po ukończeniu 50. warto te badania powtarzać raz w roku.
Są to:
- analiza moczu i bardziej dokładnych tzw. przepływów pokazujących wartkość strumienia
- PSA, czyli badania z krwi pokazujące ilość markerów nowotworowych
- per rectum, czyli doodbytniczo, palpacyjnie, co pozwala na ocenę rozmiaru, faktury i tkliwości prostaty
- USG stercza, która powtarzana co roku pozwala nie tylko wykryć wcześniej zmiany (np. nowotworowe), lecz także ocenić dynamikę ich rozwoju.
Rak prostaty
W Polsce rak prostaty zajmuje wysokie 3 miejsce wśród przyczyn zgonów na choroby nowotworowe. A liczba zachorowań rośnie. Nowotwór prostaty rozwija się powoli, pierwsze objawy mogą pojawić się dopiero po 10 latach. We wczesnej fazie rak prostaty nie daje żadnych dolegliwości, dlatego tak ważne są badania profilaktyczne. Wczesne wykrycie choroby daje duże szanse jej wyleczenia.
Najpierw powstaje guz w samym sterczu, potem rak rozlewa się na cały gruczoł i daje przerzuty do węzłów chłonnych a nawet kości.
Chcesz dowiedzieć się więcej o wczesnych objawach raka prostaty?
Najlepszym sposobem wykrycia raka prostaty jest biopsja, czyli pobranie wycinka z gruczołu krokowego do analizy, która pokazuje zarówno rozległość, jak i złośliwość nowotworu.
Wskazaniem do tego są:
- zgrubienia, które można wyczuć ręką np. w trakcie mycia
- podwyższone PSA
- zmiany wykryte w trakcie doodbytniczego usg
Leczenie raka zależy od stadium choroby. Decyzję co do wyboru metody podejmuje lekarz. Najczęściej robi się operację lub stosuje radioterapię.
Leki na prostatę
Leczenie prostaty nie jest trudne. Na początku przerostu prostaty można, jak czyni to wielu mężczyzn, sięgnąć po suplementy zawierające roślinne ekstrakty o działaniu moczopędnym i hamującym rozrost stercza.
Zwykle zawierają:
- wyciągi z pestek dyni,
- palmy sabalowej
- oraz zestaw witamin i składników mineralnych
Są to jednak tylko środki, które złagodzą dolegliwości, ale nie rozwiążą problemu do końca. Lepiej od razu wziąć skierowanie od lekarza rodzinnego do urologa. Leczenie jest proste. Polega na zażywaniu leków doustnych.
Leczenie przerostu prostaty można też wspomagać masażem. Pomaga on usuwać nadmiar wydzieliny gruczole i zmniejsza ciśnienie w sterczu. Już krótki masaż daje dużą ulgę. I znakomicie wspomaga leczenie farmakologiczne. . Masaż można zrobić samemu, ale najlepiej wykonać go w gabinecie lekarskim, w trakcie badania per rectum. Już kilka minut masażu od środka daje choremu ogromną ulgę. Jeśli przerost jest bardzo duży, konieczna może być operacja.
Chcesz dowiedzieć się więcej o leczeniu prostaty?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
