Spis treści:
- Rola wapnia w organizmie
- Wapno na alergię – czy pomaga?
- Wapno na alergię – dlaczego może działać?
- Wapno na swędzenie skóry
- Jakie wapno na alergię i swędzenie skóry?
- Zapotrzebowanie na wapń
- Źródła i przyswajalność wapnia
Rola wapnia w organizmie
Wapń (Ca, calcium) ma niepodważalnie ważne zadanie w organizmie. Dostarczamy go organizmowi przede wszystkim z pożywieniem, głównie z mlekiem i jego przetworami. Jest podstawowym składnikiem budulcowym kości, zębów i paznokci. U dorosłych osób stanowi ok. 1,5% masy ciała. W organizmie człowieka jest nie do zastąpienia:
- wchodzi w skład kości,
- wpływa na równowagę ciała,
- jony wapnia przewodzą impulsy nerwowe, wpływają na kurczliwość tkanki mięśniowej, na pracę serca,
- biorą udział w przyswajaniu żelaza,
- nadzorują pracę wielu enzymów, m.in. odpowiedzialnych za krzepnięcie krwi i przemianę materii.
Niedobory wapnia w organizmie mogą powodować szereg problemów zdrowotnych, w tym krzywicę i osteoporozę, zaburzenia pracy serca i mięśni. Z badań wynika też, że niedobory wapnia sprzyjają skłonności do alergii, wysypek i egzemy.
Wapno na alergię – czy pomaga w leczeniu?
Po preparaty wapnia często sięgamy wtedy, gdy pojawiają się objawy uczulenia: swędzenie skóry, odczyn po ukąszeniu owada, rumień, bąble, wysypka alergiczna, katar sienny czy pieczenie i łzawienie oczu. Temat budzi kontrowersje wśród lekarzy. Stosowanie wapnia w leczeniu alergii nie jest rekomendowaną przez lekarzy metodą leczenia alergii, ale to nie oznacza, że nie działa. Jednocześnie lekarze przypominają, że wapń może mieć negatywny wpływ na przyswajanie leków przeciwalergicznych, np. glikokortykosteroidów, i dlatego nie powinien być stosowany w ramach leczenia alergii.
Z drugiej strony wiele produktów z wapniem ma wskazanie do wspomagającego leczenia chorób alergicznych – wystarczy pójść do apteki i zapytać o wapno na alergię. Stosowanie tego pierwiastka w chorobach alergicznych zatwierdziła też Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków FDA (chodzi o terapię w formie wlewów dożylnych).
Pozytywny efekt przyjmowania wapnia doustnie w przypadku objawów alergicznego nieżytu nosa potwierdzili m.in. lekarze z Uniwersytetu im. Heinricha Heinego w Düsseldorfie. Dowiedli, że przyjmowanie preparatów wapnia (1000 mg) znacząco hamuje wywołany alergenem obrzęk błony śluzowej nosa w teście prowokacji alergenem. Jednak kichanie i wydzielina, które są objawami alergii, nie zmniejszyły się w trakcie badania.
Istnieją prace potwierdzające skuteczność wapnia również w przypadku innych objawów alergii, jak świąd skóry, wysypka czy katar. Problem w tym, że jest bardzo mało badań na ten temat. Wyniki ogólnie nie są też jednoznaczne.
Wapno na alergię – dlaczego może działać?
Potencjalna skuteczność działania wapnia przy alergii może wynikać z różnych przyczyn. Zwłaszcza podkreśla się fakt, że wapń zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych i może mieć działanie przeciwzapalne, a podłożem reakcji alergicznych często jest zwiększona aktywność komórek zapalnych.
Wapno na swędzenie skóry
Wiele osób chwali sobie działanie preparatów wapnia na swędzenie skóry przy alergii. Nie ma spójnych danych, które potwierdziłyby skuteczność przy wysypce.
Polscy eksperci z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego dowiedli, że przyjmowanie wapnia doustnie nie wypływało na zmniejszenie swędzenia skóry i bąbla po kontakcie z alergenem. W badaniu wzięło udział 40 osób, które przyjmowały doustnie węglan wapnia (1000 mg) lub placebo 3 razy dziennie przez 3 dni. Są jednak też badania o zgoła innych wynikach. Dlatego nie ma jednoznacznych zaleceń.
Warto wiedzieć, że swędzenie skóry może być objawem niedoboru wapnia w organizmie. W takiej sytuacji suplementacja jest jak najbardziej uzasadniona.
Jakie wapno na alergię i swędzenie skóry?
Preparatów z wapniem nie należy stosować regularnie na objawy alergii, ponieważ mogą wpływać na działanie innych leków przeciwalergicznych. Poza tym nadmiar wapnia jest szkodliwy. Jeśli przyjmujemy je doraźnie, np. na wysypkę czy swędzenie skóry, to można zastosować wapń w postaci syropu lub tabletek do rozpuszczania w wodzie. Popularne produkty to np. Calcium Hasco, Allertec Wapno Plus, Calcium Sanosvit, Calcium Teva.
Zapotrzebowanie na wapń u dzieci i dorosłych
Zanim zaczniemy przyjmować wapń, warto poznać dobowe zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Różni się ono w zależności od wieku. W poszczególnych grupach według norm Instytutu Żywności i Żywienia wynosi:
Niemowlęta:
- do 0,5 roku: 200 mg,
- 0,5-1 rok: 260 mg.
Dzieci i młodzież:
- 1-3 lata: 700 mg,
- 4-9 lat: 1000 mg,
- 10-18 lat: 1300 mg.
Mężczyźni:
- 19-65 lat: 1000 mg,
- Powyżej 65 lat: 1200 mg.
Kobiety:
- 19-50 lat: 1000 mg,
- Powyżej 50 lat: 1200 mg.
Kobiety ciężarne i karmiące:
- poniżej 19 lat: 1300 mg,
- powyżej 19 lat: 1000 mg.
Badania pokazują, że dieta Polaków jest uboga w wapń. Według dietetyków nie ma możliwości pokrycia dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek, jeśli nie spożywamy 2 szklanek mleka dziennie lub jego przetworów (serów, śmietany).
Dorośli przyjmują średnio 600-700 mg wapnia na dobę, co stanowi ok. 60% zapotrzebowania. Niski może być również stopień wchłaniania pierwiastka z przewodu trawiennego (10-75% w zależności od wieku i stanu zdrowia). U zdrowych osób dorosłych przyswajanie jelitowe wapnia wynosi 30-40%.
Źródła wapnia w diecie i sposoby na lepszą przyswajalność
Źródłami wapnia w pożywieniu są:
- mleko i jego przetwory,
- konserwy rybne zawierające kościec (szprotki, sardynki),
- jaja,
- niektóre produkty roślinne: pieczywo, mąki, kasze gruboziarniste, warzywa liściaste, orzechy, kakao.
Znaczenie ma zawartość wapnia w produkcie oraz jego przyswajalność. Ta jest najlepsza z produktów mlecznych. Z powodu zawartości fitynianów, błonnika i kwasu szczawiowego w produktach roślinnych, wapń z nich pochodzący wchłania się w naszym organizmie znacznie słabiej niż ten pochodzący z mleka.
W przyswajaniu wapnia pomagają fosfor, witamina D, cukier mleczny (laktoza), arginina. Wchłanianie wapnia zmniejszają natomiast: kwas szczawiowy, fityniany, związki glinu, nadmiar tłuszczu w diecie oraz obniżona kwasowość soku żołądkowego.
Źródła:
K. Matysiak, W. Feleszko, Aktualne spojrzenie na preparaty wapnia jako środki wspomagające leczenie przeziębienia i alergii,Standardy Medyczne/Pediatra, t. 14, 2017,
Matysiak K, Matuszewski M, Feleszko W. Calcium preparations do not inhibit allergic reactions: a randomized controlled trial. Pol Arch Intern Med. 2017 Sep 29;127(9):582-588. doi: 10.20452/pamw.4049,
Bodzenta-Łukaszyk A, Łukaszyk M. Comment on "Calcium preparations do not inhibit allergic reactions: a randomized controlled trial". Pol Arch Intern Med. 2017 Sep 29;127(9):577-578. doi: 10.20452/pamw.4105,
Bachert C, Drechsler S, Hauser U, Imhoff W, Welzel D. Influence of oral calcium medication on nasal resistance in the nasal allergen provocation test. J Allergy Clin Immunol. 1993 Feb;91(2):599-604. doi: 10.1016/0091-6749(93)90265-h,
H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
Leki i suplementy z wapniem możesz kupić on-line:
Czytaj także:
Domowe sposoby na wysypkę. Jak leczyć uczulenie skórne i inne zmiany?
Babcine sposoby na alergię. Jak naturalnie złagodzić katar sienny i wysypkę alergiczną?
5 domowych sposobów na swędzenie skóry
Jak postępować przy reakcji alergicznej? Pierwsza pomoc krok po kroku
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!