Zdrapany kleszcz i fragment główki w skórze – jak postępować, zostawić czy zgłosić się do lekarza?

zdrapany kleszcz fot. Adobe Stock, Ocskay Mark
Zdrapanie kleszcza może spowodować, że jego bardzo niewielki fragment pozostanie w skórze. To utrudnia usunięcie całości pajęczaka, co często jest powodem do niepokoju. Fragmenty pozostawione w skórze mogą nadal stanowić źródło zakażenia boreliozą. Mimo wszystko zdrapanego kleszcza często można pozostawić bez interwencji, ale trzeba pozostać czujnym na objawy.
/ 29.04.2024 14:47
zdrapany kleszcz fot. Adobe Stock, Ocskay Mark

Jeżeli w skórze znajdziemy fragment kleszcza, można przypuszczać, że został on częściowo zdrapany. Przenoszące boreliozę bakterie z rodzaju Borrelia wykryto w gruczołach ślinowych oraz treści jelitowej kleszczy, skąd mogą trafić do organizmu człowieka. Niestety trudno jest ocenić, czy fragment pajęczaka tkwiący w ciele zawiera materiał zakaźny. Sprawdź, co zrobić w przypadku zdrapania kleszcza.

Spis treści: 

  1. Co zrobić ze zdrapanym kleszczem? 
  2. Zdrapany kleszcz a ryzyko zakażenia boreliozą
  3. Jak usunąć kleszcza?

Co zrobić ze zdrapanym kleszczem? 

Zdrapanego kleszcza należy spróbować usunąć, chwytając go zdezynfekowaną pęsetą jak najbliżej skóry, a następnie ciągnąc do góry zdecydowanym ruchem. Może też użyć jałowej igły, jeśli pozostawiona część jest bardzo mała i nie da się jej chwycić innymi narzędziami. 

Jeśli tak się stanie [fragment pozostanie w ciele - przyp. red.], usuń części kleszcza pęsetą. Jeśli nie możesz łatwo usunąć główki kleszcza, zostaw ją w spokoju i pozwól skórze się zagoić
– radzą specjaliści CDC.

Jeśli uda się wyjąć pozostałość kleszcza, miejsce po ugryzieniu trzeba zdezynfekować, a w razie wystąpienia objawów (takich jak rumień wędrujący, gorączka, złe samopoczucie, bóle mięśni) zgłosić się do lekarza. Objawy zakażenia boreliozą mogą pojawić się w ciągu kilku tygodni od ugryzienia. W tym czasie wystarczy zachować czujność.

W przypadku gdy nie możemy sami usunąć pajęczaka, możemy udać się do chirurga. Jeżeli zostawimy część głowową, to wystarczy dezynfekować miejsce ugryzienia i zachować czujność na ewentualne objawy zakażenia. 

Zdrapany kleszcz a ryzyko zakażenia boreliozą

Zdrapany kleszcz nie stanowi dużego zagrożenia. Potencjalnym źródłem choroby mogą być pozostawione w ciele fragmenty z gruczołami ślinowymi. Taka sytuacja zdarza się jednak rzadko. Gruczoły ślinowe, wbrew temu co mogłoby się wydawać, znajdują się w tułowiu pajęczaka, a nie w aparacie gębowym. Sam aparat gębowy pajęczaka może wywołać tylko miejscowe zaczerwienienie, które nie jest groźne.

Co więcej, badania dowodzą, że ryzyko zachorowania na boreliozę jest niskie, jeśli kleszcz został usunięty w ciągu 24 godzin. Tyle czasu zazwyczaj zajmuje krętkom Borrelia przedostanie się z jelit do śliny. U nimf kleszczy proces może być o kilka godzin krótszy. Należy też pamiętać, że nie wszystkie kleszcze są zakażone.

Ryzyko zachorowania na boreliozę z Lyme po pojedynczym pokłuciu przez kleszcze jest niskie i wynosi od <1% do 2,6%; najwyższe ryzyko wynosi 14,4% w przypadku pokłucia przez kleszcza zakażonego pozostającego w skórze przez ponad 24 godziny
– przeczytamy w rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych.

Jak usunąć kleszcza?

Według CDC, aby zmniejszyć ryzyko zdrapania kleszcza i pozostawienia jego fragmentu w skórze, należy postępować według instrukcji: 

  1. Użyj czystej pęsety o cienkich końcówkach.
  2. Uchwyć kleszcza jak najbliżej powierzchni skóry.
  3. Pociągnij w górę stałym, równym ruchem. Nie przekręcaj, nie szarp kleszcza, ponieważ może to spowodować oderwanie się części pajęczaka i pozostawienie ich w skórze. 
  4. Po usunięciu kleszcza dokładnie oczyść miejsce ukąszenia i dłonie alkoholem lub wodą z mydłem.
  5. Nigdy nie rozgniataj kleszcza palcami. Pozbądź się żywego kleszcza: wkładając go do alkoholu lub spuszczając go w toalecie.

Ważne jest szybkie działanie. Kleszcza powinniśmy usunąć jak najszybciej. Po 24 godzinach od ugryzienia znacznie rośnie ryzyko zakażenia. 

Podsumowując, niewielka część kleszcza pozostawiona w skórze nie zwiększa istotnie ryzyka zakażenia boreliozą. Jeżeli dojdzie do zdrapania kleszcza i jego fragment pozostanie w ciele, to należy spróbować go usunąć lub pozostawić bez interwencji. Co kilka godzin przez parę tygodni powinniśmy obejrzeć miejsce po ukąszeniu i całe ciało, a w razie wystąpienia rumienia lub gorączki zgłosić się do lekarza. 

Więcej: Jak usunąć kleszcza?

Czytaj także:
Badanie kleszcza - czy warto robić?
Neuroborelioza: objawy, diagnostyka, leczenie. Jak uniknąć neuroboreliozy?
Borelioza po latach od ukąszenia kleszcza. Jakie objawy świadczą o późnej chorobie?
Ugryzienie kleszcza – jak wygląda? Jak wygląda kleszcz wbity w skórę? (zdjęcia)
Kleszcz a grupa krwi. Jaka krew najbardziej przyciąga kleszcze?
Latające kleszcze do złudzenia przypominają kleszcze pospolite. Jak je rozpoznać i czy są groźne dla człowieka?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA