Spis treści:
- Czym jest stopa cukrzycowa i jak wygląda leczenie?
- W czym moczyć stopę cukrzycową?
- Dlaczego nie należy moczyć stóp w przypadku stopy cukrzycowej?
- Czym przemyć ranę na stopie w przypadku zespołu stopy cukrzycowej?
- Zasady pielęgnacji stopy cukrzycowej
Czym jest stopa cukrzycowa i jak wygląda leczenie?
Stopa cukrzycowa jest to zespół objawów dotyczący stopy, obejmujący infekcję, owrzodzenie lub uszkodzenie tkanek w połączeniu z zaburzeniami neurologicznymi oraz naczyniowymi. To powikłanie może rozwinąć się w wyniku źle leczonej cukrzycy typu 2.
Leczenie stopy cukrzycowej polega przede wszystkim na wyrównaniu poziomu glukozy za pomocą leków hipoglikemizujących albo zastrzyków z insuliną. Oprócz tego, w zależności od objawów, stosuje się odciążanie stopy, leczenie infekcji (antybiotyki) i oczyszczanie rany. Bardzo ważna jest też właściwa pielęgnacja nóg, która może łagodzić dolegliwości.
W czym moczyć stopę cukrzycową?
Niektórzy polecają moczenie stopy cukrzycowej w wodzie z solą, ziołach albo szarym mydle, jednak osoby chore na cukrzycę nie powinny w ogóle tego robić. Żadna forma moczenia stóp w przypadku zespołu stopy cukrzycowej nie jest właściwa. Warto pamiętać, że moczenie stóp w gorącej wodzie przez diabetyków sprzyja rozwojowi zespołu stopy cukrzycowej, gdyż może powodować uszkodzenie termiczne skóry.
Podstawowym błędem, jaki popełniają pacjenci z zespołem stopy cukrzycowej, jest moczenie nóg. Przyjmują błędne założenie, że pozwoli to na dokładne umycie rany czy prawidłowe usunięcie występujących odcisków. Niestety moczenie skóry stóp w cukrzycy przyspiesza rogowacenie naskórka, a pękanie tych zrogowaceń tworzy wrota do wnikania i rozwoju bakterii
– mówi Mirosława Młynarczuk z Katedry i Kliniki Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Dlaczego nie należy moczyć stóp w przypadku stopy cukrzycowej?
Nadmierne trzymanie nóg w wodzie sprzyja maceracji i uszkodzeniu skóry, a także rozwojowi infekcji. Dlatego jest odradzane w przypadku zespołu stopy cukrzycowej. Moczenie stóp sprzyja również nadmiernemu rogowaceniu skóry i powstawaniu modzeli, co stanowi możliwą zaczątek rozwoju owrzodzenia.
Czym przemyć ranę na stopie w przypadku zespołu stopy cukrzycowej?
Stopę, na której jest rana, można myć maksymalnie 3 minuty pod bieżącą wodą. Temperatura wody powinna mieć 37°C. Należy sprawdzić ją termometrem lub, podobnie jak przy kąpieli niemowląt, zanurzyć w wodzie łokieć i ocenić, czy nie jest zbyt wysoka. W ostateczności jeżeli nie ma możliwości skorzystania z bieżącej wody, można przetrzeć stopy nawilżoną chusteczką, a następnie delikatnie osuszyć.
W razie wystąpienia rany na stopie można ją zdezynfekować octeniseptem. Inny sposób: namocz gazik w roztworze octeniseptu (octenisept wodny 0,1g/100g) nałóż opatrunek na uszkodzenie skóry i owiń bandażem. Nie wolno do pielęgnacji stóp przy cukrzycy używać: wody utlenionej, maści odkażających, ryvanolu, roztworu nadmanganianu potasu, jodyny. Zawsze w przypadku pojawienia się rany, pęcherzy lub odcisków, należy zgłosić się do lekarza.
Specjalista w miejscu rany stosuje często specjalny żel, który oczyszcza ją, utrzymuje w niej optymalne wilgotne środowisko, tym samym przyspieszając proces gojenia. Opatrunek przylega do rany, wypełnia szczelinę i zapobiega powstawaniu zakażenia.
Każda rana po wykonaniu wspomnianych już czynności powinna być zabezpieczona opatrunkiem aktywnym, który np. pochłania nadmiar wysięku, zapachu (np. opatrunki węglowo-srebrowe), działa przeciwbakteryjnie (np. opatrunki srebrowe) i nie przywiera zbyt mocno. Dzięki temu zmniejsza ból przy jego zdejmowaniu względem zwykłego opatrunku z gazy. Trzeba jednak rodzaj opatrunku skonsultować z lekarzem lub pielęgniarką, ponieważ dobiera się go indywidualnie, w zależności od fazy gojenia rany.
Zasady pielęgnacji stopy cukrzycowej
Stopa cukrzycowa jest stanem, który wymaga wyjątkowej pielęgnacji, ostrożności i higieny. Nawet mały błąd może prowadzić do uszkodzenia skóry i rozwoju trudno gojącej się groźnej rany. Oto kilka zasad prawidłowego mycia stóp, które każdy cukrzyk powinien mieć w małym palcu:
- Każdego dnia myj nogi.
- Po umyciu dokładnie wysusz stopy, zwracając szczególną uwagę na przestrzenie między palcami, w których może dojść do rozwoju grzybów i bakterii, a następnie powstania owrzodzenia.
- Stopy, jak wspomniano wcześniej, myj w wodzie o temperaturze 37°C. Cieplejsza woda może spowodować uszkodzenie skóry, tym bardziej że chorzy mogą mieć zmienione odczuwanie temperatury.
- Środki używane do mycia stóp powinny mieć pH około 5,5, dzięki czemu zadbasz o ochronną warstwę skóry.
- Myj się w kierunku od stopy do tułowia.
- Po umyciu i osuszeniu na suchą skórę stóp nałóż środek nawilżający, np. oliwkę dla niemowląt, linomag lub alantan. Omiń przestrzenie między palcami.
Oprócz właściwego mycia i nawilżania stóp, ważne jest też umiejętne obcinanie paznokci. Skracaj je w linii prostej, z bezpiecznym marginesem.
W celu usunięcia zrogowacenia dobrze jest użyć tarki lub pumeksu przeznaczonego dla chorych na cukrzycę, który należy za każdym razem umyć i osuszyć. Powinien być przechowywany w suchym miejscu i często wymieniany. Bardzo ważne jest, żeby podczas ścierania nie uszkodzić zdrowej skóry. Uwaga: nie można samodzielnie usuwać twardej skóry wokół rany. W tym celu powinniśmy zgłosić się do specjalisty.
Czytaj także:
Co warto wiedzieć o hiperglikemii? Ten stan może zagrażać życiu
Ten wstydliwy problem może być objawem cukrzycy. Mało kto łączy go z chorobą
Przeziębienie wpływa na poziom cukru we krwi. O tym powinni pamiętać nie tylko diabetycy
Objawy cukrzycy: wczesne i nietypowe
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
