Badanie WR (odczyn Wassermanna) – co to jest, jak interpretować wynik?

badanie WR fot. Adobe Stock
Badanie WR, inaczej odczyn Wassermanna, to jedno z badań diagnostycznych w kierunku kiły - groźnej choroby zakaźnej przenoszonej drogą płciową. Rutynowo badanie WR jest przeprowadzane u kobiet ciężarnych. Inne wskazania do jego wykonania to częste stosunki płciowe z różnymi partnerami oraz objawy takie jak guzki czy owrzodzenia na narządach płciowych.
/ 26.11.2020 11:53
badanie WR fot. Adobe Stock

Spis treści:

  1. Co to jest badanie WR?
  2. Wskazania do wykonania badania WR
  3. Przebieg i wyniki badania WR
  4. Objawy kiły

Co to jest badanie WR?

Badanie WR, inaczej odczyn Wassermanna, to proste i szybkie badanie serologiczne służące do wykrywania kiły, groźnej choroby zakaźnej przenoszonej drogą płciową. Badanie WR polega na sprawdzeniu, czy we krwi występują nieswoiste przeciwciała skierowane przeciwko bakterii zwanej krętkiem bladym (Treponema pallidum), wywołującej kiłę.

Kiła jest to choroba zakaźna zaliczana do schorzeń przenoszonych drogą płciową. Najczęściej do zakażenia bakterią dochodzi w trakcie stosunku, bardzo rzadko inną drogą, np. poprzez pocałunek z osobą ze zmianami kiłowym w gardle. Inną drogą transmisji jest przeniesienie bakterii na płód przez łożysko kobiety ciężarnej.

Wskazania do wykonania badania WR

Badanie Wassermanna stosuje się u osób narażonych na zakażenie chorobami wenerycznymi (częste kontakty seksualne z różnymi partnerami), podczas leczenia kiły oraz gdy występują objawy kliniczne wskazujące na chorobę (np. guzki na genitaliach lub gardle).

Odczyn WR jest wykonywany rutynowo u kobiet ciężarnych, ponieważ to właśnie w ich przypadku kiła może być szczególnie niebezpieczna – może dojść do zakażenia płodu, co niesie duże ryzyko wad rozwojowych, przedwczesnego porodu, a także śmierci.

Przebieg i wyniki badania WR

Badanie odczyn Wassermanna jest prostym testem. Nie trzeba się do niego specjalnie przygotowywać. Polega na pobraniu próbki krwi ze zgięcia łokciowego i wysłaniu jej do laboratorium. Na miejscu technicy sprawdzają, czy obecne są nieswoiste przeciwciała skierowane przeciwko krętkowi blademu.

Możliwe wyniki testu WR to wynik dodatni lub ujemny, gdzie dodatni oznacza podejrzenie kiły, zaś ujemny brak infekcji. Przy czym trzeba podkreślić, że wynik ujemny nie daje 100-procentowej pewności, że zakażenie nie występuje. W niektórych przypadkach występują objawy kiły i na tej podstawie możliwe jest rozpoznanie choroby.

Należy dodać również, że badanie WR może dawać wyniki fałszywie dodatnie, dlatego jeśli test potwierdza obecność przeciwciał, wówczas konieczna jest jego weryfikacja. W tym celu przeprowadza się kolejne, tym razem swoiste badania serologiczne, tzw. testy krętkowe – np. TPHA, TPPA, FTA – których celem jest wykrycie przeciwciał wytwarzanych bezpośrednio przeciwko krętkom bladym.

Objawy kiły

Kiła charakteryzuje się wieloletnim przebiegiem podzielonym na etapy:

  • kiła wczesna I okresu – pojawia się owrzodzenie w miejscu wtargnięcia krętka bladego po okresie 3-5 tygodni po zakażeniu, najczęściej na narządach płciowych,
  • kiła wczesna II okresu – pojawia się osutka, czyli obfita plamista wysypka na ciele, to okres największej zakaźności, trwa od 9. do 16. tygodni od zarażenia, mogą pojawiać się zmiany narządowe, np. zapalenie wątroby, zapalenie oka, zmiany stawowe, a także objawy ze strony układu nerwowego.

Wyróżnia się także:

  • kiłę wczesna utajoną – trwa do 2 lat od zakażenia, nie występują objawy skórne i narządowe,  
  • kiła późna bezobjawowa – rozwija się po 2 latach od zarażenia i nie daje objawów,
  • kiła późna objawowa – rozwija się po kilku lub kilkunastu latach od zarażenia, jej objawy mogą występować w każdym narządzie (kiła sercowo-naczyniowa, kiła układu nerwowego, może obejmować wątrobę, kości, płuca itd.), charakterystyczne są guzki i owrzodzenia.

Innymi badaniami w kierunku kiły są testy VDRL, USR oraz RPR. Więcej przeczytasz tutaj: VDRL – na czym polega badanie, cena, wskazania, interpretacja wyników. 

Źródło: A.Boroń-Kaczmarska (red.), A. Wiercińska-Drapało (red.), Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020,
R. Nowicki (red.), S. Majewski (red.), Dermatologia i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.

Więcej na temat badań diagnostycznych:
Jakie badania wykonać jeśli podejrzewasz, że masz chorobę weneryczną?
Morfologia krwi: interpretacja wyników badań - 22 parametry (normy i opis)
Rzeżączka - objawy zakażenia u kobiet i mężczyzn, metody leczenia
Choroby weneryczne – objawy, badania, leczenie. Rodzaje infekcji intymnych
Badania w ciąży
Kalendarz badań w ciąży

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA