To jedno z bardziej zawstydzających badań, ale ratuje życie. Czy kolonoskopia boli i wymaga znieczulenia?

Kolonoskopia to badanie, które wzbudza strach u wielu pacjentów. Jak przekonują lekarze - niesłusznie, a zdecydowanie warto wykonywać je regularnie. Dzięki niemu można wykryć raka jelita grubego, polipy jelita, choroby zapalne jelit. Odpowiadamy, czy boli i kiedy wymaga znieczulenia.

Spis treści:

1. Czym jest kolonoskopia?
2. Czy kolonoskopia jest bolesna?
3. Wskazania do znieczulenia w przypadku kolonoskopii
4. Co zrobić, aby kolonoskopia nie bolała?
5. Badania zamiast kolonoskopii

Czym jest kolonoskopia?

Kolonoskopia to badanie polegające na oglądaniu wnętrza jelita za pomocą wziernika zakończonego kamerą, z której obraz przesyłany jest na ekran monitora. Podczas badania można również pobrać diagnostyczne wycinki jelita, usunąć polipy czy zahamować krwawienie, podając odpowiednie leki.

Przed badaniem konieczne jest dokładne oczyszczenie wnętrza jelita. Pacjent 5 dni przed kolonoskopią powinien stosować dietę ubogoresztkową. W dniu poprzedzającym badanie konieczne jest przestrzeganie diety ścisłej oraz stosowanie preparatu przeczyszczającego (1 litr roztworu na 15-20 kg masy ciała; zwykle chory przyjmuje 4 litry płynu jednorazowo dzień przed badaniem lub w 2 dawkach podzielonych np. 2 litry wieczorem w dniu poprzedzającym zabieg i 2 litry rano w dniu zabiegu). Przygotowanie do kolonoskopii należy zakończyć na 3-4 godziny przed badaniem.

W dniu badania osoby przyjmujące leki nasercowe, przeciwnadciśnieniowe oraz przeciwpadaczkowe dawkują je tak, jak co dzień, popijając niewielką ilością wody. Na około 4 godziny przed badaniem należy zaprzestać przyjmowania płynów

W ramach Narodowego Funduszu Zdrowia kolonoskopia jest badaniem bezpłatnym, prywatne zapłacimy za nią od 250 do nawet 1000 zł w zależności od kliniki.

Czy kolonoskopia jest bolesna?

Kolonoskopia jest badaniem bezbolesnym i bezpiecznym. Można je wykonać bez znieczulenia lub ze znieczuleniem (miejscowym z zastosowaniem żelu znieczulającego lub ogólnym). Trwa około 15-40 minut. W celu uwidocznienia światła jelita konieczne jest wprowadzenie do jego wnętrza powietrza i właśnie to poszerzenie przewodu może powodować odczuwany przez pacjenta dyskomfort w postaci przejściowych wzdęć i dolegliwości bólowych brzucha, ustępujących samoistnie kilka godzin po badaniu. Niektóre osoby odczuwają niewielki dyskomfort podczas wprowadzania endoskopu do jelita.

Wskazania do znieczulenia w przypadku kolonoskopii. Kiedy przysługuje?

Osoby w wieku 50-65 lat mogą skorzystać z bezpłatnej kolonoskopii ze znieczuleniem w ramach programu badań przesiewowych raka jelita grubego. Nie trzeba mieć skierowania. Znieczulenie ogólne przed kolonoskopią jest stosowane w określonych wskazaniach, głównie u dzieci lub osób wrażliwych na dyskomfort związany z badaniem i odczuwających duży lęk.

Decyzję o podaniu znieczulenia podczas kolonoskopii podejmuje lekarz w oparciu o wskazania medyczne dotyczące stanu zdrowia pacjenta. Jeżeli uzna, że można zastosować znieczulenie, to w ramach NFZ pacjent nie musi za nie płacić. Koszt znieczulenia ogólnego podczas badań wykonywanych komercyjnie to średnio około 200 zł, a miejscowego – 100 zł.

Co zrobić, aby kolonoskopia nie bolała?

Aby kolonoskopia powodowała jak najmniej dolegliwości bólowych czy dyskomfortu, przede wszystkim powinieneś odpowiednio się do niej przygotować przestrzegając zaleceń lekarza. Dokładne oczyszczenie jelit przed wizytą jest kluczowe. Warto też skorzystać z możliwości znieczulenia, gdy obawy dotyczące przebiegu badania są silne. W trakcie kolonoskopii, na ile to możliwe, postaraj się rozluźnić i spokojnie oddychać. Zgłaszaj lekarzowi wszelkie wątpliwości oraz dolegliwości, jeżeli się takie pojawią. Przed badaniem porozmawiają z lekarzem i poinformuj go o swoich obawach. Rozmowa może ograniczyć odczuwany stres, a tym samym złagodzić napięcie mięśni i ewentualny ból.

Czy są metody, które pozwalają uniknąć kolonoskopii?

W ostatnich latach rozwinęły się inne metody obrazowania światła jelita. Należą do nich tzw. kolonoskopia wirtualna (kolonografia) polegająca na stworzeniu obrazu światła jelita za pomocą tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego przy podaniu pacjentowi kontrastu dożylnego. Badanie trwa 15-30 minut.

Inną metodą obrazowania jest endoskopia kapsułkowa jelit polegająca na połknięciu przez chorego minikamery wielkości około 10 mm wyposażonej w miniaturowy nadajnik do przekazywania obrazów. Podczas przejścia przez przewód pokarmowy kapsułka wykonuje szereg zdjęć przekazywanych do zewnętrznego odbiornika. Badanie trwa kilkanaście godzin

Kolonoskopia wirtualna i endoskopia kapsułkowa mają jednak swoje ograniczenia: tylko kolonoskopia klasyczna daje możliwość pobrania wycinka do badania histopatologicznego czy usunięcia polipa jelita grubego podczas badania.

Pamiętajmy, że kolonoskopia jest badaniem nowoczesnym i bezpiecznym. Wykonywana w odpowiednim wieku pozwala wyprzedzić rozwój choroby nowotworowej. Uważa się, że to badanie profilaktyczne powinna wykonać każda osoba między 50. a 75. rokiem życia. Osoby, których bliscy krewni chorowali na nowotwór jelita grubego, powinny wykonać badanie już po 40. roku życia.

Czytaj także:
Dieta przed kolonoskopią – dokładna rozpiska co jeść, a czego unikać przed badaniem jelita grubego
Czy można jeść ziemniaki przed kolonoskopią? Sprawdź, czy to warzywo jest dozwolone przed badaniem
Na czym polega endoskopia? Rodzaje badania, cena, wskazania
Objawy raka jelita grubego - dlaczego łatwo je przeoczyć?